Dodano: 03.07.14 - 10:59 | Dział: Media od kuchni

Jak kupuje się media

w bantustanie


Prezes Orlenu nazwał prezesa PZU „sk…lem”. Dlaczego, skoro obaj są z nadania PO? Bo PZU zamieściło reklamę w tygodniku opozycyjnym. Podsłuchane rozmowy pokazują, Ĺźe wolna konkurencja w polskich mediach jest fikcją. Bo naprawdę obowiązują rosyjskie standardy: dominują ci, ktĂłrzy dostają kasę od władzy. – To po prostu wyprowadzanie pieniędzy z państwowych spółek – mĂłwi „Gazecie Polskiej” Wiktor Świetlik, szef Centrum Monitoringu Wolności Prasy.

Tym, ktĂłremu skarĹźy się na kolegę prezes Orlenu Jacek Krawiec, jest Paweł Graś, sekretarz generalny Platformy Obywatelskiej, były rzecznik rządu. Krawiec mĂłwi: – Chłopaki są sprytne, k…, albo mają więcej czasu, albo mniej przyzwoitości, mi nie wpadło do głowy przez sześć lat, a tu k… widzisz, je…ni, jeszcze Klesyk (Andrzej Klesyk, prezes PZU – przyp. P.L.) sk…el, wiesz, Ĺźe on „wSieci” ogłoszenia daje?

Na to Graś: – No, widziałem właśnie.

Krawiec chwali się współpracownikowi Tuska, jak nawyzywał zdrajcę z PZU: – Ja mĂłwię, co ty, k…, odp…asz? A on, Ĺźe to klienci potencjalni. Wiesz, juĹź się ustawiają, k…, media, juĹź widać.

Na co Graś przytakuje i stwierdza, Ĺźe nie tylko media są tak podłe: – Tak, tak, prokuratura teĹź juĹź widać, coraz dziwniejsze te werdykty wydaje, juĹź czeka, patrzy na sondaĹźe.

Dlaczego Krawiec donosi wpływowemu liderowi PO na Klesyka? Zdaniem naszych rozmĂłwcĂłw to prĂłba uwiarygodnienia… własnej osoby. Bo za rządĂłw PiS Krawiec intensywnie podlizywał się tej partii. Teraz, donosząc na kolegę, udowadnia swoją lojalność.

Rządowe spółki odmawiają udostępnienia danych

„Władza trzyma z tymi, co trzymają media. Gdy w połowie polskich rodzin jest zwykła tragedia, ich grube interesy schowane w medialnych bredniach” – te słowa rapera Tadka Polkowskiego z piosenki „Honor i Ojczyzna” przychodzą na myśl po odsłuchaniu rozmowy Grasia z Krawcem.

Fakt, że najbardziej prorządowe media utrzymywane są w Polsce przez władzę poprzez reklamy, ogłoszenia i prenumerowanie ich przez urzędy, potwierdzają raporty organizacji dziennikarskich i opozycji.

Wiktor Świetlik, szef Centrum Monitoringu Wolności Prasy, opowiada, jak jego instytucja prĂłbowała ustalić, gdzie reklamują się spółki z udziałem skarbu państwa. – Wysłaliśmy do kilkunastu z nich pytania o to, gdzie i za ile się reklamowały. Wszystkie spółki odmĂłwiły nam informacji, zasłaniając się m.in. tajemnicą handlową – mĂłwi Świetlik.

Jak stwierdza, proceder finansowania mediĂłw bywa starannie kamuflowany. – Spółki te de facto wyprowadzają pieniądze do prorządowych mediĂłw przewaĹźnie za pomocą róşnych spółek zaleĹźnych i powiązanych z nimi podmiotĂłw prawnych. To utrudnia złapanie ich za rękę. Wydaje się, Ĺźe sprawa ta powinna być jedną z najpilniejszych, ktĂłrymi powinien zająć się prezes NIK – uwaĹźa Świetlik.

Kasa z ministerstw dla TVN, „Wyborczej” i „Polityki”

Trudniej ukryć fakt finansowania mediĂłw ministerstwom, bo mają one ustawowy obowiązek ujawniania takich informacji. Parlamentarny zespół ds. obrony wolności słowa opracował w ubiegłym roku raport, w ktĂłrym przedstawił wydatki Kancelarii Premiera i ministerstw na reklamy i ogłoszenia w latach 2008–2012. Jak wynika z raportu, na cel ten urzędnicy Tuska wydali w tym czasie aĹź 124 mln zł. Informacje o ich rozdziale są poraĹźające.

AĹź 51,6 proc. z puli pieniędzy przeznaczonych na reklamy w dziennikach ogĂłlnopolskich dostała „Gazeta Wyborcza”, 35,1 „Rzeczpospolita”, a 8,32 proc. „Dziennik Gazeta Prawna”.

W segmencie telewizji najwięcej pieniędzy popłynęło do kontrolowanej przez rządzące partie TVP, ale biorąc pod uwagę tylko rok 2012, widać było inną tendencję – gĂłrą był, i to zdecydowanie, TVN. Ministerstwa zamĂłwiły w 2012 r. w Grupie TVN ogłoszenia i reklamy za prawie 6,5 mln zł (podczas gdy w TVP – 3,8 mln, a w Polsacie – 3,6 mln zł).

– Okazało się, Ĺźe władza nie dostrzega w ogĂłle istnienia mediĂłw katolickich, choć od lat najlepiej sprzedającym się tygodnikiem jest „Gość Niedzielny”. Nie widziała potrzeby, by np. kierować do odbiorcĂłw tych mediĂłw tzw. kampanię informacyjną tłumaczącą potrzebę obowiązku szkolnego sześciolatkĂłw – zauwaĹźa poseł Adam Kwiatkowski, szef zespołu parlamentarnego ds. obrony wolności słowa. Jak mĂłwi, po opublikowaniu rozmowy Grasia z Krawcem zapytał w sejmie Donalda Tuska, czy istnieje jakaś czarna lista mediĂłw, w ktĂłrych nie wolno się reklamować, oraz urzędnik, ktĂłry jest za nią odpowiedzialny. – Premier nie odpowiedział, czekam na odpowiedĹş na piśmie – skwitował.

Gdy chodzi o reklamy w tygodnikach, to w badanym okresie liczyły się tylko dwa najbardziej prorządowe: „Polityka” (47 proc.) oraz „Newsweek” (45 proc.). – Akurat poczytność tygodnikĂłw niezaleĹźnych od władzy jest zbliĹźona do tych prorządowych. Dlatego nie ma innego wytłumaczenia dyskryminowania ich niĹź cel polityczny – mĂłwi Teresa Bochwic z zarządu Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich.

– Warto byłoby zestawić zachowanie poszczegĂłlnych mediĂłw wobec afery taśmowej z tym, na ile korzystają z zasobĂłw publicznych – komentuje politolog dr hab. Rafał Chwedoruk z Uniwersytetu Warszawskiego.

Najbardziej kuriozalny okazał się budżet reklamowy Ministerstwa Zdrowia, który w 2008 r. na reklamę i ogłoszenia w mediach wydał niespełna 45 tys. zł. W roku 2012 ta kwota wzrosła do ponad 7,8 mln zł. I to wszystko w czasie, w którym rosną kolejki do lekarzy i zadłużenie szpitali.

Więcej w najnowszym numerze tygodnika Gazeta Polska
NiezaleĹźna.pl