Dodano: 01.10.06 - 18:01 | Dział: Media od kuchni

Wywiad z dyrektorem Jedynki

Marcin Wolski, pisarz, dziennikarz, satyryk, od lipca br. dyrektor Programu I Polskiego Radia, pod koniec sierpnia wypowiedział się w wielu ważnych kwestiach, dotyczących przyszłości Polskiego Radia, ujawnił swoje zamierzenia i poglądy. Poniżej zapis wywiadu, jaki wtedy udzielił Wirtualnym Mediom. Warto prześledzić dziś ten tekst i skonfrontować go z...rzeczywistością.

Robert Patoleta: - Dlaczego pan, literat i satyryk, podjął się szefowania „Jedynce”?
Marcin Wolski: Najprościej mĂłwiąc – poniewaĹź otrzymałem taką propozycję. Jestem z natury człowiekiem ciekawym. Czasami lubię robić rzeczy, ktĂłrych przedtem nie robiłem. Wcześniej zgodziłem się kandydować do rady nadzorczej Polskiego Radia. W momencie, kiedy zaproponowano mi ofertę objęcia „Jedynki”, troszkę nieładnie byłoby mĂłwić – no, do rady nadzorczej to tak, a tutaj to nie. MoĹźe bardziej komfortowa i luksusowa byłaby posada w „TrĂłjce”, ale nie jestem tchĂłrzem. To jedno z najtrudniejszych wyzwań w Ĺźyciu, ale zdaję sobie sprawę, Ĺźe w naszych mediach sporo jest do porządkowania.
- „Jedynka” będzie od teraz bardziej dowcipna i satyryczna?
Nie moĹźna tego programu „przesatyrzyć”. Ale gdyby udało się w ogĂłle Ĺźycie w Polsce nasycić lekkim poczuciem humoru, to nie byłoby Ĺşle. Chcę przede wszystkim, Ĺźeby ten program wypełniał, uĹźywając brzydkiego słowa, misję edukacyjną i kulturotwĂłrczą. Postanowiłem przywrĂłcić audycje dla dzieci, ktĂłre jakiś czas temu zniknęły z naszej anteny. Chcę rĂłwnieĹź przemyśleć formułę muzyczną, Ĺźeby to był program prawie dla kaĹźdego, ktĂłry wielu by przyciągał i nikogo nie odrzucał.
- „Jedynki” słuchają przede wszystkim osoby starsze. W jaki sposĂłb zamierza pan „odmłodzić” stację?
W kwestii słuchalności trzeba brać pod uwagę konserwatywne nawyki słuchaczy. Na przykład od wielu lat przy „TrĂłjce” pozostawała stała publiczność. Dopiero młodsze roczniki zdradziły „TrĂłjkę” na rzecz stacji komercyjnych. Chciałbym, aby się rozniosło, Ĺźe warto słuchać Pierwszego Programu, poniewaĹź dzieją się tu rzeczy interesujące. Nie odstraszając tych, ktĂłrych mamy, proponować rzeczy naprawdę ciekawe, z trochę wyĹźszych półek.
- Może jakiś przykład?
Dam przykład z tworzonej obecnie ramĂłwki. Planuję zastąpić audycję pana Kazimierza Kowalskiego, kojarzącego się – co tu kryć - z czasem stanu wojennego, przez brawurowego, showmana Waldemara Malickiego. Jestem teĹź po słowie z najbardziej renomowanym i rozchwytywanym autorem - Eustachym Rylskim, ktĂłry zdobył nagrodę Mackiewicza i kandyduje do Nike, a to się jeszcze nie zdarzyło. Eustachy bardzo ceni radio, więc sądzę, Ĺźe coś z tego wyjdzie. Nie zaproponuję go na prezentera w „Lecie z radiem”, ale teĹź byłoby dobrze, gdyby tam teĹź mĂłgł zaprezentować dwie minuty człowieka mądrego i kulturalnego.

- Czy Dorota Gawryluk będzie prowadziła którąś z audycji?
To będzie element większego pakietu publicystycznego z ktĂłrym chciałbym wystartować 1 września. Chciałbym wprowadzić u nas więcej politycznych audycji autorskich. Nie wstydzę się, Ĺźe w najlepszych rzeczach wzoruję się na konkurencji. Kiedy Skowroński wymyślił „Śniadanie z Radiem Zet”, to skopiowała je natychmiast „TrĂłjka”. NaleĹźy korzystać z dobrych wzorĂłw proponowanych przez młode stacje - TOK FM, PIN, VOX. Z drugiej strony nie naleĹźy lekcewaĹźyć takiego fenomenu jakim jest Radio Maryja. Nie mĂłwię oczywiście, Ĺźebyśmy nagle zbiorowo zaczęli odmawiać róşaniec czy zajmować się „Rozmowami niedokończonymi”. Ale przynajmniej naleĹźy przyjrzeć się pewnemu rodzajowi kontaktu, napięcia, porozumienia ze słuchaczem.
- Co pan chce przenieść z Radia Maryja?
Rodzaj ciepłego kontaktu z ludĹşmi, moĹźliwości wygadania się ludzi na antenie, polemiki pomiędzy słuchaczami. Nie chcę przesadzać z naśladownictwem, ale uczmy się, patrzmy co się innym udało. Jest jeszcze druga sprawa – program nie moĹźe być śmietnikiem. (Nie chciałem powiedzieć „ZSYP-em”, bo to moja stara, kochana audycja.). Po prostu sprĂłbujmy znaleźć sposĂłb na autorską syntezę.
- Jak odnosi się pan do zarzutu zatrudniania znajomych?
Gdybym wykreślił z listy potencjalnych współpracownikĂłw swoich znajomych, to musiałbym autorĂłw sprowadzać chyba z Ukrainy. Znam wszystkich czołowych dziennikarzy prasowych i telewizyjnych, a solą radia są współpracownicy. A co do zasady - więcej współpracownikĂłw, za mojego pierwszego szefa z lat 70 w „TrĂłjce” - Jana Mietkowskiego, panowała Ĺźelazna reguła – 50 procent honorariĂłw musi iść na zewnątrz. Tak samo dziś nie mam nic przeciwko temu, Ĺźeby moi ludzie współpracowali z telewizją lub prasą. Inaczej w radiu trwać będzie system feudalny – małe ściśle pilnowane zagrĂłdki, w ktĂłrych redaktorzy sami u siebie zamawiają i sami sobie płacą. Jest to pomysł na stagnację. Mocne postawienie na współpracownikĂłw, to jest sposĂłb na poruszenie panującego marazmu.
- WaĹźną częścią radia jest muzyka. Jeśli zamierza pan „odmłodzić” audytorium, to czy muzyka teĹź zostanie „odmłodzona”?
Tak, ale nie do tego stopnia, żeby wystraszyć staruszków. Należy dodawać, cokolwiek ujmować, ale nie robić totalnej rewolucji.
- To znaczy, że obok Mieczysława Fogga będzie można usłyszeć Dodę?

Wolałbym wymienić Rynkowskiego, Górniak, Budkę Suflera, KOMBII. Miejsce Mieczysława Fogga, Ireny Santor czy Jerzego Połomskiego jest w audycjach wspomnieniowych. Generalnie chciałbym, żeby przeważała polska muzyka środka z większym niż do tej pory naciskiem na piosenkę literacką. Chciałbym, żeby dokonał się postęp w naszej polityce nagraniowej. Odwołuję się do lat, kiedy tydzień w tydzień produkowali swoje piosenki Agnieszka Osiecka, Wojtek Młynarski i Jonasz Kofta.
Nie wierzę, Ĺźe mamy mniej talentĂłw. Sądzę, Ĺźe pewne mechanizmy na styku producenci – fonografia – radio zostały spatologizowane. Chciałbym, Ĺźeby takie festiwale jak Opole stały się kuĹşniami nowej twĂłrczości. Nie jestem melomanem, na muzyce prawie się nie znam, ale mam z nią styczność raz w roku, kiedy piszę „Szopkę noworoczną”. 90 procent tego, co trawestuję, są to piosenki powstałe do roku 1980. Z lat następnych wykorzystuję jedynie wyjątki – BrathankĂłw, Golec Orkiestrę, „Takie tango” Budki Suflera. Tego jest rozpaczliwie mało.
- Co zrobić, żeby muzyka się poprawiła?
To samo co z kabaretem. Kluczem są redaktorzy. Potrzeba mecenasĂłw, ktĂłrzy powiedzą: „drogi przyjacielu, przecieĹź to w ogĂłle nie jest napisane po polsku”. Kiedyś redakcjami muzycznymi kierowały osobowości, ktĂłre tylko wybierały, stymulowały i łączyły tekściarzy z kompozytorami.
- Nie chce pan wracać do „Polskiego ZOO”. Zatem, jeśli kabaret w telewizji z pańskim udziałem, to jaki?
JeĹźeli coś umiem, przestaje to być dla mnie atrakcyjne. Na szczęście samo Ĺźycie podejmowało za mnie decyzje. Raz generał w ciemnych okularach, raz nowa ekipa w telewizji kończyły pewien mĂłj okres twĂłrczy i bardzo dobrze. „ZOO”, dobre w momencie, kiedy rodziła się polska demokracja, nie musi być atrakcyjne teraz. Nie chciałbym zajmować się polityką doraĹşną, dlatego z radością przyjąłem propozycję Telewizji Polskiej, aby wraz z Maciejem Rybińskim robić serial komediowy. To będzie coś ciekawszego niĹź bieżące komentowanie polityki.
- Jaka będzie tematyka serialu?
Współczesność, nasz świat widziany przez pryzmat telewizyjnego newsroomu. Roboczy tytuł to „Polkabel”. Są rozmowy z Marianem Opanią na temat głównej roli. ReĹźyserował będzie Krzysztof Zalewski. Chciałbym, Ĺźeby serial był do powtĂłrzenia za 10 lat, podobnie jak „Alternatywy 4”.
- Dlaczego nie lubi pan obecnych form rozśmieszania narodu, kabaretu proponowanego przez Szymona Majewskiego?
W najśmielszym szaleństwie nie nazwałbym tego kabaretem. Kabaret to pewien rodzaj subtelnej gry autora z publicznością. To są pewne kody, aluzje, umowny język. To co robi Szymon Majewski nazywa się showem. Potrząsanie kaduceuszem nie było najwaĹźniejszą czynnością wykonywaną przez Stańczyka. Kabaret, odkąd oderwał się od kotleta i panienek wywijających nogami, to była dowcipna, ale mądra diagnoza sytuacji w Polsce. To był element obywatelskiego dialogu, tyle Ĺźe robiony na wesoło. Kiedy myślę o kabarecie, przychodzi mi na myśl Egida, Salon NiezaleĹźnych, moja „60” z tamtych lat, wspaniałe kabarety Jerzego Dobrowolskiego „Owca” i „Koń”. Obecnym twĂłrcom nie odmawiam talentu. Sam chciałbym dysponować taką magią oddziaływania na ludzi jak Marcin Daniec, tylko Ĺźe to nie jest kabaret. Istotą kabaretu powinna być satyra jako treść i humor jako forma. JeĹźeli zostaje sam humor, to jest cyrk. JeĹźeli zostaje sama satyra - publicystyka.

- Nie ma obecnie kabaretu, który się panu podoba?
Mało oglądam, ale przewaĹźnie jestem zdegustowany. Czasem spodoba mi się jakaś piosenka, niekiedy osoba wykonawcy. Kabaret to rĂłwnieĹź pewien rodzaj postawy wobec świata. Niech zawiera treści postmodernistyczne, newage’owe, ale niech będzie jakiś. Nie twierdzę, Ĺźe moim ideałem jest konserwatywny kabaret szydzący z Platformy Obywatelskiej i SLD. Niech będzie kontestujący koalicję, byle była w nim Ĺźarliwość, a nie marne udawanie Kabaretu Olgi Lipińskiej czy amerykańskich komedii slapstickowych, gdzie podstawową atrakcją jest obrzucanie się tortami i kopanie w tyłek. Niech kabaretowcy podejmą prĂłbę mĂłwienia o tym, co dzieje się w tym kraju, z tym narodem. Dlaczego ludzie wyjeĹźdĹźają albo dlaczego nie chcą wyjeĹźdĹźać? Dlaczego stają okoniem wobec tego, co my robimy? Pokazywanie jęzora musi czemuś słuĹźyć!

Rozmawiał Robert Patoleta.