Sobota 11 Maja 2024r. - 132 dz. roku,  Imieniny: Igi, Mamerta, Miry

| Strona główna | | Mapa serwisu 

dodano: 30.12.07 - 12:07     Czytano: [1659]

Dział: Na każdy temat

Virtuti Civili

9.IX.1914 – 26.XII 2007




Spotykamy w życiu ludzi, na wspomnienie których robi się ciepło koło serca, na twarzy wykwita uśmiech, stajemy się lepsi i życzliwsi wobec naszych bliźnich. Jednego z nich spotkałem w czerwcu 1989, na plebanii kościoła św. Katarzyny na Służewcu, dokąd przywiodła mnie perspektywa reaktywowania Polskiego Stronnictwa Ludowego. Był to czas intensywnego przemalowywania najróżniejszych formacji, grup, struktur, ideologii i koncepcji politycznych, czas, w którym wczorajsi sekretarze komunistyczni zmieniali skórę, przeistaczając się z dnia na dzień w prawdziwych Polaków, patriotów, niepodległościowców od kołyski. Łakomym kąskiem była spuścizna po Stanisławie Mikołajczyku i jego Polskim Stronnictwie Ludowym, żyli jeszcze ludzie PSL-u, żyła pamięć, w Ruchu Ludowym lat osiemdziesiątych działali nawet bliscy współpracownicy Mikołajczyka. Do przejęcia tej spuścizny przygotowywała się komunistyczna agentura, zorganizowana w ZSL, dysponująca majątkiem i strukturami terenowymi.

PrĂłba uratowania PSL nie powiodła się ani na SłuĹźewcu, ani w innych miejscach – siła złego na jednego – podobnie jak wyprowadzono sztandar PZPR, by na jej miejscu powstały kolejne mutanty, SdRP, SLD, SUPL, tak i sztandar Mikołajczyka nie dostał się w ręce patriotĂłw o niekomunistycznym rodowodzie. Starszy, pogodnie uśmiechnięty, Ĺźyczliwy ludziom Pan, ktĂłrego wtedy miałem zaszczyt poznać, okazał się być JĂłzefem Teligą, najstarszym więźniem politycznym PRL, ktĂłry swoje 70 urodziny obchodził w więzieniu na Rakowieckiej. JĂłzef Teliga, legenda akowskiego podziemia kielecczyzny, szef wywiadu AK w Okręgu Radomsko-Kieleckim w latach 1943 – 1945 (Habdank), a po rozwiązaniu AK Ĺźołnierz i szef wywiadu WiN na kielecczyĹşnie; potem załoĹźyciel i członek władz krajowych Solidarności Wiejskiej, jeden z twĂłrcĂłw OgĂłlnopolskiego Komitetu Oporu RolnikĂłw, współpracownik Kornela Morawieckiego. To więcej niĹź władza ludowa mogła znieść, więc w grudniu 1983 zamknęła go, jako szpiega i terrorystę, w więzieniu na Rakowieckiej i stamtąd, na dobre, dopiero po dwĂłch latach, wypuściła na mocy amnestii.

Nie udało się z PSL, więc płk Teliga przyłączył się do grupy działaczy NSZZ Solidarność, którzy usiłowali przeciwstawić się magdalenkowo-okrągłostołowym uzurpatorom i uratować Związek Solidarność, doprowadzić do zjazdu zjednoczeniowego, w którym mogliby uczestniczyć wszyscy ci, którzy przez te długie lata walczyli w podziemiu, wysiadywali po więzieniach i internatach. Większość członków Komisji Krajowej powołała Porozumienie na rzecz Demokratycznych Wyborów w NSZZ Solidarność (Porozumienie Szczecińskie) i jeżdżąc od miasta do miasta, od regionu do regionu, próbowała przywrócić do życia Związek, który wprawdzie prezentował się na zewnątrz jako wielki historyczny zwycięzca, a w rzeczywistości był tylko mizerną swoją imitacją. Ruszył z nami Józef Teliga. Pamiętam, w szczególności, wspólną nocną podróż z Będzina do Wrocławia, po kolejnym zjeździe w Kopalni Grodziec, a potem długie rozmowy, w których Pułkownik dzielił się z nami swoim doświadczeniem i wiedzą.

Nie udało się uratować Solidarności, tak jak nie udało się uratować PSL. Mimo odwagi i determinacji wielu ludzi, sprytnie stosowana metoda kija i marchewki pozwoliła skruszyć te ruchy, a wielu znanych działaczy przeciągnąć na stronę stolarzy. Nie udało im się to z Józefem Teligą. Stary lis akowskiego wywiadu był nieczuły na kuszące propozycje, pozostał wierny sobie i tym zasadom i ideałom, które kazały mu, pół wieku wcześniej, wejść na drogę walki podziemnej i naziemnej. Może zresztą wierzył, że mundur pułkownika Wojska Polskiego do czegoś zobowiązuje, a dobre imię i cześć nie są do kupienia, że trzeba na nie zapracować całym życiem, a jak się zapracowało, to wypada ich strzec.

Pułkownik JĂłzef Teliga szansę dla Polski dostrzegł w powstającym Ruchu Obywatelskim na rzecz Jednomandatowych OkręgĂłw Wyborczych. Był członkiem – załoĹźycielem Stowarzyszenia na rzecz Zmiany Systemu Wyborczego JOW. Był nie tylko urodzonym konspiratorem i wywiadowcą, był historykiem wykształconym przed wojną na Uniwersytecie Jagiellońskim i nauczycielem. Pamiętał, to co mĂłwił JĂłzef Piłsudski na ZjeĹşdzie LegionistĂłw w Kaliszu:

Podczas kryzysĂłw – powtarzam – strzeĹźcie się agentur. IdĹşcie swoją drogą, służąc jedynie Polsce, miłując tylko Polskę i nienawidząc tych, co służą obcym.

Józef Teliga zrozumiał od razu, że droga do wyzwolenia Polski spod wpływów agentury wiedzie poprzez uczciwy system wyborczy, który prawo kandydowania i wyłaniania posłów zabiera partyjnym koteriom i oddaje w ręce wyborców. Dlatego niestrudzenie, mimo swoich lat, jeździł z nami po Polsce, zachęcał, wspierał, przekonywał. Ostatni raz miałem przyjemność maszerować razem z Pułkownikiem, w galowym mundurze, na czele III Marszu na Warszawę. Weszliśmy razem do Pałacu Prezydenckiego, aby w imieniu Ruchu przedstawić Prezydentowi RP nasze żądanie.

I wierzę, że teraz, kiedy jest już po Tamtej Stronie, Józef Teliga będzie nam stale towarzyszył. A my możemy, za Poetą i jego Modlitwą do Matki Boskiej Królowej Korony Polskiej prosić, aby Józef Teliga był tym, do którego przede wszystkim odnoszą się te słowa:

Policz wszystkich na cmentarzach skwerĂłw.
Tam krzyż każdy kwiatem Ci się schyli.
Na schylone krzyĹźe bohaterĂłw
Zawieś order – Virtuti Civili.

Jerzy Przystawa
Wrocław, 27 grudnia 2007

Wersja do druku

• Strona główna
• Powitanie
• Napisz artykuł
• Redakcja
• Działy
• Bannery Kworum
• Współpraca
• Linki
• Kontakt