Czwartek 18 Kwietnia 2024r. - 109 dz. roku,  Imieniny: Apoloniusza, Bogusławy

| Strona główna | | Mapa serwisu 

dodano: 20.12.12 - 16:58     Czytano: [2582]

Dział: Ciekawe miejsca - Pamięć, Historia

Amerykańscy sąsiedzi

Kanada



Najważniejszym czynnikiem zagrody jest jego sąsiedztwo, czyli wszystko, co je otacza z czterech świata stron. Od sąsiada wiele zależy, że nie sposób go pominąć czy zlekceważyć. Sąsiad jest postrzegany jako ten, który pomoże w biedzie, doradzi gdy trzeba, albo zabierze jeśli drugiemu zbywa.

Położenie geograficzne Ameryki jest doskonałe, oblana wodami jest zupełnie bezpieczna. Rzymianie mówili, że bezpiecznym jest jedynie łagodny, a najroztropniejszym skromny. Mówili i napadali siejąc grozę i spustoszenie. Zrozumieli tuż po upadku - słowa wcześniej wypowiedziane.

Największym sąsiadem USA przedzielonym skrawkiem lodowatego Oceanu Arktycznego jest wielka, choć mało popularna na zachodzie Rosja. To zupełnie odrębny temat wszak nie jest możliwym ujęcie Rosji w kilku słowach. Dzisiaj chciałbym zwrócić uwagę na Kanadę najrzadziej zaludniony kraj na świecie ( trzy osoby na 1 km 2) Kanada ma większą powierzchnię o 600 tys. km2 względem USA. Z przeciwnej strony graniczy z Meksykiem najgęściej zaludnionym kraju ( 52 osoby na 1 km 2 ). Jeśli jest coś największe z reguły graniczy z najmniejszym i tak dokładnie jest w tym przypadku.

Kanada to drugi, co do wielkości kraj świata, zajmuje dwie piąte obszaru Ameryki Północnej. Kraj jest podzielony na pięć stref czasowych, 10 prowincji i 2 regiony. Oblana wodami trzech oceanów i wielu mórz, jej wyspy rozsiane są aż do największej z wysp - duńskiej Grenlandii. Oddziela je Cieśnina Naresa i Davisa. Nie sposób wymieniać wszystkich, ale warto wspomnieć o Wyspach Królowej Elżbiety, Ellesmere,a, Parry,ego, Wiktorii, Heiberga czy Ziemi Baffina. Wszystkie wymienione wyspy leżą na Oceanie Arktycznym i morzu Baffina, co mówi samo za siebie. Nie tylko powiewa tam chłodem, ale mrozem prosto z Rosji rodem. Niegdyś Kanadę zamieszkiwali Indianie i Eskimosi. Pierwszymi osadnikami z Europy byli Francuzi, jednak po latach walk w 1763 r. Anglicy przejęli całkowitą kontrolę. Dzisiaj Kanada należy do najbogatszych państw na świecie (jeśli jeszcze takie istnieją). Kanadyjski przemysł zajmuje znaczące miejsce na arenie międzynarodowej. Kraj ten posiada wiele bogactw naturalnych takich jak: lasy, rudy metali i paliwa kopalne. Prawie jedna trzecia kraju leży w obrębie koła podbiegunowego i jest zamarznięta przez dziewięć miesięcy. Na północnych obszarach zwanych tundrą, roślinność ogranicza się do małych porostów, traw oraz karłowatych drzew. Na południu wielkie połacie lądu pokryte są gęstymi szpilkowymi lasami zwanymi tajgą.
Bliżej granicy ze Stanami rosną lasy liściaste i trawa - zwie się to prerią.

Kanada jest krajem rozciągającym się na olbrzymim terytorium, często nie nadającym się do osiedlenia. Niemal 75% ludności zamieszkuje obszary graniczące z USA wzdłuż wielkich jezior i Rzeki św. Wawrzyńca. Reszta osiedliła się w osadach rybackich wzdłuż wybrzeży lub na farmach nieco dalej w głąb lądu. Większość Kanadyjczyków to potomkowie francuskich i angielskich osadników. Drugą, co do liczebności stanowią Włosi, a miasto Toronto jest piątym pod względem wielkości włoskim miastem na świecie. Ostatnio zasiliła Kanadę grupa emigrantów z Europy Wschodniej, Azji, Ameryki Południowej. Dzisiejsza emigracja to ludzie bardziej cywilizowani, nie zabierają ziem i dobytku jak uczynili to pierwotni Europejczycy pozostawiając Indian i Eskimosów w nędzy. Najłatwiej dorabiać się zaborem, ciężka praca nigdy nie była popularna, choć historia zna i taką.

Stolicą Kanady od 1855 jest Ottawa, a nazwa jej pochodzi od rdzennej ludności Ameryki Północnej. Liść klonu jest państwowym symbolem Kanady, a klonów tu nie brakuje.
W marcu każdego roku zbiera się słodki sok z drzew klonu cukrowego, gotuje i tak powstaje syrop znany na całym świecie. Kanada to również kraj rolniczy, prerie wykorzystywane są do upraw zbóż i hodowli bydła. Pomiędzy jeziorami Ontario i Erie rozciąga się pas sadów owocowych. Jeziora stanowią ochronę przed uciążliwościami kanadyjskiej pogody stwarzając idealne warunki do hodowli delikatnych owoców jak gruszki, śliwki, brzoskwinie i wiśnie.

Zimy tu długie i tęgie i śniegu nigdy nie brakuje. Pewnie jak na całym świecie i tutaj zima potrafi zaskoczyć drogowcĂłw zawsze przygotowanych do niesienia pomocy zasypanym. Na niektĂłrych parkingach moĹźna spotkać gniazdka z prądem elektrycznym, by kierowcy grzejnikami mogli rozgrzewać silniki samochodĂłw. Z reguły gdzie są niedĹşwiedzie tam jest i zima. W północno – zachodnich terenach i w Jukon porośniętych gęstymi lasami Ĺźyją niedĹşwiedzie gryzzli. Głodne potrafią zabić nawet duĹźe zwierzęta, takie jak karibu czy renifery. Jak widzimy głód jest prowokatorem wielu nieszczęść nie tylko wśrĂłd zwierząt, u ludzi rĂłwnieĹź wzrasta agresja do niebotycznych rozmiarĂłw. Głód zmusza do kradzieĹźy, napadĂłw, a nawet wojen.

Wilgotne wiatry wiejące od Pacyfiku przynoszą opady deszczu, które zatrzymują się na zachodnich stokach Gór Skalistych. Stwarza to idealne warunki dla drzew, rozrastających się do gigantycznych wręcz rozmiarów. Kanada jest największym na świecie eksporterem produktów drzewnych, co widać w USA. Nawet Japońskie pałeczki pochodzą z owych lasów. Transkontynentalna kolej, której budowa ukończona została w 1885 roku pozwala na transport surowców nawet z najodleglejszych zakątków tego wielkiego giganta.

Choć Kanadę nie zamieszkuje ogrom ludzi, bo tylko 31,5 miliona, ale zważywszy na położenie w zimnym klimacie chyba ta ilość wystarcza, by kraj stawał się prężny. Tam gdzie żyją wspomniane już niedźwiedzie w ziemi znajdują się wielkie złoża złota, cynku i ołowiu. Ktoś musi pilnować dobytku, policji trzeba płacić, a gryzzli zadowoli się reniferem i czasami dla zbytku postraszy zachłannego prezesa kopalni. Pazury w dzisiejszym świecie są wręcz niezbędne.

Ziemia Kanady podobnie jak Rosji mieści w sobie olbrzymie zasoby bogactw i gdyby były uczciwie dzielone (co nigdy nie nastąpi) wystarczyłoby dla wszystkich. Ale jak wszędzie są i tutaj równi i równiejsi. Ci mniej zamożni( biedni) mogą być zatrudnieni przy połowie łososia na wybrzeżu Pacyfiku, pewnie i przy wyrębie lasu. Trzeba znać szereg, do którego pasujemy. Wielu Chińczyków z Hongkongu decyduje się na osiedlenie w Vancouver w mieście położonym między górami i morzem. To centrum przemysłowe i handlowe, woda nie zamarza tutaj przez całą zimę, co stwarza idealny dostęp do państw azjatyckich. Najbogatsze i najuboższe obszary Kanady położone są we wschodniej części kraju. Coś w tym wschodzie jest, jakieś fatum wisi nad tą częścią ziemi.

Prowincje Ontario i Quebek leżące nad wielkimi jeziorami i Rzeką Św. Wawrzyńca, to rozwinięty ekonomicznie i bogaty region. Tu właśnie żyje większość ludności tego kraju.
Prowincje nadmorskie, rozciągające się wzdłuż burzliwego wybrzeża nie obfitują w surowce mineralne, a rybołówstwo przechodzi obecnie kryzys. Surowy panujący tu klimat nie sprzyja rolnictwu. Na granicy z USA znajduje się wodospad Niagara, jedna z głównych atrakcji turystycznych tej krainy.

Droga wodna Św. Wawrzyńca, której budowa ukończona została w roku1959 łączy Wielkie Jeziora z morzem. Statki wiozące ładunki zboża, drewna, rud żelaza i węgla pokonują różnicę poziomów pomiędzy jeziorem Ontario i morzem, wynoszącą 183 m. dzięki systemowi śluz. Za korzystanie z takiego luksusu pobiera się opłatę. Na cztery zimowe miesiące zamyka się tę drogę ze względu na zamarzanie. Nie wiem tyko czy ta droga transportu nie jest jednokierunkową, jak niegdyś ta wiodąca za naszą wschodnią granicę. Wiem na pewno, że kraje graniczące z mocarzami posiadają tylko drogi One Way.
Golden Horseshoe (Złote Kopyto) to najbardziej rozwinięty przemysłowo obszar Kanady. To zachodnie wybrzeże Jeziora Ontario rozciąga się od Oshawy poprzez Toronto i Hamilton aż do miasta Niagara. Dzięki swojemu położeniu to zagłębie przemysłowe posiada wszelkie drogi transportu od wodnego poprzez drogowy, kolejowy. Tu dochody mieszkańców należą do najwyższych w kraju.

Następnym najciekawszym miastem jest Toronto, to centrum finansowe i najszybciej rozwijające się miasto Kanady. Toronto leżące na północnym brzegu Jeziora Ontario jest najbezpieczniejszym miastem Ameryki Północnej. Miasto może się poszczycić SkyDome, pierwszym na świecie stadionem sportowym z ruchomym dachem, oraz Canadian National Tower(CN) najwyższą wolno stojącą budowlą na świecie.

Quebek to miasto w większości zamieszkałe przez Francuzów, którzy mówią własnym językiem, tworzą swoją kulturę i pragną by cała prowincja o tej samej nazwie odłączyła się od Kanady. Wszyscy mamy jakieś mniejsze czy większe pragnienia, czy się spełnią zależy od wielkich rządzących tym światem. Nam wolno mieć tylko pragnienia jak śpiewała K. Prońko. Niepodległość nęci każdego, lecz czy wszystkim przysługuje?

Jeśli kwaśne deszcze powstające z dymów Amerykańskiego przemysłu zaniesione przez tubylcze wiatry nie spalą całkowicie kanadyjskiej ziemi i nie zatrują reszty ryb, marzenia Francuzów mogą się spełnić. Chyba, że Bóg zsyła karę za wygnanie Indian i Eskimosów z własnych ziem okupionych potem i krwią swoich przodków. Może to kara za popełnione błędy.
Błędy nie istnieją: jest to, co się robi i to, czego robić się nie powinno.

12 marzec 2009
Władysław Panasiuk

Wersja do druku

• Strona główna
• Powitanie
• Napisz artykuł
• Redakcja
• Działy
• Bannery Kworum
• Współpraca
• Linki
• Kontakt