Dodano: 30.05.14 - 23:26 | Dział: Kresy w życiu Polski i narodu polskiego

Tragiczny los inteligencji polskiej

na Kresach pod władzą sowiecką 1939-41

W ukazujących się w Warszawie magazynie historycznym „MĂłwią Wieki” Nr 1/1988 ukazała się pierwsza część rozprawy Eugeniusza Duraczyńskiego pt. „O inteligencji polskiej lat 1939-1948”, w ktĂłrej autor pisze m.in.: „d) Skomplikowane, trudne przeplecione dramatami były losy inteligencji polskiej na ziemiach przyłączonych we wrześniu 1939 do ZSRR. Część urzędnikĂłw państwowych, politykĂłw, oficerĂłw i twĂłrcĂłw znalazła się w więzieniach radzieckich. W latach 1939-1941 z wymienionego obszaru deportowano w głąb terytorium ZSRR ponad milion obywateli państwa polskiego, z czego Polacy stanowić mogli około 600-700 tys. osĂłb. WśrĂłd deportowanych znaczący odsetek stanowili inteligenci: urzędnicy, nauczyciele, księża i inni. Spora część z nich nie wytrzymała trudĂłw podróşy i surowych warunkĂłw zesłania: większość mogła opuścić ZSRR w 1942 (ewakuacja armii Andersa), w szeregach armii gen. Berlinga w 1944 i w powojennych repatriacjach”.

Miasta na Ziemiach Wschodnich i liczba ich mieszkańców w 1921 i 1931 roku

Na Ziemiach Wschodnich, tj. na tych terenach, które Związek Sowiecki oderwał od Polski w 1945 roku były w 1938 roku 163 miasta (nie licząc miasteczek), z których 7 miast było miastami wojewódzkimi (Brześć nad Bugiem, Lwów, Łuck, Nowogródek, Stanisławów, Tarnopol, Wilno) i 80 miastami powiatowymi. I tak: we wschodniej (dziś białoruskiej i litewskiej) części woj. białostockiego było 6 miast, w tym 2 powiatowe: we wschodniej (dziś ukraińskiej) części woj. lwowskiego było 29 miast, w tym 13 miast powiatowych; w woj. nowogródzkim było 12 miast, w tym 8 powiatowych; w woj. poleskim było 15 miast, w tym 9 powiatowych; w woj. stanisławowskim było 29 miast, w tym 12 powiatowych; w woj. tarnopolskim było 35 miast, w tym 17 powiatowych; w woj. wileńskim było 15 miast, w tym 8 powiatowych i w woj. wołyńskim były 22 miasta, w tym 11 powiatowych. W swym składzie etnicznym były to miasta polsko-żydowskie lub żydowsko-polskie z małą domieszką innych narodowości, głównie Ukraińców (np. Lwów: wśród 312 231 mieszk. w 1931 r. było tylko 34 077 Ukraińców i Rusinów; Stanisławów: wśród 59 960 mieszk. w 1931 r. było 9357 Ukraińców i Rusinów; Tarnopol: wśród 35 644 mieszk. w 1931 r. było 2896 Ukraińców i Rusinów), Białorusinów (np. Brześć nad Bugiem: wśród 48 385 mieszk. w 1931 r. było zaledwie 1327 Białorusinów; Grodno: wśród 49 669 mieszk. w 1931 r. było zaledwie 1261 Białorusinów) i Litwinów (Wilno: wśród 195 071 mieszk. w 1931 r. było zaledwie 1579 Litwinów, czyli mniej niż 1%).

WOJEWÓDZTWO BIAŁOSTOCKIE (tylko miasta oderwane od Polski w 1945 r.): Druskieniki, pow. Grodno: 989 w 1921 r. i 2098 mieszk. w 1931 r.; Grodno: 34 694 i 49 932 mieszk.; Indura, pow. Grodno 2323 mieszk. (1921 r.); Skidel, pow. Grodno: 2907 mieszk. (1921 r.); Świsłocz, pow. Wołkowysk: 2935 i 3731 mieszk.; Wołkowysk: 11 100 i 15 027 mieszk.

WOJEWÓDZTWO LWOWSKIE (tylko miasta oderwane od Polski w 1945 r. i w 1951 r.): Bełz, pow. Sokal: 4148 w 1921 r. i 4900 mieszk. w 1931 r.; Borysław: 35 761 i 41 496 mieszk.; Bóbrka: 4391 i 5441 mieszk.; Chodorów, pow. Bóbrka: 4513 i 7646 mieszk.; Chyrów, pow. Dobromil: 3490 i 3864 mieszk.; Dobromil: 5386 i 5531 mieszk.; Drohobycz: 26 736 i 32 261 mieszk.; Gródek Jagielloński: 10 682 i 12 942 mieszk.; Janów Lwowski, pow. Gródek Jagielloński: 2155 i 2597 mieszk.; Jaryczów Nowy, pow. Lwów: 2148 i 2555 mieszk.; Jaworów: 9024 i 10 690 mieszk.; Komarno, pow. Rudki: 5009 i 5598 mieszk.; Krakowiec, pow. Jaworów: 1389 i 1706 mieszk.; Kulików, pow. Żółkiew: 2886 i 3390 mieszk.; Lwów: 245 152 i 316 177 mieszk; Mosty Wielkie, pow. Żółkiew: 3795 i 4348 mieszk.; Mościska: 4751 i 4770 mieszk.; Niemirów, pow. Rawa Ruska: 2463 i 3016 mieszk.; Rawa Ruska: 8970 i 11 146 mieszk.; Rudki: 4362 i 4649 mieszk.; Sambor: 19 417 i 22 111 mieszk.; Sądowa Wisznia, pow. Mościska: 4309 i 5270 mieszk.; Sokal: 10 183 i 12 135 mieszk.; Stary Sambor, pow. Sambor: 4314 i 4867 mieszk.; Szczerzec, pow. Lwów: 936 i 1210 mieszk.; Turka: 10 056 i 10 081 mieszk.; Uhnów, pow. Rawa Ruska: 3575 i 4212 mieszk.; Winniki, pow. Lwów: 3635 i 5516 mieszk.; Żółkiew: 7867 i 10 348 mieszk.;

WOJEWÓDZTWO NOWOGRÓDZKIE: Baranowicze: 11 471 w 1921 r. i 22 893 mieszk. w 1931 r.; Kleck, pow. Nieśwież: 5671 i 6196 mieszk.; Lachowicze, pow. Baranowicze: 3400 i 4547 mieszk.; Lida: 13 401 i 19 490 mieszk.; Nieśwież: 7033 i 7357 mieszk.; Nowogródek: 6367 i 9567 mieszk.; Raków, pow. Stołpce: 3481 mieszk.; Słonim: 9643 i 16 284 mieszk:; Stołpce: 2956 i 6557 mieszk.; Szczuczyn: 1539 mieszk. (1921 r.); Wołożyn: 4070 i 6361 mieszk.; Zdzięcioł, pow. Słonim: 3080 i 3746 mieszk.

WOJEWÓDZTWO POLESKIE: Bereza Kartuska, pow. Prużana: 3526 w 1921 r. i 4521 mieszk. w 1931 r.; Brześć nad Bugiem: 29 553 i 50 706 mieszk.; Dawidgródek, pow. Stolin: 9851 i 11 739 mieszk.; Kamieniec Litewski, pow. Brześć: 2348 i 3001 mieszk.; Kamień Koszyrski: 1265 i 8333 mieszk.; Kobryń: 8208 i 10 217 mieszk.; Kosów Poleski: 2433 i 3256 mieszk.; Łuniniec: 8267 i 8698 mieszk.; Pińsk: 23 468 i 31 912 mieszk.; Prużana: 6332 i 8013 mieszk.; Różana, pow. Kosów Poleski: 3622 i 3986 mieszk.; Serniki, pow. Pińsk: 2837 mieszk. (1921 r.); Stolin: 4763 i 6238 mieszk.; Szereszów, pow. Prużana: 3310 mieszk. (1921 r.); Wysokie Litewskie, pow. Brześć: 2100 i 2739 mieszk.

WOJEWÓDZTWO STANISŁAWOWSKIE: Bohorodczany, pow. Stanisławów: 2721 w 1921 r. i 3151 mieszk. w 1931 r.; Bolechów, pow. Dolina: 9017 i 10 744 mieszk.; Bołszowce, pow. Rohatyn: 2195 i 3697 mieszk.; Bursztyn, pow. Rohatyn: 3720 i 4326 mieszk.; Delatyn, pow. Nadwórna: 5973 i 8815 mieszk.; Dolina: 8766 i 9616 mieszk.; Halicz, pow. Stanisławów: 3422 i 4386 mieszk.; Horodenka: 10 054 i 12 303 mieszk.; Kałusz: 8697 i 12 069 mieszk.; Kamionka Strumiłowa: 6518 i 8856 mieszk.; Kołomyja: 31 708 i 33 391 mieszk.; Kosów Pokucki: 4797 i 8073 mieszk.; Kuty, pow. Kosów Pokucki: 5504 i 5393 mieszk.; Mikołajów, pow. Żydaczów: 3156 i 3625 mieszk.; Nadwórna: 6062 i 10 488 mieszk.; Ottynia, pow. Tłumacz: 4455 i 4777 mieszk.; Peczeniżyn, pow. Kołomyja: 5984 i 6843 mieszk.; Rohatyn: 5646 i 7572 mieszk.; Rozdół, pow. Żydaczów: 3861 i 4300 mieszk.; Rożniatów, pow. Dolina: 3266 i 3638 mieszk.; Skole, pow. Stryj: 5989 i 7524 mieszk.; Stanisławów: 52 529 i 60 265 mieszk.; Stryj: 27 358 i 30 491 mieszk.; Śniatyń: 10 597 i 10 915 mieszk.; Tłumacz: 5908 i 6836 mieszk.; Tyśmienica, pow. Tłumacz: 7047 i 7257 mieszk.; Zabłotów, pow. Śniatyń: 5777 i 6541 mieszk.; Żurawno, pow. Żydaczów: 3362 i 3948 mieszk.; Żydaczów: 3996 i 4534 mieszk.;

WOJEWÓDZTWO TARNOPOLSKIE: Barysz, pow. Buczacz: 4795 w 1921 r. i 5606 mieszk. w 1931 r.; Borszczów: 5122 i 6235 mieszk.; Brody: 10 867 i 17 988 mieszk.; Brzeżany: 10 083 i 11 721 mieszk.; Buczacz: 7517 i 11 129 mieszk.; Budzanów, pow. Trembowla: 4548 i 4798 mieszk.; Busk, pow. Kamionka Strumiłowa: 6440 i 7010 mieszk.; Chorostków, pow. Kopyczyńce: 6787 i 6924 mieszk.; Czortków: 14 085 i 19 215 mieszk.; Gliniany, pow. Przymyślany: 4355 i 4391 mieszk.; Grzymałów, pow. Skałat: 3422 i 4794 mieszk.; Husiatyn, pow. Kopyczyńce: 2133 i 2675 mieszk.; Kopyczyńce: 8146 i 8732 mieszk.; Kozowa, pow. Brzeżany: 4993 i 6064 mieszk.; Łopatyn, pow. Radziechów: 3399 i 3427 mieszk.; Mielnica, pow. Borszczów: 3841 i 4611 mieszk.; Mikulińce, pow. Tarnopol: 3217 i 3119 mieszk.; Monasterzyska, pow. Buczacz: 5769 i 7238 mieszk.; Olesko, pow. Złoczów: 3698 i 3824 mieszk.; Podhajce: 4814 i 5690 mieszk.; Podwołoczyska, pow. Skałat: 3670 i 3945 mieszk.; Pomorzany, pow. Zborów: 3445 i 4304 mieszk.; Przemyślany: 4206 i 5391 mieszk.; Radziechów: 4739 i 5540 mieszk.; Sasów, pow. Złoczów: 3099 i 3122 mieszk.; Skała, pow. Borszczów: 4248 i 5130 mieszk.; Skałat: 5937 i 7223 mieszk.; Tarnopol: 32 003 i 35 831 mieszk.; Tłuste Miasto, pow. Zaleszczyki: 2629 i 3490 mieszk.; Trembowla: 7015 i 7840 mieszk.; Zaleszczyki: 4014 i 5542 mieszk.; Załośce, pow. Zborów: 4819 i 5891 mieszk.; Zbaraż: 7728 i 7670 mieszk.; Zborów: 3761 i 5182 mieszk.; Złoczów: 11 130 i 13 265 mieszk.;

WOJEWÓDZTWO WILEŃSKIE: Dokszyce, pow. Dzisna: 3004 w 1921 r. i 3262 mieszk. w 1931 r.; Dzisna: 4413 i 4806 mieszk.; Głębokie, pow. Dzisna: 4514 i 7544 mieszk.; Mołodeczno: 3957 i 5964 mieszk.; Nowa Wilejka, pow. Wilno: 10 182 i 6961 mieszk.; Nowoświęciany, pow. Święciany: 3196 i 3838 mieszk.; Oszmiana: 3442 i 7334 mieszk.; Podbrodzie, pow. Święciany: 1435 i 2588 mieszk.; Radoszkowice, pow. Mołodeczno: 2459 i 2574 mieszk.; Raków, pow. Mołodeczno: 3323 i 3481 mieszk.; Smorgonie, pow. Oszmiana: 154 i 4090 mieszk.; Święciany: 3981 i 5893 mieszk.; Troki, pow. Wilno: 1886 i 2806 mieszk.; Wilejka: 3417 i 5720 mieszk.; Wilno: 128 954 i 196 383 mieszk.;

WOJEWÓDZTWO WOŁYŃSKIE: Beresteczko, pow. Horochów: 5633 w 1921 r. i 6314 mieszk. w 1931 r.; Bereźne, pow. Kostopol: 2494 i 2967 mieszk.; Dąbrowica, pow. Sarny: 2694 i 2914 mieszk.; Dubno: 9146 i 15 257 mieszk.; Horochów: 4421 i 5991 mieszk.; Korzec, pow. Równe: 4946 i 4015 mieszk.; Kostopol: 2990 i 6523 mieszk.; Kowel: 20 818 i 29 127 mieszk.; Krzemieniec: 16 068 i 21 997 mieszk.; Luboml: 3328 i 4169 mieszk.; Łuck: 23 390 i 35 737 mieszk.; Ołyka, pow. Łuck: 4333 i 5785 mieszk.; Ostróg, pow. Zdołbunów: 13 303 i 13 394 mieszk.; Radziwiłłów, pow. Dubno: 4240 i 5409 mieszk.; Ratno, pow. Kowel: 2410 i 3046 mieszk.; Rokitno, pow. Sarny: 1491 i 4004 mieszk.; Rożyszcze, pow. Łuck: 3263 i 4512 mieszk.; Równe: 30 482 i 42 086 mieszk.; Sarny: 5931 i 7587 mieszk.; Uściług, pow. Włodzimierz Wołyński: 3728 i 4771 mieszk.; Włodzimierz Wołyński: 12 138 i 25 615 mieszk.; Zdołbunów: 7789 i 10 228 mieszk.

Zniszczyć pamiątki narodowe Polaków?

Wszystkie rządy ukraińskie od 1991 roku nie chcą oddać Polsce - narodowi polskiemu arcypolskie skarby narodowe, ktĂłre ukradł nam JĂłzef Stalin-Związek Sowiecki w 1945 roku, i ktĂłre w 1991 roku przejęła Ukraina. Tymczasem po co Ukraińcom jest np. orędzie Tadeusza Kościuszki do PolakĂłw, rękopisy dzieł polskich pisarzy, regalia polskich krĂłlĂłw, waĹźne dla PolakĂłw dzieła malarstwa polskiego, najpełniejszy zbiĂłr polskiej prasy z zaboru pruskiego (w Wikipedia.pl czytamy: We Lwowie pozostał bezcenny zbiĂłr prasy polskiej, zgromadzony "tymczasowo" w kościele jezuitĂłw pw. św. Piotra i Pawła i praktycznie przez 50 lat niezabezpieczony!), polskie pamiątki teatralne, książnica POLSKA - Ossolineum?! - Nie oddają nam tego, bo wiedzą, Ĺźe z braku odpowiedniej opieki (na ktĂłrą to BIEDNE państwo nie stać!) wiele z tych rzeczy przepadnie. I czy o to im właśnie nie chodzi! Bo jak wiemy z mediĂłw, w ukraińskim Lwowie nas za bardzo nie kochają i robią wszystko, aby LwĂłw „wyprać” z polskości. Jest faktem udowodnionym, Ĺźe podczas pierwszej sowieckiej okupacji Lwowa w latach 1939-41 Rosjanie z Ukraińcami zniszczyli np. bardzo wiele przedmiotĂłw i dokumentĂłw historycznych, ktĂłre mĂłwiły o polskości Lwowa – udowadniały jego wielowiekową polskość. Czy odmowa przez rządy ukraińskie oddania Polsce zachowanych do tej pory narodowych pamiątek PolakĂłw, ktĂłre są w ich łapach nie ma na celu dokończenie zniszczenia tego, czego nie zdołali zniszczyć sowieci i Ukraińcy w latach 1939-41?!

Obrona Lwowa w 1918 roku: Miała być polska filmowa superprodukcja

Jak podawały polskie media, w 2008 roku w Łodzi, Warszawie i jak przypuszczano takĹźe i we Lwowie miał być nakręcany film o Amerykaninie związanym swą działalnością z Polską - Merianie Caldwellu Cooperze. Jego pradziad, płk John Cooper walczył pod Saratogą w 1777 roku razem z Tadeuszem Kościuszką i uwaĹźał go za przyjaciela. Merian Cooper postanowił spłacić dług odzyskującej właśnie niepodległość Polsce w latach 1918-20. Do naszego kraju trafił w ramach American Relief Administration, niosącej pomoc humanitarną. Trafił do Lwowa, ktĂłry był terenem walk polsko-ukraińskich. Potem, w porozumieniu z gen. T. Rozwadowskim, stworzył we Francji eskadrę lotnikĂłw amerykańskich biorących udział u boku Wojska Polskiego w wojnie polsko-bolszewickiej 1919-20. Jego syn - Maciej Słomczyński (ur. 1920) jest pisarzem i znakomitym tłumaczem na język polski wybitnych dzieł literatury angielskiej i amerykańskiej. Ten polsko-amerykański film, ktĂłry miał kosztować 50 mln dolarĂłw, miał być zrealizowany przez Avator Pictures, a jego reĹźyserem miał być Andrzej Bartkowiak. Do głównej roli miano zaprosić znanego aktora Brada Pitta. – Niestety, realizacja filmu nie doszła dio skutku. Jednym z tego powodĂłw był prawdopodobnie problem przedstawienia wojny polsko-ukraińskiej: czy przedstawić ją w prawdziwej wersji czy w wersji politycznie poprawnej.

Wydarzenia w Żółkwi dnia 25 lipca 1684 roku

Z okazji wręczenia królowi polskiemu Janowi III Sobieskiemu ozdobnej szpady, a królowej Marysieńce złotej róży, przesłanych im w prezencie przez papieża Innocentego XI, król urządził w swoich dobrach pod Żółkwią (woj. lwowskie, po 1945 r. Ukraina) 25 lipca 1684 roku wielką wystawę zdobyczy wiedeńskiej, na którą przybyło wielu dygnitarzy z całej Polski. Sporządzone wówczas przez zaproszonego do Polski malarza M. Altomonte rysunki rozpiętych namiotów królewskich posłużyły mu później przy malowaniu wielkich płócien batalistycznych dla polskiego kościoła katolickiego w Żółkwi. Tamże i wtedy przedstawiciele bojarów wołoskich złożyli królowi Janowi III petycję określającą warunki zwierzchnictwa Rzeczypospolitej nad Wołoszczyzną.

Wizyta prezydenta RP Stanisława Wojciechowskiego w Złoczowie w 1924 roku

We wrześniu 1924 roku odwiedził miasto Złoczów w województwie tarnopolskim (po 1945 r. Ukraina) ówczesny prezydent Polski Stanisław Wojciechowski. Prezydent przyjechał na poświęcenie sztandaru 52 Pułku Piechoty Strzelców Kresowych, który stacjonował w Złoczowie i który w 1919 roku obronił miasto przed wojskami bolszewickimi w walce pod Gołogórami. Uroczystość była wielkim wydarzeniem w dziejach miasta; odbyła się ona na tzw. Kępie podzłoczowskiej z udziałem kilku tysięcy osób, a rozpoczęła ją uroczysta msza św. Miasto, jak wspomina Stefan Strypa w swoich wspomnieniach (Paryż 1985), było pięknie przystrojone, szczególnie ulice Kolejowa, Kościuszki, Sobieskiego i Daniłłowiczów.

Wojewodowie nowogrĂłdcy 1921-1939

W wyniku wygranej wojny z bolszewikami w 1919-1920 roku NowogrĂłdczyzna znalazła się ostatecznie w państwie polskim. 19 lutego 1921 roku zostało utworzone wojewĂłdztwo nowogrĂłdzkie ze stolicą w NowogrĂłdku. WojewĂłdztwo nowogrĂłdzkie miało obszar 22 966 km kw. i było podzielone na powiaty: baranowicki, lidzki, nieświeski, nowogrĂłdzki, słonimski, stołpecki, szczuczyński i wołoĹźyński; ludność wojewĂłdztwa wynosiła 1 057 000 osĂłb (1931 r.), a skład narodowościowy przedstawiał się następująco: Polacy − 553 859 (52,39%), Białorusini − 413 466 (39,11%), Ĺťydzi − 77 025 (7,29%) i inni − 12 797 (1,21%). W okresie tym wojewodami byli: Czesław Krupski (pełniący obowiązki) czerwiec 1921 – 17 paĹşdziernika 1921, Władysław Raczkiewicz 17 paĹşdziernika 1921 – 29 sierpnia 1924 (późniejszy prezydent Polski 1939-47), Marian Januszajtis-Ĺťegota 29 sierpnia 1924 – 24 sierpnia 1926, Zygmunt Beczkowicz 24 września 1926 – 20 czerwca 1931, Wacław Kostek-Biernacki 1 lipca 1931 – 8 września 1932, Stefan Świderski 8 września 1932 – 2 grudnia 1935 (p.o. do 1933) i Adam Sokołowski 17 grudnia 1935 – 17 września 1939.

Bitwa pod Boremlem na Wołyniu 19 kwietnia 1831 roku

Boremel to miasteczko nad ujściem Ikwy do Styru w przedwojennym powiecie dubieńskim w woj. wołyńskim (po 1945 r. Ukraina). Tutaj, podczas Powstania Listopadowego 1830-31, 19 kwietnia 1831 roku stoczona została zwycięska bitwa powstańczych wojsk polskich (7000 ludzi: 20 szwadronów, 3 baony i 12 dział), dowodzonych przez gen. Józefa Dwernickiego, z rosyjskim korpusem gen. Fiodora Ruedigera (11 000 ludzi: 30 szwadronów, 14 baonów, 6 sotni, 24 działa). Gen. Ruediger starał się nie dopuścić do sforsowania Styru przez zmierzający w głąb Wołynia korpus gen. Dwernickiego. Rosjanie przeprawili się na zachodni brzeg Styru, gdzie doszło do całodziennej bitwy. O zwycięstwie polskim rozstrzygnęło najpierw umiejętne wykorzystanie artylerii, a następnie w odpowiednim momencie szarża kawalerii polskiej. Obie strony straciły po ok. 500 zabitych i rannych. Była to największa bitwa kawaleryjska w całej wojnie polsko-rosyjskiej 1831 roku. - Boremel, a właściwie stoczoną tu zwycięską bitwę z Rosjanami upamiętnia jedna z warszawskich ulic.

W Boremlu urodził się Wincenty Krasiński (1782 – 1858 Warszawa), hrabia, w 1844 załoĹźyciel i I ordynat opiniogĂłrski (Ordynacja OpinogĂłrska Krasińskich 1844-1945 – ordynacja rodowa rodziny Krasińskich z siedzibą w OpiniogĂłrze k. Ciechanowa, woj. mazowieckie), generał Wojska Polskiego w czasie wojen napoleońskich, 1855-56 Namiestnik KrĂłlestwa Polskiego.

Pogrzeb marsz. Józefa Piłsudskiego w Wilnie

12 maja 1935 roku zmarł w Warszawie marszałek Polski JĂłzef Piłsudski. Zwłoki pochodzącego z Zułowa na WileńszczyĹşnie Marszałka zostały uroczyście złoĹźone w krypcie pod Wieżą Srebrnych DzwonĂłw w katedrze wawelskiej. Natomiast serce zostało umieszczone w srebrnej urnie i 30 maja 1935 roku uroczyście przewiezione do Wilna i prowizorycznie umieszczone w niszy kościoła św. Teresy przy Ostrej Bramie. Urnę tą w pierwszą rocznicę śmierci (12 V 1936) złoĹźono uroczyście wraz ze sprowadzonymi z Litwy Kowieńskiej szczątkami matki Marszałka, Marii Piłsudskiej, do krypty na cmentarzu na Rossie w Wilnie. Nagrobek wieńczy płyta granitowa wydobyta na terenie polskiej wsi Bronisławka na Wołyniu i obrobiona i oszlifowana w warszawskim Zakładzie Kamieniarskim Sypniewskich, gdzie teĹź został wyryty słynny napis na płycie: „Matka i serce syna”. W mauzoleum Matka i Serce Syna na czarnej granitowej płycie nagrobnej zgodnie z wolą Piłsudskiego wykuto cytaty z Wacława Beniowskiego Juliusza Słowackiego (u gĂłry): „Ty wiesz, Ĺźe dumni nieszczęściem nie mogą, Za innych śladem iść tą samą drogą i (u dołu): Kto mogąc wybrać, wybrał zamiast domu, Gniazdo na skałach orła, niechaj umie, Spać, gdy Ĺşrenice czerwone od gromu, I słychać jęk szatanĂłw w sosen szumie. Tak Ĺźyłem”. Na grobie wileńskim po dziś dzień zawsze są świeĹźe kwiaty. MĂłzg marsz. Piłsudskiego został w urnie przekazany polskiemu Uniwersytetowi Stefana Batorego w Wilnie i po wrześniu 1939 roku zniszczony albo przez LitwinĂłw, albo przez sowieciarzy lub wywieziony do Rosji.

Ludzie władzy w PRL pochodzący z Kresów

Na Ziemiach Wschodnich, czyli terenach Polski, ktĂłre po 1945 roku znalazły się w granicach Ukrainy, Białorusi i Litwy, w 1939 roku mieszkało ok. 5 milionĂłw PolakĂłw. Tak jak reszta społeczeństwa polskiego byli to ludzie o róşnych poglądach politycznych, w przypadku komunistĂłw niekiedy zwykli zdrajcy Polski i narodu polskiego, częściej jednak zwykli karierowicze, ktĂłrzy tylko w systemie komunistycznym mogli stać się ludĹşmi władzy; wśrĂłd nich niektĂłrzy byli porządnymi ludĹşmi (na ich grobach postawiono krzyĹźe). Niestety takich ludzi – PolakĂłw wydały rĂłwnieĹź – chociaĹź w sumie niewielu – polskie Ziemie Wschodnie przed 1945 rokiem i w ogĂłle całe Kresy, czyli takĹźe tereny historycznej Polski, ktĂłre po 1920 roku znalazły się na terenie Związku Sowieckiego, co jest dodatkowym dowodem na polskość tej ziemi. Bo tylko polskość tej ziemi mogła wydać tak zróşnicowane pod kaĹźdym względem społeczeństwo i w tak duĹźej masie w kaĹźdej grupie. NaleĹźy tu zaznaczyć, Ĺźe nie wszystkie osoby tu wymienione naleĹźały do komunistycznej PZPR; wśrĂłd ludzi władzy PRL byli m.in. ludowcy, demokraci, grupa działaczy i posłów katolickich oraz osoby niezrzeszone.

Oto lista ważniejszych przedstawicieli ludzi władzy w PRL, którzy urodzili się na Kresach:

LWÓW: Jacek Antonowicz (ur. 1933), polityk, 1985-89 poseł na Sejm; Bronisław Jan Bednarz (ur. 1924), generał brygady (1958); Zdzisław Bobecki (ur. 1923), generał brygady (1960); Eugeniusz Czechowicz (1904 – 1964 Bydgoszcz), ekonomista, poseł do Sejmu Ustawodawczego 1947-52; Stanisław Darski (1891 – 1983 Warszawa), minister Ĺźeglugi 1956-57, minister Ĺźeglugi i gospodarki wodnej 1957-60 i ponownie ministra Ĺźeglugi 1960-64; Lesław Dudek (ur. 1921), generał brygady (1960); Maciej Wiktor Elczewski (1917 – 1957 Warszawa), redaktor naczelny „Chłopskiej Drogi” 1954-57, poseł na Sejm 1952-57; Jan Gerhard (1921 – 1971 Warszawa), poseł na Sejm 1969-71; Jadwiga Grześkowiak (ur. 1922), ekonomistka i działaczka społeczna, posłanka na Sejm 1972–76; Adam Gubrynowicz (1906 - zm.? za granicą), dyplomata, po 1945 dyrektor Protokołu Dyplomatycznego w Ministerstwie Spraw Zagranicznych, w 1949 roku uciekł do Berna (Szwajcaria); Artur Wiktor Karaczewski-Hiess (1906 – 1969 Warszawa), działacz socjalistyczny, poseł na Sejm Ustawodawczy 1947-52; Ryszard Kubiczek (ur. 1924), generał brygady (1972); Tadeusz Kunicki (1919 – 1967 Warszawa), generał brygady (1955); Mieczysław Lesz (1911 – 1998), wiceminister gĂłrnictwa i energetyki 1949-53, minister handlu wewnętrznego 1957-65, minister bez teki 1965-68; Stanisław Mieczysław Mazur (1905 – 1981 Warszawa), uczony (matematyk), poseł na Sejm 1952-56; Jan Mazurkiewicz (1896 – 1988 Warszawa), generał brygady (1980), wiceprezes Zarządu Głównego ZboWiD, członek Prezydium OgĂłlnopolskiego Komitetu Frontu Jedności Narodu (1981–1983); Marian Mięsowicz (1907 – 1992 KrakĂłw), fizyk, poseł na Sejm 1972-80; Izydor Modelski (1889 – 1962 Waszyngton), generał dywizji (1945-48); Wiktor NagĂłrski (1911 – 1972 Warszawa), prawnik, ekonomista, poseł do Krajowej Rady Narodowej 1945-47 i do Sejmu Ustawodawczego 1947-52; Marian Naszkowski (1912 – 1996 Warszawa), generał brygady LWP (1950), ambasador w Moskwie 1947-50, szef Głównego Zarządu Politycznego LWP 1950-1952, wiceminister obrony narodowej 1950-52, wiceminister spraw zagranicznych 1952-68; Ryszard Nazarewicz vel Ryszard Raps (1921 – 2008 Warszawa), podpułkownik MO, zastępca szefa Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego dla miasta stołecznego Warszawy 1951-55; Przemysław Ogrodziński (1918 – 1980 Warszawa), działacz polityczny, dyplomata, poseł do Krajowej Rady Narodowej 1944-47, dyrektor generalny Ministerstwa Spraw Zagranicznych 1956–62, ambasador w Indiach 1962-67 i Norwegii 1969-75; Tadeusz Opolski (ur. 1926), 1981-82 minister i 1982-83 wiceminister budownictwa i materiałów budowlanych; Kazimierz Orzechowski (1923 – 2009 Wrocław), historyk państwa i prawa, poseł na Sejm 1980-89; Adam Ostrowski (1911 – 1977 Warszawa), prawnik, dyplomata, wojewoda krakowski 1945, ambasador w Sztokholmie 1946-48 i Rzymie 1948-50; Izabela Płaneta-Małecka (ur. 1930), minister zdrowia i opieki społecznej 1988-89; Adam Rapacki (1909 – 1970 Warszawa), minister Ĺźeglugi 1947-50, minister szkół wyĹźszych i nauki 1950-51, minister szkolnictwa wyĹźszego 1951-56, minister spraw zagranicznych 1956-68, poseł na Sejm 1947-69, członek Biura Politycznego KC PZPR 1956-68; Witold Rodziński (1918 – 1997 ), dyplomata, historyk i sinolog, ambasador w Londynie 1960–65 i Pekinie w okresie tzw. rewolucji kulturalnej 1966–69; Emil Smetana (1903 – 1975/1976), naukowiec, działacz partyjny, dyplomata; Stanisław Teisseyre (1905 – 1988 Poznań), artysta malarz, poseł na Sejm 1952-57; Krzysztof Trębaczkiewicz (ur. 1939), poseł na Sejm 1976-85, podsekretarz stanu w Urzędzie Rady MinistrĂłw 1982-85; Tadeusz Tuczapski (1922 – 2009 Warszawa), generał brygady (1957), generał dywizji (1963), generał broni (1974), wiceminister obrony narodowej 1968-87; Feliks Widy-Wirski (1907 – 1982 Warszawa), wojewoda poznański 1945-46, wiceprezes Zarządu Głównego Stronnictwa Pracy 1945-49, p.o. prezesa 1946 i 1949 sekretarz generalny; kierownik ministerstwa informacji i propagandy 1946, wiceminister kultury i sztuki 1947-48, wiceminister Ĺźeglugi 1948-50, wiceminister zdrowia i opieki społecznej 1961-64, 1973-76 wiceprezydent Częstochowy, poseł na Sejm 1947-50 i 1957-65.

MAŁOPOLSKA WSCHODNIA: Adam Bidziński (1927 NadwĂłrna – 1995 Warszawa), generał brygady pilot (1979), komendant WyĹźszej Oficerskiej Szkoły Lotniczej w Dęblinie 1981-87; Ignacy Blum (1913 Leszczanice k. Buczacza – 1994 Warszawa), generał brygady (1958); Leonard Michał Boguszewski (ur. 1936 Brody), generał brygady (1987); JĂłzef Borecki (ur. 1913 MiędzygĂłrze k. Tłumacza), urzędnik państwowy, poseł na Sejm 1957–61; Julia Brystiger (ur. 1902 Stryj – 1975 Warszawa), wysokiej rangi funkcjonariuszka aparatu bezpieczeństwa Polski Ludowej pochodzenia Ĺźydowskiego, zbrodniarka stalinowska, ktĂłra pod koniec Ĺźycia przeszła na katolicyzm; Kazimierz Buczma (1934 ChorostkĂłw pow. Kopyczyńce – 2011 Poznań), pułkownik LWP, wojewoda kaliski 1982-87; Franciszek Budzianowski (ur. 1939 Kołomyja), działacz partyjny i państwowy, wojewoda ciechanowski 1987–90); Mieczysław Buziewicz (1934 Krystynopol k. Sokala - 2007), polityk, działacz sportowy i spółdzielczy, poseł na Sejm 1985-89; Andrzej Chabin (ur 1937 Ihrowica k. Tarnopola), nauczyciel i działacz państwowy, poseł na Sejm 1969–72; Mieczysław Cygan (1921 Koniuszki k. Rudek – 2006), generał brygady LWP (1964), wojewoda gdański 1982-88; Tadeusz Czystohorski (1895 Żółkiew – 1958), biochemik, poseł na Sejm 1952–56; Kazimierz Andrzej CzyĹźowski (1894 NiĹźniĂłw k. Tłumacza – 1977 Warszawa), pisarz i działacz polityczny, poseł na Sejm Ustawodawczy 1947–52; Edward Dereń (ur. 1939 ChodaczkĂłw Wielki k. BrzeĹźan), poseł na Sejm 1985-89; Mieczysław Dębicki (1926 Pikułowice k. Lwowa – 2001 Warszawa), generał brygady (1967), generał dywizji (1975), prezydent Warszawy 1982-86; Ostap Dłuski (1892 Buczacz – 1964 Warszawa), działacz komunistyczny, poseł na Sejm 1952-64; Eugeniusz Dostojewski, właśc. Harhala lub Gargala (1924 GwoĹşdziec-Kolonia k. Kołomyi – 2001 Warszawa), generał brygady (1961); Alfred Fiderkiewicz (1886 Horodenka – 1972 Warszawa), działacz lewicowy, prezydent Krakowa 1945, poseł na Sejm 1952-56; Tadeusz Fiszbach (ur. 1935 Dobraczyn k. Sokala), I sekretarz Komitetu WojewĂłdzkiego PZPR w Gdańsku 1975-82, poseł na Sejm 1976-85; Andrzej Fryń (1919 Święty Stanisław k. Kołomyi – 1975 Gogolin), generał brygady (1968); Stanisław Fryń (1927 Święty Stanisław k. Kołomyi – 1997 Warszawa), generał brygady (1978), generał dywizji (1984); Marian Garlicki (1908 Drohobycz – 2002 Warszawa), lekarz, generał brygady (1958), poseł na Sejm 1957-61; Leon Gregorowicz (1919 SasĂłw k. Złoczowa – 1998 Warszawa), generał brygady (1988); Franciszek Herman (1904 StanisławĂłw – 1952 Warszawa), generał brygady (1948); Juliusz Hibner, prawidłowa pisownia: Juliusz HĂźbner, pierwotnie Dawid Szwarc (1912 Grzymałów k. Skałatu – 1994 Warszawa), generał brygady (1949), dowĂłdca Korpusu Bezpieczeństwa Wewnętrznego 1949-51, dowĂłdca Wojsk Wewnętrznych 1951-56, podsekretarz stanu (wiceminister) w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych 1950-60; Edward Hollaender (1885 Słoboda Złota k. BrzeĹźan - 1960), pedagog, dyplomata, attache Ambasady PRL w Bukareszcie 1948-49, wicekonsul w Amsterdamie 1949-52; Adolf Humeniuk (1918 Kołomyja – 1963 k. Piły), generał brygady (1962); Tadeusz Hupałowski (1922 ZłoczĂłw – 1999 Warszawa), generał brygady (1963), generał dywizji (1972), minister administracji, gospodarki terenowej i ochrony środowiska 1981-83 i członek Wojskowej Rady Ocalenia Narodowego, prezes NajwyĹźszej Izby Kontroli 1983-91; Mieczysław Jagielski (1924 Kołomyja – 1997), poseł na Sejm 1957-85, członek Komitetu Centralnego PZPR 1959-81, członek Biura Politycznego KC PZPR 1971-81, wiceminister 1957-1959, a następnie do 1970 minister rolnictwa, wicepremier 1970-81, przewodniczący Komisji Planowania przy Radzie MinistrĂłw 1971-75; przewodniczący komisji rządowej prowadzącej negocjacje z Międzyzakładowym Komitetem Strajkowym w Gdańsku w sierpniu 1980; Ludwik Janczyszyn (1923 Krasne k. Buska – 1994 Gdynia), admirał, dowĂłdca Marynarki Wojennej 1969-86, zastępca członka Komitetu Centralnego PZPR (1971–1986) oraz członka Prezydium Komisji Ideologicznej, poseł na Sejm 1972-89, podczas stanu wojennego członek Wojskowej Rady Ocalenia Narodowego 1981-83, ambasador w Syrii i Jordanii 1986-88; JĂłzef Jaworski (1922 Delatyn k. NadwĂłrnej – 1986 Zielona GĂłra), generał brygady (1969); Julian Jaworski (1927 KosĂłw na Pokuciu – 1975 KrakĂłw), inĹźynier-elektryk, poseł na Sejm 1961–65, wiceprezydent miasta Krakowa 1971-75; Andrzej Kaliwoszka (ur. 1938 BrzeĹźany), lekarz, generał brygady (1986), 1984-89 wiceprezes Zarządu Głównego PCK; Franciszek Kamiński (1923 Kołomyja – 1985 Warszawa), generał brygady (1963), przewodniczący WojewĂłdzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy 1981-84; JĂłzef Kamiński (ur. 1919 BrzeĹźany), generał brygady (1954), generał dywizji (1964), generał broni (1974), członek Centralnej Komisji Rewizyjnej PZPR 1971-75, prezes Zarządu Głównego Związku BojownikĂłw o Wolność i Demokrację 1983–90; Jerzy Kawalerowicz (1922 GwoĹşdziec k. Kołomyi – 2007 Warszawa), reĹźyser filmowy, poseł na Sejm 1985–1989; Wiesław Kiczan (1932 Kałusz – 2010 Gliwice), inĹźynier gĂłrnik, wiceminister gĂłrnictwa i energetyki 1976-1981; Mieczysław Klimaszewski (1908 StanisławĂłw – 1995 KrakĂłw), zastępca przewodniczącego Rady Państwa 1965-72, poseł na Sejm 1965-72; Mieczysław Klimowicz (1919 Sokal – 2008 Wrocław), naukowiec, poseł na Sejm 1972-76 (bezpartyjny); JĂłzef Kolasa (ur. 1922 Siedliska k. Rawy Ruskiej), generał brygady LWP (1964); Tadeusz Komarnicki (ur. 1940 Komarniki k. Turki), generał brygady LWP (1988); Antoni Konaszyc (ur. 1921 Stare Sioło k. Lwowa), ekonomista, sekretarz kolegium NajwyĹźszej Izby Kontroli, wiceminister zdrowia 1981-86; Jacek Krywult (ur. 1941 StanisławĂłw), polityk, samorządowiec, prezydent Bielska- Białej 1981-82; Czesław Krzyszowski (1922 Mikulińce k. Tarnopola – 2007 Warszawa), generał dywizji, doktor inĹźynier, wieloletni szef Wojsk Chemicznych MON (1968-1988); Karol Kuryluk (1910 ZbaraĹź – 1967 Budapeszt), minister kultury i sztuki 1956-58, ambasador w Austrii 1959-64; Edward Łańcucki (ur. 1924 Skałat), generał brygady (1970); Jadwiga Łokkaj (1920 Drohobycz – 2008), oficer LWP, wiceminister rynku wewnętrznego i usług – I zastępca ministra 1975–1981 i członkimi KC PZPR 1975-81, poseł na Sejm 1976-85; Tadeusz Łomnicki (1927 Podhajce – 1992 Poznań), aktor teatralny i filmowy, reĹźyser teatralny, zastępca członka Komitetu Centralnego PZPR 1971-1981, członek KC PZPR VII-XII 1981 (po wprowadzeniu stanu wojennego oddał legitymację członkowską 17 XII 1981); Stanisław Łuczkiewicz (ur. 1941 Busk k. Kamionki Strumiłowej), wojewoda bielski 1981-87; Zdzisław Malicki (ur. 1928 BorszczĂłw), polityk, poseł na Sejm 1980-85; Mikołaj Matwijewicz (1915 Uhryń k. Czortkowa – 2001 Warszawa), generał brygady (1958); Zbigniew Maziej (ur. 1930 OleszĂłw k. Tłumacza), generał brygady (1976); Franciszek Mazur (1895 w Wolkowcach k. Borszczowa – 1975 Warszawa), członek Komitetu Centralnego PPR 1945-48, członek KC PZPR 1948-59, członek Biura Politycznego KC PZPR 1950-56, wicemarszałek Sejmu 1952-56, zastępca przewodniczącego Rady Państwa 1952-57, ambasador w Pradze 1957-65; Zbigniew Messner (ur. 1929 Stryj), członek Biura Politycznego KC PZPR 1981-89, wicepremier 1983-85, premier 1985-88, poseł na Sejm 1985-89; Zdzisław Mikołajewicz (ur. 1934 Brody), ekonomista, działacz państwowy, wojewoda opolski 1981-83; Tadeusz Michał Myślik (1928 Śniatyn – 2011 Warszawa), dziennikarz i polityk, poseł na Sejm 1969-76 i 1980-85; Marceli Najder (1914 BolechĂłw k. Doliny – 1991 Warszawa), farmaceuta i działacz społeczny, poseł na Sejm 1957–61; Zbigniew Nowak (ur. WyszkĂłw k. Doliny), generał brygady (1967), generał dywizji (1969) i generał broni (1977), wiceminister obrony narodowej 1976–89; Tadeusz Obroniecki (1924 Jawor k. Turki), generał brygady (1970), generał dywizji (1977); Zbigniew Ohanowicz (1923 Debesławce k. Kołomyi – 2001 Wrocław), generał brygady (1963), generał dywizji (1975); Roman Oleksin (ur. 1934 TartakĂłw k. Sokala), rzemieślnik i działacz spółdzielczy, poseł na Sejm 1976–80; Jan Władysław Osuchowski (ur. 1937 Kulwińce k. Husiatyna), polityk, samorządowiec, prezydent Raciborza 1982–90; Marian Pasternak (1926 Bohorodczany k. Stanisławowa – 2011 Warszawa), doktor inĹźynier, generał brygady (1977), generał dywizji (1985); Edward Pfeffer (1913 ZborĂłw – 1997 Warszawa), generał brygady (1958); Jan PirĂłg (1925 Sarańczuki k. BrzeĹźan – 2005 Lublin), generał brygady (1970); Jadwiga Prawdzicowa (1896 NiĹźankowice k. Dobromila – 1971 ŁódĹş), nauczycielka i działaczka społeczna, poseł na Sejm 1952–61; Jan Puławski (1924 Trembowla – 2003 Warszawa), generał brygady (1968); Stanisław Rogowski (ur. 1925 RykĂłw k. Złoczowa), generał brygady (1974); Roman Ropek (1923 Dolina – 2007 Warszawa), generał brygady (1983); Zbigniew Rudnicki (1928 StanisławĂłw – 2000 Poznań), prawnik, polityk i działacz rzemieślniczy, wiceprzewodniczący Rady Narodowej m. Poznania 1961–1973, poseł na Sejm 1976-85, minister łączności 1980–1981; Tadeusz Rześniowiecki (1912 GwoĹşdziec k. Kołomyi – 1981 Toruń), samorządowiec i polityk, starosta chojnicki 1945–50, poseł na Sejm 1957–69; Leo Samet (1908 Borysław k. Drohobycza – 1973 Warszawa), lekarz, generał brygady (1952), szef Departamentu SłuĹźby Zdrowia Ministerstwa Obrony Narodowej od 1949; Grzegorz Leopold Seidler (1913 StanisławĂłw – 2004 Lublin), naukowiec, poseł na Sejm 1985-89; Wincenty Spaltenstein (Szpaltowski) (1888 Byszowo k. Sokala – 1958 ChorzĂłw), prawnik, polityk, w 1945 prezydent Gliwic; Kazimierz Stec (1925 Tarnopol – 1999 Wrocław), generał brygady (1969); Marian Stępień (ur. 1929 Sławsko koło Stryja), sekretarz Komitetu Centralnego PZPR 1988-90; Jan Władysław Stopyra (ur. 1934 StanisławĂłw), 1973-84 prezydent Szczecina; Michał Stryga (1921 Tarnopol – 1993 Warszawa), generał brygady (1961), generał dywizji (1972); Władysław Szczepucha (ur. 1919 Ładyczyn k. Tarnopola), generał brygady (1960); Jerzy Świątkiewicz (1925 Zielona k. NadwĂłrnej – 2011 Warszawa), prawnik, wiceprezes Naczelnego Sądu Administracyjnego 1982–95; Edward Tarała (ur. 1926 Stryj), generał brygady (1978), generał dywizji (1986), dyrektor generalny w MSW - szef SłuĹźby Polityczno-Wychowawczej 1981-84; Marian Eugeniusz Tarnawski (1923 Mariampol k. Stanisławowa – 1968 Warszawa), generał brygady (1965); Władysław Tkaczewski (1925 Semkowice k. Czortkowa – 2006 ŁódĹş), generał brygady (1981); Alfred Trawiński (1888 CzortkĂłw – 1968 Lublin), uczony - bakteriolog, poseł na Sejm 1952-57; Mieczysław Urbański (1923 StanisławĂłw – 1997 Szczecin), generał brygady (1972); JĂłzef UĹźycki (ur. 1932 Kiertyn koło Stryja), generał brygady (1974), generał dywizji (1979), generał broni (1984), szef Sztabu Generalnego i jednocześnie wiceminister obrony narodowej 1983-90, poseł na Sejm 1980-85, członek Wojskowej Rady Ocalenia Narodowego 1981-83; Andrzej Werblan (ur. 1924 Tarnopol), polityk, poseł na Sejm 1952-85, wicemarszałek Sejmu 1971-82, członek Komitetu Centralnego PZPR 1948-81, sekretarz KC 1974-80, członek Biura Politycznego KC PZPR 1980; Tadeusz Jan Wolański (1910 Borysław – 1959), doktor medycyny, działacz lewicowy, prezydent Częstochowy 1945-47; Stanisław Wytyczak (1925 Sambor – 1992 Warszawa), generał brygady (1962); Edward Zawada (1922 SiemianĂłwka koło Lwowa – 2006 Salzburg), 1962-70 wiceminister i 1970-71 minister przemysłu chemicznego; Stanisława Zawadecka-Nussbaum (ur. 1921 NadoroĹźniĂłw k. BrzeĹźan), działaczka polityczna i partyjna, poseł na Sejm 1961-69; Marian Zdrzałka (1931 Przemyślany – 1988 KrakĂłw), generał brygady (1981); Edward Zgłobicki (1933 PodleszczĂłwka k. Podhajec – 1996), nauczyciel, poseł na Sejm 1976–85; Edward Zubik (1907 BĂłbrka – 2000), biolog, wykładowca, polityk, do 1971 wiceprzewodniczący WojewĂłdzkiego Komitetu Stronnictwa Demokratycznego we Wrocławiu; Kazimierz Ĺťygulski (ur. 1919 Wolanka koło Borysławia), minister kultury i sztuki 1982-86.

WOŁYŃ: Czesław Bakalarski (ur. 1930 Koznanka k. Łucka), prawnik, od 1976 sędzia Sądu NajwyĹźszego i 1985-89 (do 1993) członek Trybunału Konstytucyjnego; Norbert Stanisław Berliński (1938 RĂłwne – 2011 Elbląg), inĹźynier, działacz partyjny i państwowy, prezydent Elbląga 1981–86; Czesław Borowski (1904 Sarny – 1996 Warszawa), poseł na Sejm Ustawodawczy 1947-52, wiceprzewodniczący Rady Ekonomicznej przy Radzie MinistrĂłw 1957–63, przewodniczący Konsultacyjnej Rady Gospodarczej 1981–87; Zdzisław Czeszejko-Sochacki (1927 Rokitno pow. Sarny – 2002 Warszawa), prezes Naczelnej Rady Adwokackiej 1972-81, poseł na Sejm 1980-85, ambasador w Szwajcarii 1986-90; Bolesław Didyk (ur. 1933 Właszozyńce k. Krzemieńca), inĹźynier i urzędnik państwowy, wicewojewoda 1982-86 i wojewoda zamojski 1986-90; Mirosław Hermaszewski (ur. 1941 Lipniki k. Kostopola), kosmonauta, generał brygady (1988), członek Wojskowej Rady Ocalenia Narodowego 1981-83; Władysław Hermaszewski (1928 Lipniki k. Kostopola – 2002 podczas urlopu na Syberii), generał brygady (1972); Włodzimierz Kopijkowski (ur. 1919 Ĺťytyń k. RĂłwnego), generał brygady (1959); Bronisław Kuriata (1923 k. Kostopola – 1999 Warszawa), generał brygady (1963), generał dywizji (1968), ostatni dowĂłdca Korpusu Bezpieczeństwa Wewnętrznego 1965; Jan Kuriata (ur. 1931 WoronĂłwka k. Ludwipola), generał brygady (1980), generał dywizji (1985); Marianna Kwiatkowska (ur. 1939 MłodzianĂłwka, pow. Kostopol), nauczycielka, poseł na Sejm 1980–85; Zdzisław Kwiatkowski (1924 Włodzimierz Wołyński – 2010 KrakĂłw), generał brygady (1963); Mieczysław Zygmunt Lipert (1900 Łokacze k. Horochowa – 1968 Warszawa), hutnik szkła, działacz polityczny, przewodniczący Prezydium Warszawskiej WojewĂłdzkiej Rady Narodowej 1948-53, przewodniczący Prezydium WojewĂłdzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy 1953-54; Longin Łozowicki (1926 Czołnica Nowa k. Łucka – 2013 Konstancin), generał brygady (1970), generał dywizji (1978), generał broni (1988), członek Wojskowej Rady Ocalenia Narodowego 1981–83, członek Centralnej Komisji Kontroli Partyjnej PZPR 1980–86, poseł Sejm 1985-89; Kazimierz Makarewicz (1924 NiewirkĂłw k. RĂłwnego – 2006 Warszawa), generał brygady (1975), generał dywizji (1987); Teresa Malczewska (ur. 1943 Korzec k. RĂłwnego), nauczycielka, poseł na Sejm 1985-89; Cezary Nowicki (1906 RĂłwne – 1978 Warszawa), generał brygady (1955); Czesław Wojciech Piotrowski (1926 Huta Stepańska koło Kostopola – 2005 Warszawa), generał brygady (1971), generał dywizji (1978), minister gĂłrnictwa i energetyki 1981-86, ambasador w Jugosławii 1986-89; Piotr Przyłucki (ur. Kamienna GĂłra k. RĂłwnego), generał brygady (1966); Tadeusz Ryczaj (1931 Kowel – 2010 Mielec), polityk, wieloletni prezes Polskich ZakładĂłw Lotniczych w Mielcu, poseł na Sejm 1985-89; Florian Siwicki (ur. 1925 Łuck), generał brygady (1962), generał dywizji (1968), generał broni (1974), generał armii (1984), szef Sztabu Generalnego i wiceminister obrony narodowej 1973-83, minister obrony narodowej 1983-90, członek Wojskowej Rady Ocalenia Narodowego 1981-83, członek Biura Politycznego KC PZPR 1986-90, poseł na Sejm 1976-89; JĂłzef Stebelski (1918 MołotkĂłw k. Krzemieńca – 1977 Zakopane), generał brygady (1962) ; Stanisław Suchodolski (ur. 1939 Kolonia Czetyń, pow. Łuck), ekonomista i polityk, wicewojewoda opolski 1982-85; Szymon Szurmiej (ur. 1923 Łuck), od 1969 dyrektor naczelny i artystyczny Teatru Ĺťydowskiego w Warszawie, poseł na Sejm 1985-89; Walenty Titkow (ur. 1917 RĂłwne), lekarz, polityk, działacz partyjny, poseł na Sejm 1952–65, wiceminister zdrowia i opieki społecznej 1964-68; Witold Wereszczyński (1926 Białokrynica k. Krzemieńca – 1987 Poznań), generał brygady (1968); Marian WoĹşniak (1936 Dąbrowica pow. Sarny – 1996), wojewoda siedlecki 1979-81, I sekretarz Komitetu Warszawskiego PZPR 1982-85, sekretarz KC PZPR 1985-88, członek Biura Politycznego KC PZPR 1982-88, poseł na Sejm 1985-89, ambasador w Chinach 1988-90; Zbigniew Załuski (1926 Kiwerce k. Łucka – 1978 Warszawa), pisarz, pułkownik LWP, poseł na Sejm 1969-78.

UKRAINA: Władysław Barcikowski (ur. 1916 Murafa), lekarz, generał brygady (1967); Wiktor Boniecki (1918 Mikołajew – 1997 KrakĂłw), działacz polityczny i partyjny, prezydent Krakowa 1957-59; Konstanty Dąbrowski (1906 Czarny OstrĂłw na Podolu – 1975 Warszawa), poseł do Krajowej Rady Narodowej i na Sejm 1944-72, minister skarbu 1944-50, minister finansĂłw 1950–52) i minister handlu zagranicznego 1952–56, prezes NajwyĹźszej Izby Kontroli 1957-69, członek Rady Państwa 1969-72; Waleria Fegler-Bielińska (1910 Chersoń – 1984 Lębork), nauczycielka, polityk, 1961-65 poseł na Sejm; Tadeusz Hankiewicz (1918 Jelaterynosław – 1995 Warszawa), pułkownik LWP, dyplomata, działacz partyjny, szef Wydziału Wojskowych Spraw Zagranicznych Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, attache wojskowy Ambasady PRL w Pekinie 1957-60 i w Belgradzie 1965-69, dyrektor Biura w Ministerstwie Spraw Zagranicznych 1969-79, chargĂŠ d'affaires, radca ambasady i minister pełnomocny Ambasady PRL w Albanii 1979-83; Jarosław Leon Iwaszkiewicz (1894 Kalnik w gub. Kijowskiej – 1980 Warszawa), pisarz, prezes Związku LiteratĂłw Polskich 1945–1946, 1947–1949 i 1959–1980, bezpartyjny poseł na Sejm 1952-80; Stanisław Kaliszewski (1907 Motowidłówka w gub. Kijowskiej – 1983 Warszawa), nauczyciel, dziennikarz i publicysta, poseł na Sejm Ustawodawczy 1947–52 oraz na Sejmy 1952–69; Witold Lassota (1916 Czerkasy – 2004 Ciechocinek), dziennikarz i działacz polityczny, redaktor naczelny bydgoskiego „Ilustrowanego Kuriera Polskiego” 1953–86, poseł na Sejm 1961–80, wiceprzewodniczący Trybunału Stanu 1982–89; Kazimierz Pasenkiewicz (1897 KijĂłw – 1995 KrakĂłw), logik i filozof, wojewoda pomorski 1945, wojewoda krakowski 1946-51, członek Komitetu Centralnego PZPR 1948-52; Włodzimierz Piliński (1911 KijĂłw – 1991 KijĂłw), generał brygady (1952-56); Mikołaj Prus-Więckowski (1889 Stary KonstantynĂłw – 1964 Michałowice k. Warszawy), generał brygady (1945), generał dywizji (1946); Antoni Radliński (1910 Strychowice koło Uszycy – 1992), minister przemysłu chemicznego 1957-70, wiceprezes Naczelnej Izby Kontroli 1970-79; Stanisław Skalski (1915 Kodyma – 2004 Warszawa), generał brygady (1988); Mieczysław Słupski (1919 PłoskirĂłw na Podolu – 1999 Warszawa), generał brygady (1968); Włodzimierz Sokorski (1908 Aleksandrowsk – 1999 Warszawa), generał brygady LWP (1988), działacz partyjny i państwowy, minister kultury i sztuki 1952–56, przewodniczący Komitetu ds. Radia i Telewizji 1956–72, zastępca członka Komitetu Centralnego PZPR, poseł do Krajowej Rady Narodowej 1945–47) i na Sejm 1952-56 i 1965-76, prezes Zarządu Głównego Związku BojownikĂłw o Wolność i Demokrację 1980–83; Kazimierz Strzemię-Marszyński (1887 Werbka na Podolu – 1980 Warszawa), generał brygady (1944); Kazimierz Underko (1912 Kamieniec Podolski – 1977 Warszawa), generał brygady (1956); Janusz Julian Wierusz-Kowalski (1905 Humań – 1963 Warszawa), poseł do Krajowej Rady Narodowej 1946-47 i poseł na Sejm Ustawodawczy 1947-52; Zygmunt Wierzyński (1909 Trzylasy k. Wasylkowa – 1988), inĹźynier geodeta, urzędnik państwowy i działacz polityczny, poseł na Sejm 1961–65.

POLESIE: Leon Adamowski (1911 Brześć nad Bugiem – 1983 Warszawa), lekarz, poseł na Sejm Ustawodawczy 1947–1952 i na Sejm 1952-57; Edward Chromy (ur. 1922 Pińsk), pilot myśliwski, pułkownik Wojska Polskiego, poseł na Sejm 1952-56; Adam Czaplewski (1914 Brześć nad Bugiem – 1982 Warszawa), generał brygady (1955), generał dywizji (1963), komendant Akademii Sztabu Generalnego WP w Warszawie 1968-73; Ryszard Frąckiewicz (ur. 1931 Sielec k. PruĹźany), ekonomista, dyplomata, dyrektor departamentu Ministerstwa Spraw Zagranicznych 1964-69, 1973-78 i 1983-87, ambasador PRL w Australii i Nowej Zelandii 1978-83 i w Japonii 1987-91; Stanisław Edward Grodzki (1892 na PińszczyĹşnie – 1946 Warszawa), generał brygady (1945); Michał Jakubik (1914 Czuczewicze koło Łunińca – 1966 ŁódĹş), generał brygady (1953); Romuald KrĂłlak (1932 Brześć nad Bugiem – 2011 Warszawa), generał brygady LWP (1978); Bolesław Kieniewicz (1907 Dworzec k. Pińska – 1969 Warszawa), generał brygady (1944), generał dywizji (1945); Włodzimierz KiernoĹźycki (ur. 1941 Zaostrowicze k. Łunieńca), inĹźynier, prezydent Gorzowa Wielkopolskiego 1978-82; Romuald KrĂłlak (1932 Brześć nad Bugiem – 2011 Warszawa), generał brygady LWP (1978); Włodzimierz Michaluk (ur. 1932 Ogrodniki k. Kobrynia), działacz partyjny, w latach 80. (od 1981) I sekretarz Komitetu WojewĂłdzkiego PZPR w ŁomĹźy; Roman Ney (ur. 1931 Pińsk), członek KC PZPR 1980-81 i 1986-90; Jerzy Popko (1914 Bobryk pow. Pińsk – 1975 Warszawa), wiceminister rolnictwa 1962-70, minister leśnictwa i przemysłu drzewnego 1970-73, wiceprezes NajwyĹźszej Izby Kontroli 1973-75, poseł na Sejm 1952-56; Stanisław Radkiewicz (1903 Rozmierki koło Kosowa Poleskiego – 1987 Warszawa), generał brygady (1945), generał dywizji (1945), minister bezpieczeństwa publicznego 1944-54, członek Biura Politycznego KC PZPR 1948-55, minister PGR 1954-56, poseł na Sejm 1947-57; Janusz Sieczkowski (1925 PruĹźana – 1994 Warszawa), generał brygady (1968) ; Bolesław Szczerba (1925 Wyderka k. PruĹźany – 2012 Warszawa), generał brygady (1966), generał dywizji (1979), dyrektor generalny NajwyĹźszej Izby Kontroli 1982-90; Leon Szyszko (1924 Kolonia Kamienica k. PruĹźany – 2009 Warszawa), generał brygady (1968); Mieczysław Zajfryd (ur. 1922 Brześć nad Bugiem), minister komunikacji 1969-76 i 1976-81.

GRODZIEŃSZCZYZNA: Stefan Bołoczko (1935 Grodno – 2006 Olsztyn), lekarz, poseł na Sejm 1980-85; Maria Teresa Budzanowska (1930 Grodno – 1988 ŁódĹş), prawnik i adwokat, prezes Naczelnej Rady Adwokackiej 1983–86, poseł na Sejm 1976–85) ; Bolesław Chocha (1923 Grodno – 1987 JĂłzefĂłw), generał brygady (1960), generał dywizji (1965), szef Sztabu Generalnego WP - wiceminister Obrony Narodowej 1968-73; Eugenia Krassowska (1910 Nowy DwĂłr koło Wołkowyska – 1986 Warszawa), wiceminister oświaty 1946-50, 1950-65 wiceminister szkolnictwa wyĹźszego, 1949-54, 1956 i 1965-69 wiceprzewodnicząca Centralnego Komitetu Stronnictwa Demokratycznego, członek Rady Państwa 1965-72, posłanka na Sejm 1947-72; Włodzimierz Kwaczeniuk (1933 Maciejowice k. Wołkowyska – 2011 Warszawa), generał brygady (1981); Tomasz Romańczuk (1933 Roś koło Wołkowyska – 2005), poseł na Sejm 1985-89; Juliusz RĂłmmel (1881 Grodno – 1967 Warszawa), generał dywizji (1945) ; Jerzy Skalski (1925 Grodno – 2010 Warszawa), generał broni, 1983-87 dowĂłdca Warszawskiego Okręgu Wojskowego, sekretarz Komitetu Obrony Kraju 1987–90), wiceminister obrony narodowej 1989–90), poseł na Sejm 1985-89; JĂłzef Waluk (1911 Łunna k. Grodna – 1979 Warszawa), generał brygady (1963).

NOWOGRÓDCZYZNA: Osman Achmatowicz (1899 Bergaliszki – 1988 Warszawa), chemik organik, profesor Uniwersytetu Warszawskiego 1934–1939 i 1953–1969 oraz Politechniki Łódzkiej i 1946–53 jej rektor, 1953-59 wiceminister szkolnictwa wyĹźszego; Zenon Bauer (1913 Niemen k. Lidy – 2012 GorzĂłw Wielkopolski), działacz polityczny i samorządowy, 1958-69 przewodniczący Prezydium Miejskiej Rady Narodowej Gorzowa Wielkopolskiego; Gwidon Czerwiński (1902 Siemianowicze k. Stołpc – 1969), generał brygady (1946), organizator i pierwszy dowĂłdca Wojsk Ochrony Pogranicza 1945-47; Marcin GĂłrski (1915 Radziwoniszki k. Lidy – 2002 Warszawa), generał brygady (1967); JĂłzef Jacewicz (1926 Wojsztowicze k. WołoĹźyna – 1975 Stęszewo k. Poznania), generał brygady pilot (1963); Piotr Jaroszewicz (1908 NieświeĹź – 1992 Anin koło Warszawy), generał brygady (1945), generał dywizji (1950), poseł na Sejm 1947-85, członek Komitetu Centralnego PZPR 1948-80 i członek Biura Politycznego KC PZPR 1964-80, wiceminister obrony narodowej 1945-50, 1952-70 wicepremier, 1954-56 minister gĂłrnictwa, premier PRL 1970-80; Aleksander Kokoszyn (1904 RubieĹźewicze k. StołpcĂłw – 1979 Warszawa), generał brygady (przed 1964), szef Głównego Zarządu Informacji Ministerstwa Obrony Narodowej, a po likwidacji GZI i utworzeniu Wojskowej SłuĹźby Wewnętrznej pierwszy jej szef; Mikołaj Kozakiewicz (1923 Albertyn k. Słonimia – 1998), poseł na Sejm 1985-89; Tytus Arkadiusz Krawczyc (ur. 1930 Silawicze k. Słonimia), generał brygady (1980), generał dywizji (1983), dowĂłdca Wojsk Lotniczych 1983-89, poseł na Sejm 1972-76; Czesław Limont (1927 Dudzicze k. NowogrĂłdka – 2008 Warszawa), dyplomata, ambasador w Argentynie 1980-84 i Urugwaju 1981–84; Henryk Michałowski (ur. 1927 Baranowicze), generał brygady (1969), generał dywizji (1974), dowĂłdca Wojsk Lotniczych 1972-76; Jan Mietkowski (1923 NieświeĹź – 1978 Warszawa), minister kultury i sztuki 197; Benon Miśkiewicz (1930 Baranowicze – 2008), minister nauki, szkolnictwa wyĹźszego i technik 1982-84, minister nauki i szkolnictwa wyĹźszego 1985-87; Witold Niedek (ur. 1932 Baranowicze), generał brygady (1978); Gustaw Paszkiewicz (1893 Wasiliszki k. Lidy – 1955 Warszawa), generał dywizji (1946); Bronisław Półturzycki (1894 NieświeĹź – 1969 Moskwa), generał brygady (1944), generał dywizji (1945); Jan Raczkowski (1922 Zajezierze k. NieświeĹźa – 2003 Warszawa), generał brygady (1957), generał dywizji (1963), dowĂłdca Wojsk Lotniczych 1967–1972, poseł na Sejm 1969-72, wiceminister komunikacji 1972-82, konsul generalny PRL w Mińsku na Białorusi 1982-87; Ryszard Rotkiewicz (ur. 1938 Iwieniec k. WołoĹźyna), 1984-90 prezydent Szczecina; Ignacy Szczęsnowicz (1922 Karmozy w woj. nowogrĂłdzkim – 1999 Warszawa), generał brygady (1960), generał dywizji (1969), główny twĂłrca polskich wojsk rakietowych; Jan Urbanowicz (1935 Daszkiewicze k. NowogrĂłdka – 2006 Koszalin), działacz partyjny i urzędnik państwowy, wojewoda koszaliński 1975–81.

WILEŃSZCZYZNA (dziś część Białorusi): Janusz Balewski (ur. 1933 Leonpol k. Dzisny), dyplomata i działacz partyjny, podsekretarz stanu (wiceminister) w Ministerstwie Handlu Zagranicznego 1985-88, ambasador w Argentynie 1988–92; Apoloniusz CzernĂłw (ur. 1929 Dowiedziny k. Brasławia), generał brygady pilot LWP (1978); Edward Dysko (1926 Stara Rudnia, pow. Święciany – 2009 Warszawa), generał brygady (1968); Jerzy Ejmont (1909 LewkĂłw k. Wilejki – 1987 Warszawa), lekarz wojskowy, generał brygady (1961), szef Departamentu SłuĹźby Zdrowia Ministerstwa Obrony Narodowej i szef SłuĹźby Zdrowia WP od 1965; Stanisława Giecewicz-Pilarska (ur. 1935 Hermanowszczyzna, pow. Dzisna), polityk, poseł na Sejm 1985-89; Roman Harmoza (ur. 1937 Bućkiewicze k. Mołodeczna, generał brygady pilot (1986); Aleksander Juszkiewicz (1915 Zaczerna koło Wilejki – 1975 Warszawa), poseł do Krajowej Rady Narodowej i na Sejm 1944-56, sekretarz Naczelnego Komitetu Wykonawczego Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego 1949-56, wiceprezes NK ZSL 1956, ambasador w Bułgarii 1957-64, ambasador w Finlandii 1965-71; Wincenty Kraśko (1916 Kotowicze koło Dzisny – 1976 Koszalin), polityk, działacz partyjny, poseł na Sejm 1957-76, wicepremier 1971-72, sekretarz KC PZPR od 1974; Henryk Pietraszkiewicz, właśc. Hieronim Henryk Pietraszkiewicz (ur. 1923 kolonia Woronowo koło Dzisny), kontradmirał od 1968; Henryk Rapacewicz (1926 Mołodeczno – 1991 Wrocław), generał brygady (1968), generał dywizji (1974), członek Wojskowej Rady Ocalenia Narodowego 1981–83, poseł na Sejm 1980-85; Zygmunt Rudomino (1923 Głębokie – 1993 Gdynia), kontradmirał (1963), zastępca dowĂłdcy Marynarki Wojennej; Antoni Siluk (ur. 1929 w Dobromyślu k. Oszmiany), generał brygady (1976); Sebastian Strzałkowski (1925 Stalmachowo koło Dzisny – 2005 Warszawa), generał brygady (1972), generał dywizji (1978); Marian Szatybełko (ur. 1928 JĂłzicha, woj. wileńskie), przyrodnik i polityk, poseł na 1985-89.

BIAŁORUŚ: Franciszek Cymbarewicz (1917 Mohylew – 2000 Warszawa), generał brygady (1953); Władysław Kuczewski (1887 Bobrujsk – 1963), metalurg, prof. Politeczniki Śląskiej, poseł na Sejm Ustawodawczy 1947-52; Jerzy Kuczyński (1926 Berezyna – 2013 Szczecin), inĹź. budownictwa, urzędnik państwowy; wojewoda szczeciński 1973-80; JĂłzef Kwasiborski (1898 Mińsk – 1980 PruszkĂłw), dziennikarz i działacz polityczny, poseł do Krajowej Rady Narodowej 1945–46; Zbigniew Michalski (1912 Janin – 2004 Warszawa), generał brygady (1961), generał dywizji (1989); Kazimierz Petrusewicz (1906 Mińsk – 1982 Warszawa), biolog, profesor Uniwersytetu Warszawskiego, wiceminister aprowizacji 1944-45, wiceminister Ĺźeglugi 1945-49; Jerzy Putrament (1910 Mińsk – 1986 Warszawa), pisarz, działacz polityczny, ambasador w ParyĹźu 1947-50, poseł na Sejm 1952-61, członek Komitetu Centralnego PZPR od 1964; Bolesław Szarecki (1874 Mińsk – 1960 Warszawa), generał dywizji (1945); Ewelina Szyszko (1918 Uwarowicze k. Homla – 2002), nauczycielka i działaczka społeczna, poseł na Sejm 1972–80); Stanisław Zarakowski (1907 Swołna k. Dryssy – 1998 Warszawa), generał brygady (1953), naczelny prokurator wojskowy 1950-56.

WILNO: Ryszard Baturo (ur. 1933), dr nauk prawnych; dyplomata, 1975-76 wicedyrektor Gabinetu Ministra Spraw Zagranicznych, 1984-88 wicedyrektor Departamentu I MSZ, 1991-95 ambasador w Koreańskiej Republice Ludowo-Demokratycznej; Jerzy Breitkopf (ur. 1930), prawnik, dziennikarz, 1978-83 dyrektor Biura Prezydialnego Kancelarii Rady Państwa; 1984-89 szef Kancelarii Rady Państwa; Romuald Bukowski (1928 – 1992 Gdańsk), plastyk, poseł na Sejm 1980-85, jedyny z posłów, ktĂłry 25 stycznia 1982 głosował przeciw ustawie o „szczegĂłlnej regulacji prawnej w okresie stanu wojennego” (zatwierdzała ona dekret o stanie wojennym); Hanna Maria Buśko (ur. 1938), działaczka społeczna, posłanka na Sejm 1980–1985; Jan Chudy (1933 – 2009 Olsztyn), polityk polskiego ruchu ludowego, wicewojewoda olsztyński w latach 1981–85, poseł na Sejm 1985-89; Mikołaj Iwanow (1887 – 1966 Białystok), robotnik, poseł na Sejm 1952–56; Antoni Jasiński (1927 – 2006), generał brygady (1966), generał dywizji (1974), generał broni (1984), wiceminister obrony narodowej 1984-90, poseł na Sejm 1985-89; Henryk JuĹźykiewicz (ur. 1937), poseł na Sejm 1985-89; Tadeusz Koral-Krzysztof (ur. 1910 - ?), podpułkownik LWP i działacz polityczny, wicewojewoda olsztyński 1945–48, poseł na Sejm Ustawodawczy 1947–52; Telesfor Kuczko (1920 – 1974 Wrocław), inĹźynier, generał brygady (1973); Joanna Michałowska-Gumowska (ur. 1945), minister oświaty i wychowania 1985-87; Jerzy Marian Młynarczyk (ur. 1931), profesor prawa, polityk, 1977–81 prezydent Gdańska; Edward Mokrzecki (1898 – 1970 Warszawa), generał brygady (1954); Tadeusz Olechowski (1926 – 2001 Warszawa), wiceminister spraw zagranicznych 1965-69, ambasador we Francji 1969-72 i 1976-80, minister handlu zagranicznego 1972, ambasador w Egipcie 1972-74, ambasador w RFN 1983-86, wiceminister spraw zagranicznych 1980-83 i 1986-88, minister spraw zagranicznych 1988-89; Stanisław Mścisław Piotrowicz (ur. 1940), działacz partyjny, prezydent Poznania 1981-82, sekretarz Komitetu WojewĂłdzkiego PZPR w Poznaniu 1984-89; Zbigniew Puzewicz (ur. 1930), pułkownik LWP, naukowiec, poseł na Sejm 1985-89; Wiktor Sielanko (ur. 1935), minister bez teki 1980; Jerzy Wiktor Slezak (ur. 1939), inĹźynier, polityk, inĹźynier łączności, przewodniczący Miejskiego Komitetu Stronnictwa Demokratycznego w Białymstoku 1974–78 oraz wiceprzewodniczący i przewodniczący WojewĂłdzkiego Komitetu 1981–90, w latach 80. wicewojewoda białostocki; Zbigniew Szałajda (ur. 1934), minister hutnictwa i przemysłu maszynowego 1980-82, wicepremier 1982-88, członek KC PZPR 1980-81 i 1986-90; Irena Sztachelska (1911 – 2010), lekarz pediatra, działaczka państwowa, poseł na Sejm 1947–1956, przewodnicząca Zarządu Głównego Ligi Kobiet Polskich 1945–50; Edward Wychowaniec (ur. 1924), dyplomata, 1956-63 konsul generalny PRL w ParyĹźu, 1966-71 ambasador PRL w Algierii, 1973-77 w Brazylii i 1979-82 w Kolumbii.

WILEŃSZCZYZNA (dziś część Litwy): Zdzisław Franciszek Balicki (1930 Niemenczyn koło Wilna – 1995 Wrocław), działacz partyjny, poseł na Sejm 1965–1980 i 1985–1989, I sekretarz Komitetu WojewĂłdzkiego PZPR we Wrocławiu 1983-89, członek Komitetu Centralnego PZPR 1986-90; Zygmunt Bartoszewicz (1936 Miesina k. Niemenczyna – 2010 Trzebnica), działacz spółdzielczy, polityk, poseł na Sejm 1993-97; Kazimierz Bogdanowicz (1928 Gawryliszki k. Podbrzezia – 2009 Warszawa, generał brygady (1983); Zdzisław Jusis (1932 Nowa Wilejka – 2012), rzemieślnik i działacz społeczny, poseł na Sejm (1980–85); Edward Pietkiewicz (1909 Nowe Święciany – 1998 Warszawa), dyplomata i pisarz, ambasador w Albanii 1954-56, 1956-65 w Finlandii i 1970-72 w Szwajcarii; Jerzy Surowiec (ur. 1944 Druskieniki), inĹźynier, polityk, poseł na Sejm 1985-89.

LITWA (Kowieńska): Władysław Nawaduński (1893 Upina k. Szawel – 1961 Nowy DwĂłr Mazowiecki), lekarz i działacz społeczny, poseł na Sejm 1952–56; Stanisław Stomma (1908 Szacunach koło Kiejdan – 2005 Warszawa), poseł na Sejm PRL 1957-76.

ŁOTWA: JĂłzef Urbanowicz (1916 Ryga – 1989 Warszawa), generał brygady (1958), generał dywizji (1964), generał broni (1973), szef Głównego Zarządu Politycznego WP 1965–71, wiceminister obrony narodowej 1968–84, członek Komitetu Centralnego PZPR 1971-86, poseł na Sejm 1965-85.

Marian Kałuski