Dodano: 02.01.20 - 14:12 | Dział: EKOInformacje

Śmieciowe Eldorado

Co się dzieje z tymi śmieciami? Wiele osób na Podkarpaciu i w całej Polsce, zarówno ze wsi, jak i z miasta, zadaje sobie dzisiaj to pytanie. Dlaczego za ich odbiór (niezależnie od tego czy je segregujemy, czy nie) płacimy tak drogo? A zapowiada się, że już niedługo opłaty wzrosną o dwa, a nawet trzy razy tyle. I skąd ludzie mają brać na to pieniądze?
Nie analizowałem problemu zbyt dogłębnie, ale z moich domowych obserwacji posiadacza domu jednorodzinnego i „wytwĂłrcy” śmieci – a przyznacie Państwo, Ĺźe z tej pozycji często widać najlepiej – problem leĹźy w nieodpowiednich uregulowaniach prawnych, indolencji urzędniczej, nadmiernym rozroście, poĹźerającej wszystko, biurokracji, braku dobrej organizacji pracy, monopolistycznej polityce zakładĂłw, ktĂłre Ĺźyją ze śmieci; w przymusie płacenia za odbiĂłr śmieci, według obowiązującej stawki od człowieka, niezaleĹźnie od tego ile śmieci wytwarza. No i chyba najbardziej z przeświadczenia (w tej czy innej formie wpajanego przez wieki w nasz kod genetyczny) tkwiącego mocno w umysłach decydentĂłw odpowiedzialnych za gospodarkę śmieciową, Ĺźe wszelkie koszty związane ze wzrostem cen moĹźna, bez mrugnięcia okiem, przerzucić na ludzi.
„Oni wszystko udĹşwigną. Muszą płacić, bo jak nie – to poślemy im komornika!”
W takiej sytuacji niewiele juĹź muszą od siebie wymagać. JuĹź w znanym nam wszystkim filmie „Janosik”, jest taka scena, w ktĂłrej Waluś mĂłwi do młodego Janosika, kiedy ten oberwał po głowie i wylądował w lochu, za to, Ĺźe stanął w obronie niesłusznie smaganego batem pańszczyĹşnianego chłopa: „Prawo pana - chłopa bić! Prawo chłopa – baty brać!”
Myślę, Ĺźe podobną „filozofią” zaczynają się dzisiaj kierować u nas ludzie odpowiedzialni za ogĂłlnie pojęta gospodarkę śmieciową.
Prawo pana (myślę tutaj o szeroko pojętej władzy ustawodawczej i wykonawczej oraz zakładach odbierających i przetwarzających śmieci) – podnosić ceny coraz wyĹźej! Prawo chłopa (czyli wszystkich mieszkańcĂłw miast i wsi) – płacić bez szemrania!
Bo jak inaczej patrzeć na problem i nie obciążać nim wszystkich „organizatorĂłw” gospodarki śmieciowej, skoro słyszymy, Ĺźe np. koszt spalarni,podobno, to tylko 20-30% ogĂłlnych kosztĂłw odbioru śmieci. To gdzie się podziewa reszta?
Jak tak dalej będzie, to już niedługo za odbiór śmieci będziemy płacić więcej niż za prąd, wodę, czy ogrzewanie. Myślę, że coś tu jest nie w porządku. Z prądu, wody i ciepła możemy zrezygnować; nie ma przymusu, najwyżej nam odetną. A za śmieci, niezależnie od tego ile ich wytwarzamy, musimy płacić ustalone, coraz wyższe, stawki. I w tym jest pies pogrzebany. Skoro musimy, to można nam przykręcać śrubę. I gdzie tu mowa o jakiejkolwiek gospodarce rynkowej? Ochroną środowiska nie można wszystkiego wytłumaczyć, przysłonić wszelkich nieprawidłowości i niedociągnięć.
JuĹź przed wojną w Ameryce – jeĹźeli ktoś czytał książki świetnego pisarza Mario Puzo – wiadomo było, Ĺźe w śmieciach są ogromne pieniądze i ci, ktĂłrzy mieli siłę, Ĺźeby się do tego interesu dobić, zarabiali fortuny.
Pozostaje zadać nam sobie pytanie: Czy i u nas, na obecnym etapie rozwoju, nie jest tak, że ci, którzy żyją ze śmieci, chcą zarabiać kokosy, a my, obywatele, jesteśmy ich zakładnikami, bezwolnymi owcami, które można strzyc i golić jednocześnie? Czy nie należy w jakiś sposób odwrócić tego układu, żeby to oni musieli zabiegać o nas, a nie my o nich? I czy za kilka, może kilkanaście lat na światło dzienne nie wyjdą jakieś związane z gospodarką śmieciową afery?
Może nie jest aż tak źle. Może to tylko moje czarnowidztwo, bo zawsze dopatruję się przyczyn, szukam drugiego dna i pytam: kto na tym zarabia? Ale pytania są słuszne. I przy kolejnych podwyżkach zaczną sobie stawiać je wszyscy.
Mam jednak nadzieję, Ĺźe sytuacja się unormuje i dojdzie do jakiegoś rozwiązania, korzystnego dla zwykłych ludzi. A jeĹźeli nie, to muszą w to wkroczyć „siły wyĹźsze” (władze państwowe) i uregulować problem. Bo takiego rodzaju „śmieciowe Eldorado”, jakie nam się rysuje na horyzoncie niczemu dobremu nie będzie słuĹźyć.

Wiesław Hop (pisarz i publicysta)