Dodano: 19.03.17 - 22:04 | Dział: Świat i Ludzie

Władza Ludowa

(dedykuję żonom milicjantów i ormowców w służbie PRL-u)


JuĹź w Polsce karano nas za „niemanie” świateł i nie tylko – karano za wszystko, by pokazać wyĹźszość policmajstra nad cywilem, by poniĹźyć i zastraszyć kaĹźdego. MĂłwiliśmy, Ĺźe powodem tego był zły wpływ komuny. Zastraszenie obywatela zawsze miało wielkie znaczenie dla rządzących. Dobrze, Ĺźe ludzie się boją władzy - mniejsze ryzyko wypowiadania swojego „ja”, wtrącania się w tak zwane nie swoje sprawy. Władza w kaĹźdym państwie zawsze ma rację, jest nieomylna i wszystko wiedząca, a co! By zapewnić sobie nietykalność i długowieczność urzędowania ktoś wymyślił obrońcĂłw, na domiar złego płatnych z kieszeni podatnika. Takie właśnie zadanie mają spełniać „oficery”
Niepotrzebny protest – rozgonić!, nie dopuścić do krytyki władzy, ograniczyć tak zwaną wolność i swobodę słowa. Jak mĂłwił Cyrankiewicz ”kto podniesie rękę na władzę ludową – władza ją utnie!”)… i ucinała na róşne sposoby, a tych znano bardzo wiele. Funkcjonariusze są zwykle ponad prawem, a ich znakomitym argumentem była i jest pała.
Pamiętam jak z pyszna miały się Ĺźony milicjantĂłw - jakie to były damule, w jakie prĂłbowały wchodzić towarzystwa, a miały zaledwie skończone szkoły powszechne i to często wieczorowe – słowem korespondowały z wyĹźszymi sferami. KaĹźde waĹźniejsze stanowisko czy to; w urzędzie, szkole, sklepie, bibliotece itp. piastowały Ĺźony „oficerĂłw”. Jeśli tylko zapragnęły władzy miały ją na wyciągnięcie dłoni. Na wsi w latach sześćdziesiątych i nieco później milicjant był „panem nad pany”, a juĹź komendant choć zaledwie z krokiewką – przerĂłsł nawet sam siebie. Najbardziej jednak potrafił pić, no! podpisać się teĹź umiał, nawet sporządzić protokół jeśli nie było w nim magicznych; Ĺź, Ăł, czy rz. JeĹźeli miał wątpliwości w pisowni jednego z dni tygodnia – np. wtorek (czy ftorek)- kompromisowo zebranie robił w środę, zawsze jest jakieś wyjście z sytuacji i jak mĂłwił Wałęsa „ istnieje inne rozwiązanie „
Komendant nawet próbował pisać na maszynie, choć spisanie danych zajmowało mu sporo czasu, ale takie czynności na szczęście nie były płatne w systemie akordowym.
Przyglądałem się od małego akcjom – jak zwalczano przestępczość, a miejscem tego procederu był miejscowy bar „gospoda gościnna”. To właśnie tam była pełniona codzienna jakĹźe ryzykowna i odpowiedzialna słuĹźba owych stróşów prawa, ktĂłrzy ostatni, i ostatkiem sił opuszczali to niebezpieczne lokum. Owszem alkohol jest dla ludzi, sam nie wylewam za kołnierz, lecz to, co tamci wyprawiali wykraczało poza granice najśmielszego pijaństwa i jakiejkolwiek normy cywilizowanych stworzeń. Tacy „ oficerowie” byli na naszym posterunku – a jacy są teraz? Pewnie podobni jeśli nie tacy sami, a moĹźe odrobinę inni, moĹźe mądrzejsi, bardziej obyci, mniej straszący, a bardziej myślący! – jacy zatem są!
***
Może przytoczę kilka dowcipów o tych uprzywilejowanych:
*W sklepie sportowym; są narty – pyta sierĹźant – są, ale tylko wodne, odpowiada ekspedientka;
sierĹźant do kolegi – są u nas gdzieś strome jeziora?
*w księgarni; poproszę coś Galla –Anonima podpowiada sprzedawczyni, a to jak nima,
to nima – popytam w innych sklepach.
*na egzaminie; proszę opisać pracę silnika –sierĹźancie; a mogę swoimi słowami – proszę-
na to sierĹźant; brum, brum, brum.
*Dlaczego pan przejechał skrzyĹźowanie na czerwonym świetle pyta milicjant. Jestem daltonistą – proszę mnie nie karać. Po skończonej słuĹźbie opowiada koledze: wiesz dzisiaj na mieście spotkałem daltonistę – nawet nieĹşle mĂłwił po polsku.

Złośliwi mĂłwią, Ĺźe nie ma kawałów o milicjantach – poniewaĹź, wszystko to prawdą i ja coraz bardziej zaczynam w to wierzyć, a są powody ku temu, i co dziwne argumentĂłw ciągle przybywa.
Pamiętam – kiedy odchodziliśmy do rezerwy przyjechał na nasz okręt przedstawiciel komendy, ktĂłry miał za zadanie zwerbować naszych młodych, dobrze wyszkolonych chłopcĂłw. Niesamowicie zachwalał ten rzekomo znakomity zawĂłd, operował wieloma przykładami, oferował niezłe warunki - nawet mieszkanie, co było ewenementem w tamtych jakĹźe trudnych czasach. Stracił jedynie czas – nikt nie dał się nabrać na te znakomitości, nawet jeden z naszych opowiedział mu kawał, a moĹźe i prawdę (skoro kawałów nie ma): Pewien funkcjonariusz zapytał drwiąco napotkanego kominiarza …ile to lat trzeba się uczyć, by zostać dobrym kominiarzem?, trzy - odpowiedział pytany. A jeśli ze szkoły wyleją? -zapytał z jeszcze większą drwiną – wtedy moĹźna wstąpić juĹź tylko do milicji - odparł kominiarz. Rzeczywiście jest coś w tym prawdy.
Policjanci są nam bardzo potrzebni – ale tacy z prawdziwego zdarzenia, służący ludziom, stojący rzeczywiście na straĹźy prawa, rzetelni i wiarygodni. Nawet piszący mandaty – ale słuszne, mundur powinien zobowiązywać i chronić kaĹźdego obywatela, a nie przestraszać. Przede wszystkim mundurowy powinien świecić przykładem. W młodości nie naleĹźałem do aniołów; często lubiłem coś zbroić, ale wszystko mieściło się w granicach rozsądku – przestępcą nie byłem.
Mimo wszystko zachodziła mi glina za pazury, jak to glina; obstawiani ormowcami wtykali nosy wszędzie, domeną ich była kpina ze słabszych, z biednych, słowem z porządnych, zwyczajnych ludzi. Kumplowali z donosicielami, z ludźmi rządnymi władzy za wszelką cenę i kochającymi marną rozrywkę, na pewno i tu były wyjątki - jak wszędzie.
Milicjant na wsi był carem i przed nikim nie musiał się tłumaczyć ze swoich czynów, mało używał głowy, a więcej pały. Tak jest jeśli daje się absolutną władzę człowiekowi wcześniej nic nie znaczącemu.
A ich Ĺźony? One teĹź były spragnione władzy, świeĹźych kurek i indykĂłw, dlatego nosiły wysoko głowy. Taka była niegdyś władza ludowa, składająca się z mundurowych i sekretarzy partyjnych. Ich śmiałe zamysły i wysokie emerytury przetrwały do dzisiaj, a w „damulach” pozostała podejrzliwość i nieustanna chęć dzierĹźenia władzy. Lubią wszędzie włoĹźyć nos i co dziwne zawsze chcą mieć rację, to trwałe pozostałości po mężach i komunie.
Wspomniałem o sekretarzach, by uświadomić i przypomnieć jacy byli. Pozwolę sobie przytoczyć pewną anegdotę.
Otóş w domu sekretarza partii dzwoni telefon, odbiera jego Ĺźona i grzecznie pyta: kto mĂłwi !- kolega JĂłzka ze szkoły. To niemoĹźliwe JĂłzek do Ĺźadnej szkoły nie chodził – odpowiada Ĺźona kładąc słuchawkę.
Takie były czasy, do ktĂłrych nieliczni lubią często powracać, bo im w komunie było jak w bajce, ich rodziny opływały w miodzie i mleku. Czas jednak ma to do siebie, Ĺźe lubi przemijać i wszystko, co piękne szybko się kończy. Trudno się przyzwyczaić na obcej ziemi gdzie kurki i indyki nie przychodzą same do domu, gdzie nie są znane łapĂłwki, i nikt nie chce się kłaniać „damulom”. Po złym następuje dobre, ale Ĺźeby zaraz odwrotnie? Nie jeden z nas gdyby wiedział jak Ĺźyje się na zachodzie, nigdy by za nim nie tęsknił.
Z samymi marzeniami ciężko się powraca, a jeśli chodzi o pieniądze nie tutaj nam ich szukać!

Władysław Panasiuk