Dodano: 13.07.19 - 14:46 | Dział: Śladami naszych przodków

Rzeź polskich jeńców pod Batohem

„Sarmacki Katyń” za czasĂłw I Rzeczpospolitej

RzeĹş pod Batohem, to masowa zbrodnia dokonana na rozkaz Bohdana Zenobiego Chmielnickiego, przez KozakĂłw zaporoskich na elicie Ĺźołnierzy polskich. Fakt ten często nazywany jest „Sarmackim Katyniem”. Warto jest wspomnieć ten fakt, ktĂłry był bardzo znamiennym zdarzeniem w okresie I Rzeczpospolitej.

RzeĹş dokonana przez KozakĂłw

Rzezi tej dokonano w dniach 3–4 czerwca 1652 roku, po klęsce wojsk polskich pod Batohem. Drugiego dnia po wspomnianej bitwie, Chmielnicki wydał osobisty rozkaz, w ktĂłrym nakazał wymordować polskich jeńcĂłw wojennych uzasadniając to słowami: „Zdechły pies nie kąsa” . Przeciw masowemu morderstwu na polskich jeńcach zaprotestowali Tatarzy krymscy, ktĂłrzy podczas rzezi w swoich obozach ukryli i ocalili niektĂłrych Ĺźołnierzy polskich. KaĹźdy jeniec pozostawiony przy Ĺźyciu był dla TatarĂłw zyskowny, bowiem za jego uwolnienie rodziny płaciły znaczny okup. Chmielnicki odrzucił żądania TatarĂłw, co do pozostawienia PolakĂłw przy Ĺźyciu. Pułkownicy kozaccy Iwan Zołotarenko i Wysoczanin podstępnie wykupili polskich jeńcĂłw, po czym Bohdan Chmielnicki przekazał ich do wymordowania Kozakom i Tatarom nogajskim.

Nienawiść do Polaków

Chmielnickim kierowała przede wszystkim nienawiść do Polaków, lecz także pragmatyzm, gdyż był świadomy, że pozbawiając Rzeczpospolitą żołnierskiej elity, zada jej dotkliwy cios. Pod Batohem doszło do masakry bezbronnych Polaków, a w jej trakcie zginęło prawdopodobnie 3500 doborowych polskich żołnierzy, w tym wielu oficerów. Rzeź przebiegała następująco: związanych jeńców po kilku wyprowadzano na wyznaczony plac, na którym Kozacy i Tatarzy nogajscy podrzynali im gardła lub ścinali głowy, niektórych zakłuwano pikami. Kaźń odbywała się w obecności pozostałych polskich jeńców czekających na swoją egzekucję. Oszpeconych ciał nie grzebano.

Znaczenie bitwy

Bitwa pod Batohem, miała przełomowe znaczenie. Zniszczenie najlepszych oddziałów polskiej armii koronnej, pozwoliło Bohdanowi Chmielnickiemu przejść do ofensywy i w rezultacie doprowadzić do oderwania Ukrainy od Rzeczypospolitej.



Ewa Michałowska- Walkiewicz