Niedziela 28 Kwietnia 2024r. - 119 dz. roku,  Imieniny: Bogny, Walerii, Witalisa

| Strona główna | | Mapa serwisu 

dodano: 26.10.21 - 18:27     Czytano: [448]

Dział: Śladami naszych przodków

Historia ozdĂłb z muszli

Piękno tkwi w prostocie

Muszla to materiał znany ludziom, właściwie już od okresu prehistorycznego. Jej użycie niemal zawsze znalazło wykorzystanie, do tworzenia różnego rodzaju ozdób. Współcześnie biżuteria z muszli, bywa już mniej modna. W ostatnich latach widzimy zdecydowany powrót muszli jako specyficznych ozdób, do naszych domów. Nasza Redakcja udała się do pani Małgorzaty Krynkiewiczowej, celem dowiedzenia się kilku ważnych szczegółów na temat wykonywania ozdób muszelkowych i związanych z tym faktem zwyczajów.

Co to jest muszla

Muszla to po prostu zewnętrzna warstwa ochronna, która jest tworzona jest najczęściej przez morskie zwierzęta. Ale znane są też nam muszle, które tworzą ślimaki winniczki jako zwierzęta lądowe. Po śmierci, zwierzę ulega rozkładowi a pozostaje po nim jedynie pusta muszla. Ten zewnętrzny szkielet zwierzęcy, najczęściej tworzą związki wapnia i chityny. W ciągu życia zwierzątka, pancerz takowy rośnie wraz z nim, dlatego początek muszli jest zawsze najciemniejszy ponieważ jest on najstarszy i najbardziej uchitynowany. Twardość muszli jest niewielka i waha się ona od 2,5 do 4,5 w skali Mohsa.

Wykorzystanie muszli

O dziejach najstarszej biżuterii, dowiadujemy się ze źródeł historycznych opisujących naszyjnik z muszli ślimaka morskiego o nazwie Nassarius gibbosulus. Muszelki te odkryto w Izraelu, a ich wiek datuje się na 100 tysięcy lat.
Muszle wykorzystywane były także jako waluta. Najpopularniejsze były niegdyś do tego rodzaju wytworów, muszle gatunku Monetaria. Ta niezwykła, naturalna waluta używana była na wielu wyspach Oceanu Indyjskiego i Spokojnego, a także w Ameryce Północnej, Czarnym Lądzie i Karaibach. Wiadomo jest, iż Holenderscy handlarze kupowali niewolników za zbierane na plaży muszle, które w Europie były prawie bezwartościowe.

Narzędzia z muszli

Względna wytrzymałość muszli sprawiła, że wykorzystywano je również jako narzędzia. Tworzono z nich skrobaki, ostrza i klamry. Muszle małży olbrzymich, wykorzystywano jako misy, a w niektórych kulturach jako chrzcielnice. W ogrodnictwie używano ich jako nawozu do roślin ogrodowych.

Sztuka jubilerska

Rzemiosło jubilerskie i zdobnicze, to obszar ludzkiej działalności, w której muszelki spotykają największe wykorzystanie. Wykonuje się z nich pudełeczka ozdobne na biżuterię, miniaturowe rzeźby do salonów, ozdoby do klamer i oczywiście biżuterię, w której prym wiodą naszyjniki. W historii ludzkości służyły one także, jako guziki. Dzisiaj wykonuje się z nich najczęściej podstawki do dzbanów z gorącą wodą lub pod szklanki. Same w sobie są one ozdobami naszych mieszkań, zastępując na przykład serwetki.

Zwyczaje muszelkowe

W dawnych czasach młodzi chłopcy często się zakładali ze sobą, że ten zdobędzie daną pannę, która przyjmie od niego muszelkowy wisior, wykonany przez niego własnoręcznie. Między sobą mężczyźni robili sobie zawody, polegające na rozgryzaniu muszelek. Im więcej oni muszelek rozgryźli, tym bardziej wiarygodne były ich opowieści o ich niezwykłej męskości. Gdy jednak ktoś w testamencie obdarowywał swoich potomnych przedmiotami wykonanymi z muszli, świadczyło to właściwie o wykluczeniu tego kogoś z testamentu.

Ewa Michałowska - Walkiewicz

Wersja do druku

• Strona główna
• Powitanie
• Napisz artykuł
• Redakcja
• Działy
• Bannery Kworum
• Współpraca
• Linki
• Kontakt