Piątek 17 Stycznia 2025r. - 17 dz. roku,  Imieniny: Antoniego, Henryki, Mariana

| Strona główna | | Mapa serwisu 

dodano: 18.06.23 - 13:30     Czytano: [296]

Dział: Śladami naszych przodków

Perebory

Piękny ornament tkacki

Perebory, to nic innego jak specyficzny ornament, który jest wykonany na tkaninie. Powstaje on techniką wybierania co powoduje, że na tkaninie tworzą się zdobne pasy. Technika ta nie jest wykorzystywana na całości podstawowej tkaniny lnianej. We wspomniany sposób na tkaninie, powstaje jedynie pasowo pleciony ornament. Nasza Redakcja wybrała się na polską łemkowszczyznę, aby tam doszukać się starych pereborów.

SzczegĂłlnie na obrusach

Perebory zdobiły niegdyś obrusy, koszule, spódnice, a nawet ręczniki. Były to tkane barwne materie razem z płótnem. Ten sposób tkania sprawiał, iż technika ta do złudzenia przypominała haft, który jak wiadomo wykonany jest jedynie przy pomocy igły i nitki. Choć perebory polskie wykazują duże podobieństwo do perebor z innych krajów, występuje kilka cech, które stanowią o ich odrębnym charakterze. A są to: układy pasowe ornamentów, wyraźnie symetryczny charakter wykonanej tkaniny, rzadkie występowanie elementów grzebykowatych i schodkowych, a także brak zakończeń haczykowatych tworzących meandry

Jak to było...

Historycy nie podają jak i kiedy perebory pojawiły się po raz pierwszy w Polsce. Lecz dopiero XIX stulecie, dało nam o tym zagadnieniu znać. Z notatek XIX wiecznych badaczy wynika, że tego rodzaju zdobnictwo było w tamtym okresie, zjawiskiem nader powszechnym. Pojawiły się zatem perebory w naszym kraju, dzięki masowym napływem obcej ludności, szczególnie o pierwiastku ruskim.

Od 1914 roku

I wojna światowa, była początkiem zanikania wspomnianego ornamentu tkackiego. Perebory najdłużej zachowały się wzdłuż zachodniej granicy naszego kraju. Z końcem XIX wieku, zniknęły lniane płaty nagłowne, barwne halki i obrusy, jak zatem widzimy, XX wiek przynosi kres nawet lnianym spódnicom. Po II wojnie światowej stroje ludowe nie były tak popularne, jak to było wcześniej. Najdłużej zachowała się tradycja zdobienia kobiecych koszul nocnych oraz zasłon okiennych. Dzisiaj technika ta jest techniką już zapomnianą, choć niektóre materiały wykonane jako perebory, do dziś wprawiają w zachwyt.

Ewa Michałowska -Walkiewicz

Wersja do druku

• Strona główna
• Powitanie
• Napisz artykuł
• Redakcja
• Działy
• Bannery Kworum
• Współpraca
• Linki
• Kontakt