Dodano: 24.03.19 - 23:28 | Dział: Śladami naszych przodków

Historia porcelany

Prawdziwe dzieła sztuki

Przez wieki, porcelana była wyznacznikiem statusu majątkowego jej właściciela. Od zawsze była ona traktowana na równi z dziełami sztuki. Stylowe, ręcznie malowane serwisy obiadowe i kawowe, przechodziły z pokolenia na pokolenie, stanowiąc cząstkę historii najznamienitszych rodów. Towarzystwo Patriotyczno- Historyczne Renesans ze Skarżyska -Kamiennej, udało się do pobliskich Krynek na pogadankę dotyczącą historii porcelany. Te pogadankę prowadził pan Ireneusz Kunowicz.

Wynalazek Chińczyków

Proch, herbata, jedwab oraz porcelana to cztery rzeczy, które zawdzięczamy Chińczykom. Porcelanę wynaleźli Chińczycy prawdopodobnie już w początkach naszej ery, ale na większą skalę rozpoczęli jej produkcję w VII wieku i szybko stała się ona popularna. W tym samym okresie znacznie wzrosła w Chinach popularność picia herbaty, a zatem można ja było spożywać z pięknie wykonanych filiżanek porcelanowych. VII wiek, jest zatem przyjęty jako początek historii porcelany. Na uwagę zasługuje fakt iż pierwsze wyroby porcelanowe miały seledynowy odcień. Dopiero z czasem stosując szereg odczynników, Chińczykom udało się wyprodukować śnieżnobiałą porcelanę, dodatkowo dużo twardszą i bardziej wytrzymałą od wcześniejszej. Biała porcelana stała się wtedy standardem, a ten trend utrzymuje się do dziś.

Podobno....

Legendy mĂłwią, Ĺźe Europa poznała porcelanę dzięki słynnemu podróşnikowi Marco Polo, ktĂłry przywiĂłzł ją na stary kontynent. Jedwabnym Szlakiem porcelanowe wyroby, docierały najpierw na dwory krĂłlewskie i do pałacĂłw i bogatych rodĂłw. Chińczycy jednak pilnie strzegli receptury wykonania porcelany, dbając o własną wyłączność. Stopniowo zaś europejscy odbiorcy stawali się coraz bardziej wymagający i nie wystarczały im juĹź orientalne wzory porcelanowych filiĹźanek i dzbankĂłw. Sprowadzana poza kontynent azjatycki porcelana była teĹź niezwykle droga, naleĹźy tu podkreślić iĹź bywały teĹź czasy, gdy serwis porcelanowy był rĂłwnowartością majątku ziemskiego liczącego kilka wsi. Nie bez powodu nazwano ją „białym złotem". A Ĺźe Chińczycy zazdrośnie strzegli receptury, nastąpił silny trend na odtworzenie jej na starym kontynencie. Prawdziwą iskrą było przejęcie w 1603 roku przez HolendrĂłw statku wypełnionego kawałkami porcelany. Europa niemal oszalała na punkcie tego materiału. Starania trwały ponad 100 lat, a przełom nastąpił w początkach XVIII stulecia, kiedy to metodą prĂłb i błędĂłw pewien niemiecki alchemik opracował sposĂłb na produkcję masy, ktĂłra wypalona w wysokiej temperaturze daje porcelanę.

W Miśni

Niemal od razu powstała pierwsza europejska fabryka porcelany w Miśni, leżącej niedaleko Drezna, do dziś popularny obiekt turystyczny dla zwiedzających Niemcy. Potem produkcja pojawiła się we Francji i Anglii. Początkowo jednak nie pomyślano o tworzeniu własnych, związanych z Europą dekoracji i dalej obowiązywały motywy chińskie. Dopiero kilkadziesiąt lat później zmieniono na ten temat zdanie.

W osiemnastym stuleciu

W końcu w 1771 roku, receptura produkcji porcelany została upubliczniona. Od tego momentu fabryki porcelany powstawały dosłownie wszędzie. Z racji bliskości, do Polski porcelana dotarła do nas w 1783 roku i stworzono pierwszą fabrykę w Korcu. Słynne polskie rody wyposażały swoje pałace w ogromne serwisy porcelanowe liczące setki elementów. Słynna korzecka porcelana nie była jednak produkowana długo, bo po powstaniu listopadowym fabrykę tę zamknięto. Niemal równocześnie powstała jednak kolejna polska fabryka porcelany w Ćmielowie, istniejąca po dziś dzień. Porcelanowe tradycje są w Polsce bardzo silne, często wiążą się te tradycje z wiedzą, przekazywaną przez kolejne pokolenia. Ta wiedza i miłość piękna zawarta została także w porcelanie Maria Paula, pięknym fasonie polskiej porcelany, stworzonym w Gnieźnie i produkowanym w najlepszych polskich fabrykach porcelany.

Porcelanowe ciekawostki

Gdy Jan III Sobieski wyruszył pod Wiedeń, lubił się on raczyć gorącą herbatą koniecznie wypitą z błękitnej porcelanowej filiżanki, która jak uważał przynosi mu szczęście. Jak pokazała nam to historia, chyba miał on rację. Czwartkowe obiady u króla Stasia, również były serwowane na porcelanowych zastawach, zaś w czasach zaborów Iwan Paskiewicz rezydujący w Belwederze, pił gorące poranne mleko z polskiej porcelany w kolorze szafirowym. Zawsze zwykł on mawiać, że czuje w tym napoju, że jest wyjątkowe bo posiada przepiękną porcelanową oprawę.

Pan Ireneusz pokazał nam wiele porcelanowych wyrobów, które świadczą o naszej polskiej historii na przestrzeni dziejów.



Ewa Michałowska – Walkiewicz