Dodano: 24.03.07 - 11:18 | Dział: Nasze zdrowie
Raport o stanie gruźlicy
Zachorowalność na gruźlicÄ™ przestaÅ‚a rosnąć, ale coraz częściej pojawiajÄ… siÄ™ szczepy oporne na leki – informuje Åšwiatowa Organizacja Zdrowia (WHO). 24 marca obchodzimy Åšwiatowy DzieÅ„ Walki z GruźlicÄ….
Według WHO, rok 2005 był rokiem przełomowym. Po raz pierwszy od 1993 r. zachorowalność na gruźlicę spadła, a nie wzrosła. Dla całego świata wynosi około 150 przypadków na 100 tys. osób. W Afryce sięga 350 przypadków na 100 tys.
W Polsce odsetek zachorowań (24 na 100 tys. według biuletynu Instytutu Gruźlicy i Chorób Płuc) jest, niestety, trzykrotnie wyższy w porównaniu ze średnią w krajach starej Unii Europejskiej, choć spada od wielu lat.
Mimo dość optymistycznych statystyk, gruźlica wciąż zabija około 1,6 miliona osób rocznie. Każdy nie leczony chory może w ciągu roku zarazić kolejne 10-15 osób. Zarażonych prątkiem gruźlicy jest około 2 miliardów ludzi. Na szczęście, u większości choroba się nie rozwija.
W ostatnich latach liczba przypadków gruźlicy rosła proporcjonalnie do przyrostu światowej populacji. W roku 2004 było to 8,71 miliona. Ponad 7 milionów chorych stanowią mieszkańcy Azji i Afryki subsaharyjskiej.
Rozwojowi gruźlicy sprzyja niedożywienie, złe warunki mieszkaniowe i stres. Choroba często pojawia się u osób o osłabionej odporności, na przykład zakażonych wirusem HIV i chorych na AIDS. W wielu krajach dostęp do skutecznego leczenia jest ograniczony, choć nie byłoby ono drogie. Brakuje koordynacji w leczeniu AIDS i gruźlicy.
Choroba wciąż jest groźna, gdyż pojawiają się nowe szczepy, oporne na wiele leków. Lekooporna gruźlica XDR-TB dotyczy już 35 krajów, zarówno biednych, jak i bogatych. Zdaniem specjalistów z WHO, przyczyną powstania groźnego szczepu jest niewłaściwa strategia leczenia: zbyt wczesne jego przerywanie i za małe dawki leków lub ich niewłaściwy dobór.
Wszystkie te czynniki prowadzÄ… do rozprzestrzeniania siÄ™ lekoopornych prÄ…tków gruźlicy. W przyszÅ‚oÅ›ci może to oznaczać ponowny wzrost zachorowaÅ„. Tym ważniejsze jest opracowanie skuteczniejszych szczepionek i leków – twierdzÄ… specjaliÅ›ci.
Ostatnie skuteczne lekarstwo opracowano 50 lat temu. Wykrywanie bakterii tradycyjną metodą pod mikroskopem okazuje się nieskuteczne w co drugim przypadku. Określenie, czy dany szczep jest odporny na leki może trwać nawet dwa miesiące. W przypadku chorych na AIDS bywa, że pacjent wcześniej umiera.
Mimo że w badania nad gruźlicÄ… zaangażowano wielkie sumy, na efekty przyjdzie poczekać kilka lat – twierdzÄ… eksperci z WHO.
(PAP)