Dodano: 20.01.16 - 12:43 | Dział: Opowiadania

Umrzeć za coś

Człowiek powinien żyć po coś i umierać za coś.

Kiedy człowiek siedzi w obozie śmierci, skulony pod lufami karabinĂłw maszynowych wystających z „bocianĂłw”(1) , wtedy nie spodziewa się juĹź niczego dobrego. Ostatni posiłek dostaliśmy dwa dni temu, nie wypuszczają nas z barakĂłw, niedaleko jakieś strzały, dudnią odgłosy wybuchĂłw. Czy to Polacy walczą, czy kto inny, niewaĹźne. Dla nas oznacza to tylko jedno. ZbliĹźa się nasz czas.
Modlimy się od rana. Kto ma siły, by ustać na nogach, spogląda przez szczeliny w deskach na okolicę. Zastanawiamy się, kiedy skierują lufy karabinów w naszą stronę. Tylu już umarło z głodu i chorób, tylu ciągle umiera. Czy coś gorszego może jeszcze nas spotkać?
MĂłj syn, Izaak... mĂłj syn...
***
Ranek minął wiele godzin temu. Nie mamy zegarków, ale mogło być przed południem, gdy usłyszeliśmy ryk silników od strony Okopowej. Wyjrzałem przez wybitą w desce dziurę. Trudno mi było się schylić, bo trzy dni temu esesman skopał mnie boleśnie za to, że za późno zdjąłem przed nim czapkę. Miałem szczęście. Mógł mnie przecież za to zastrzelić. Dopiero po chwili dotarło do mnie to, co zobaczyłem.
Na teren obozu, przewracając bramę, wtoczył się czołg. Właściwie to dosłownie wpadł, bo gdy zjechał w dół z barykady, prawie zarył lufą o ziemię. Esesmani zaczęli do niego strzelać z wszystkich stron. Milczący początkowo czołg huknął salwą, że aż usiadłem na ziemi, a barak zatrząsł się w posadach. Usłyszeliśmy, że o dach uderza coś, jakby gradobicie. Pewnie to po tym wystrzale. Teraz byliśmy już pewni, że ktoś walczy z pilnującymi nas esesmanami. Nawet najciężej chorzy podnieśli głowy i błysk nadziei pojawił się w ich oczach. Wstałem i spojrzałem znów przez otwór w deskach. Zza czołgu na teren obozu zaczęli się wdzierać żołnierze w rudo-plamistych mundurach z biało-czerwonymi opaskami na ramionach. Kolejny wystrzał z czołgu zachwiał niebezpiecznie barakiem. Serie karabinów maszynowych przeplatały się z okrzykami Niemców. Jeden z biegnących żołnierzy złapał się za pierś i upadł. Zaraz potem betonowa wieża, z której strzelano bez ustanku rozprysła się i runęła na plac. Pył przesłonił mi widoczność, strzały były coraz rzadsze. Z tyłu, od strony kwater strażników doleciały trzy głuche eksplozje. Potem wszystko ucichło.
Moi towarzysze zdecydowali się wyważyć wrota i zaczęli wychodzić na zewnątrz. Ruszyłem za nimi, w uszach mi dzwoniło. Dym dusił niemiłosiernie. Nasi obejmowali żołnierzy, skakali z radości, tańczyli. To byli polscy powstańcy w niemieckich mundurach. Szedłem przed siebie, nie bardzo zdając sobie sprawę z tego, co tu się stało. Obok czołgu zauważyłem chłopca. Leżał na plecach, nad nim pochylała się młoda dziewczyna w panterce. Ktoś biegł obok z pokrwawioną kobietą na rękach, krzycząc:
– Dwaj sanitarkę! Dawaj sanitarkę, szybko!
Jeszcze kilka kroków i dotarłem do rannego mężczyzny. Sinymi ustami szeptał:
– Zdrowaś Maryjo, łaskiś pełna... Zdrowaś Maryjo, łaskiś pełna.
Dziewczyna z krzyżem na ramieniu kładła białe opatrunki na piersi chłopca, a te natychmiast zmieniały kolor na czerwony. Ten chłopiec. Czarne włosy, wyglądał jak Izaak. Po chwili znieruchomiał. Zacząłem szeptać El male rachamim(2) . Trudno mi było przypomnieć sobie wszystkie słowa. Umarł. Jak Izaak. Ale umarł w walce. Umarł za coś.
***
„Bajan”(3) z głową wciśniętą w półkolisty uchwyt operował sprawnie i błyskawicznie rączkami bębna i manetkami elektrycznego silnika sterującego działem. „Magda”(4) ruszyła kilka metrĂłw do przodu. Witek Bartnicki z ogromnym trudem załadował rozpryskowy pocisk, a lufa juĹź kierowała się na duĹźy biały budynek, ktĂłry ukazał się pomiędzy obozowymi barakami. „Wacek”(5) miał powaĹźne kłopoty z oddychaniem, dwoiło mu się w oczach, powietrze wokół aĹź gęste było od gazĂłw bojowych po odpalonych pociskach.
– BoĹźe dopomóş – wyszeptał i krzyknął – Ognia!
Tąpnięcie szarpnęło żelaznym brzuchem maszyny i rzuciło załogą. Kapral Zenka nabił sobie paskudnego guza na czole. Zsunął mu się hełmofon. Znów chmura duszących gazów wypełniła wnętrze pozbawionego wentylacji czołgu.
– Otworzyć właz! – krzyknął dowĂłdca. – Podusimy się tu!
O pancerz zagrzechotały jeszcze dwie serie z karabinu maszynowego. Kierowca, podporucznik Moszczeński wyłączył silnik, by oszczędzić paliwo.
– Opuścić czołg! – padła komenda i załoga ruszyła w kierunku jasności na gĂłrze, skąd dało się odczuć lekkie powiewy świeĹźego powietrza. Gdy juĹź wszyscy wyszli, Wacek Micuta usiadł na masce czołgu i tarł oczy energicznie. Rozglądał się wokół, prĂłbując złapać ostrość widzenia.
– Teren bezpieczny, panie poruczniku – meldował ktoś z boku. – Straty: jeden zabity, jedna ranna.
Z barakĂłw wysypywali się ludzie w pasiakach. Morro biegł z kimś na rękach w stronę przewrĂłconej bramy obozowej. Obok czołgu leĹźał nieruchomo jeden z szturmowcĂłw, nad nim klęczała sanitariuszka „Lusia”(6) . Zawiało dymem ze spalonych wieĹź straĹźniczych.
– Panie poruczniku! – Doleciało z drugiej strony czołgu – obĂłz jest nasz!
Jakiś wynędzniały człowiek w łachmanach powoli zbliżał się do nich. Patrzył na porucznika i kiwał głową. Przyszło wyzwolenie. Za późno. Jego syn Izaak nie dożył.
***
Komendant obozu leĹźał skacowany po wczorajszym piciu do lustra. Adiutant dyskretnie połoĹźył na jego biurku listy i zwrĂłcił mu uwagę, Ĺźe jeden z nich, z dowĂłdztwa, oznaczony jest sygnaturą „PILNE”. Usłyszał w odpowiedzi wiązankę przekleństw, więc wycofał się do swojego gabinetu.
Dziesiąta – pomyślał Ĺźołnierz – dam mu jeszcze kwadrans, odprawę trzeba będzie znĂłw przełoĹźyć na później.
List leĹźał sobie na biurku pod oknem. Tym samym oknem, ktĂłre wychodziło na stronę barakĂłw, a z ktĂłrego komendant czasem celował do więźniĂłw ze sztucera. W środku koperty w kilku Ĺźołnierskich słowach dowĂłdztwo sformułowało rozkaz o likwidacji obozu. Rozkaz podpisał SS-OberfĂźhrer Paul Otto Geibel. W rozkazach nie było oczywiście słów „zabić” czy „rozstrzelać”. Niemcy nie byli przecieĹź barbarzyńcami. Napisane było „jeńcĂłw nie ewakuować, wycofuje się tylko załoga obozu”.
Po godzinie, gdy adiutant wpadł do sypialni dowĂłdcy, alarmując, Ĺźe obĂłz jest atakowany przez polskich bandytĂłw, list leĹźał nadal zapieczętowany na swoim miejscu. Po kolejnym kwadransie dokładnie naprzeciw okna stanęła „Magda” i oddała salwę w kierunku białego budynku, w ktĂłrego oknach kłębiły się czarne esesmańskie mundury. Faszyści w tej jednej, idealnie kierowanej salwie pocisku czołgowego poczuli przedsmak tego, co czekało juĹź na nich po drugiej stronie i co pozostanie ich udziałem juĹź na wieki. Poczuli, co to piekło.

1. - „Bocian” – wieĹźa straĹźnicza w obozie koncentracyjnym.
2. – El male rachamim – Ĺźydowska modlitwa za zmarłych.
3. – Jan Myszkowski-Babiński – celowniczy czołgu.
4. – Niemiecki zdobyczny czołg Panther, ktĂłry posłuĹźył powstańcom do zdobycia obozu GęsiĂłwka.
5. – Porucznik Wacław Micuta – dowĂłdca czołgu.
6. – Alicja Gołod-Gołębiowska – sanitariuszka plutonu pancernego.


Andrzej Chodacki
Strona autorska


Autor opowiadania: Andrzej Chodacki
Urodzony w 31.05.1970 roku. Z powołania mąż i ojciec, z zawodu lekarz. Pisze prozę i poezję, a takĹźe fotografuje. Laureat kilkudziesięciu konkursĂłw literackich. Jego opowiadania były drukowane między innymi w Wydawnictwie My Book w Szczecinie, Miesięczniku Literackim Akant w Bydgoszczy, Kwartalniku Literackim Horyzonty, w Półroczniku literackim „Inter-. Literatura–Krytyka–Kultura”, oraz w wielu czasopismach polonijnych na całym świecie. W 2012 roku wydał debiutancką książkę z poezją i fotografią pt.„ PejzaĹźe tęsknoty”. W 2013 roku wydał cykl opowiadań pt. „ Opowieści ze świata”. W 2014 roku wydał kolejny cykl opowiadań pt „ Wyczekując dnia”.
W 2015 roku jego najnowsza powieść pt „ Doktor Seliański” została przetłumaczona na język ukraiński. Od 2015 roku członek Unii Polskich Pisarzy Lekarzy

Od Redakcji: Opowiadania Andrzeja Chodackiego można również znaleźć w dziale:Na każdy temat.