Środa 19 Listopada 2025r. - 323 dz. roku,  Imieniny: ElĹźbiety, Pawła

| Strona główna | | Mapa serwisu 

dodano: 12.07.25 - 21:41     Czytano: [381]

Dział: Śladami naszych przodków

Kazimierz Antoni Tumidajski

"Edward", "Edmund", "Kazimierz Grabowski"

Kazimierz Tumidajski, posługujący się w czasie działalności konspiracyjnej pseudonimami "Edward", "Marcin", "Maciej", "Edmund" oraz "Kazimierz Grabowski", przyszedł na świat dnia 28 lutego 1897 roku w miejscowości Radłowo.
Zmarł on natomiast dnia 4 lipca 1947 roku w więzieniu Skopinie pod Riazaniem. Był on pułkownikiem piechoty Wojska Polskiego, a także w czasie okupacji pełnił obowiązki komendanta Okręgu Lublin Armii Krajowej. Był kawalerem Krzyża Srebrnego i Złotego Orderu Wojennego Virtuti Militari.

Pochodzenie

Pochodził z wielodzietnej rolniczej rodziny, ponieważ miał on dziewięcioro rodzeństwa. Jego rodzicami byli Karol i Magdalena z domu Jawień. Ojciec pracował jako handlowiec, pełniąc nawet funkcję prezesa miejskiego Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego "Sokół" oraz Kasy Stefczyka. Jego najstarszy brat Aleksander, brał udział w wojnie polsko-ukraińskiej, na której zginął dnia 9 stycznia 1919 roku pod wsią Skiernice.

Spotkanie na wojnie...

W roku 1920 Kazimierz Tumidajski ożenił się z Janiną Oborską, studentką Uniwersytetu Warszawskiego. Para ta poznała się na froncie, gdzie Janina służyła jako sanitariuszka. Mieli oni dwoje dzieci: Leszka (1921-1943) i Wandę (1923-2007). Janina podczas II wojny służyła jako łączniczka zaś ich syn Leszek był żołnierzem KEDYWU. Został on rozstrzelany w warszawskiej publicznej egzekucji w dniu 12 grudnia 1943 roku. Zaś córka Wanda działała w Szarych Szeregach za co w roku 1944 została wywieziona do obozu w Ravensbruck.

Przed I wojną

Kształcił się on w Tarnowie, a gdy wybuchła I wojna światowa, nie informując rodziców uciekł z domu rodzinnego i zgłosił się do Legionów Polskich. Walczył on w Karpatach i Besarabii. Zaś od dnia 1 lutego 1916 roku, służył w 6 Pułku Piechoty. Uczestniczył on w walkach na Wołyniu. Podczas służby w Legionach używał pseudonimów "Edward" i "Marcin". W październiku 1916 roku, wraz z pułkiem trafił do Królestwa Polskiego.

Po kryzysie przysięgowym

W październiku w roku 1917 po kryzysie przysięgowym, został internowany. Był on więźniem obozu w Szczypiornie, a następnie Marmaros Siget na Węgrzech. Gdy udało mu się zbiec z Węgier, przyłączył się do II Korpusu Polskiego, będącego pod dowództwem Józefa Hallera. W maju 1918 roku, brał udział w bitwie pod Kaniowem, po czym został wzięty do niewoli niemieckiej, z której zbiegł i przyjechał do Kijowa.

Ĺťycie w Kijowie

W Kijowie wstąpił do Oddziału Lotnego Leopolda Lisa Kuli. Tutaj gdy nastała II wojna światowa, szybko został wcielony do polskiej Organizacji Wojskowej gdzie brał udział w akcjach sabotażowych przeciw Niemcom. Został on namierzony przez NKWD, tak więc trafił do więzienia w Lefortowie oraz Charkowie. Tutaj trafił pod przybranym nazwiskiem Kazimierz Grabowski.

Miał być świadkiem

W marcu 1945 roku, miał być świadkiem w procesie Leopolda Okulickiego. Lecz z powodu "złych warunków atmosferycznych" nie został doprowadzony na rozprawę. W więzieniu był przywódcą strajku głodowego, po czym pod koniec czerwca 1947 roku został przewieziony do obozu w Skopinie pod Riazaniem. Tam 4 lipca, w szpitalu NKWD jako nie człowiek tylko numer 4791, podczas przymusowego karmienia został uduszony na skutek wprowadzenia do tchawicy rurki z gorącą kaszą. Dokumenty NKWD wskazały, że był to zawał serca jako przyczyna śmierci.

Ewa Michałowska-Walkiewicz

Wersja do druku

• Strona główna
• Powitanie
• Napisz artykuł
• Redakcja
• Działy
• Bannery Kworum
• Współpraca
• Linki
• Kontakt