Dodano: 20.05.14 - 9:47 | Dział: Kultura i Nauka

Rzucić serce przed przeszkodę

„Rzucić serce przed przeszkodę”
O tryptyku” SzarĹźa” słów parę


Na ogół nie wszystkie marzenia się spełniają, ale bywa, Ĺźe są takie. Dobrze znane przysłowie: ”Ĺźebyś Ĺźył w ciekawych czasach” chyba jest aktualne. Właśnie nastał taki okres, gdzie niektĂłre słowa straciły na wartości. Jednym z nich jest patriotyzm, a później BĂłg, Honor i Ojczyzna. PowrĂłciła z dawnych lat propaganda znacząca więcej niĹź prawdziwe zasługi i zwyczajny człowiek dający z siebie wszystko. Nie waĹźne zatem, co robisz, ale z kim.
Znamy wielu reżyserów, którym władza pozwoliła na odrobinę krytyki, tylko po to, by społeczeństwo wzięło ich za swoich. Ci mogli i mogą wszystko, ich słowo ma jakieś znaczenie, a krytykom wara od nich, chyba, że wyrażą się pochlebnie. Mamy takich reżyserów, piosenkarzy, aktorów, sportowców i pisarzy, którzy Panu Bogu palą świeczkę, a diabłu ogarek.
Gra na dwie strony zawsze była opłacalna; zapewniała sławę i medale, choć najmniej posiadała w sobie wartości i okrywała się zdradą. Ale cóż ona znaczy wobec sławy i niezłej fortuny, której tak trudno się oprzeć. Historię pisali zwycięzcy i pisarze zaprzyjaźnieni, a wytyczne do owych dzieł pochodziły ze zjazdów, cokolwiek znaczyły. Prawdziwa historia niekiedy okryta hańbą pozostawała za kulisami i trudno było do niej dotrzeć.
Żyjemy różnie, ale odchodzimy jednakowo, z tym, że jedni w wielkiej glorii, a drudzy samotnie. Salwy armatnie zarezerwowane są dla nielicznych, którzy nie mają nic wspólnego z patriotyzmem. Aleje zasłużonych na szczęście nie są korytarzami do niebieskich wrót, pozostają jedynie symbolem.
Kiedyś Polska była dla odważnych, a dzisiaj?
Patriotyzm zanika, honor jest rzadkością. Zdrajcy stają się bohaterami i odwrotnie.
Odchodzą ostatni wielcy patrioci, którzy tak wiele ludziom powiedzieli, ale o nich mówi się mało.
Odszedł od nas Bohdan Poręba, człowiek, który stworzył Hubala oglądanego przez każdego z nas. Nie był to jedyny Jego film, ale ten był kultowy.

„Czeluść grobu na WĂłlce Węglowej
Dąb trumienny kryje ciało artysty
Ziąb lutowy ciągnie przez dąbrowę
Szczypie uszy mundurowej asysty
Garstka ludzi – ledwo setki sięga
Lecz w ich mowach – wielka słów potęga!”

Tak opisuje ostatnią drogę reĹźysera Władysław Janusz Obara. Klasyczne strofy opowieści poetyckiej „Najpierw trzeba serce rzucić przed przeszkodę…” czyli Ostatnia SzarĹźa Brygadiera Poręby oddają cześć naszemu artyście i podkreślają wielkie zasługi dla kraju, w ktĂłrym Ĺźył i tworzył. Bohdan Poręba był wielkim patriotą, pozostawił po sobie dzieła filmowe, ktĂłre będą uczyły młodzieĹź bez względu na racje polityczne i kierunki obrane przez partie.

Władysław Janusz Obara w swoim poemacie wspomniał nie tylko o zasługach reżysera, ale też przybliżył ostatnie dzieje naszej Ojczyzny. Zatem poemat posiada nie tylko swoją wartość literacką, ale też historyczną.
Nie każdego dzisiaj stać na tak odważne słowa zaprzeczające nowo pisanej historii. Żyjemy też w ciekawych czasach, kiedy literatura wyzbywa się ostatnich okruchów klasycyzmu. Nowoczesne wiersze stają się niemal słabiutką prozą, a ich autorzy zdobywają znaczące miejsca na różnych lokalnych konkursach literackich.
Opowieść poetycka w dzisiejszych czasach prawie nie istnieje. Od Homera dużo lat minęło, ale mówią też, że moda zawsze powraca. Mam nadzieję, że nadejdzie piękno, które niechybnie gdzieś zanika. Trudno je zastąpić byle czym, ale próby są czynione.
Wycofano ze szkół Pana Tadeusza. Poeci podążajmy więc za modą, cóş tam poematy, poetycka proza…
Cenię takich, co piękno kochają i tych, co wiedzy w nich dostatek. Obara trzyma się klasyki i to w Nim lubię. Używa doskonałego języka i dobrej formy, to też lubię.

„Do filmu w Jedwabnem rwała Ci się dusza
Chciałeś zmazać hańbę grossowego dzieła
Przyjaciele kończyli zarys scenariusza
O stodole, co tysiąc istnień pochłonęła?!...
Tutaj jeden szczegół czytelnikom zdradzę
Podsłuchałem go skrycie, gdym był w Kopenhadze”

Tryptyk o Bohdanie Porębie” SzarĹźa” napisany zręcznym piĂłrem poety ze Starachowic jest nie jedynie zarysem dokonań wielkiego reĹźysera, ale teĹź kawałkiem historii naszego narodu. Historii często „skrzywionej” przez pisarzy opłacanych ręką rządĂłw zmieniających się niczym pogoda na morzu.

(…) Poręba mĂłwi:- bohater antyczny
O Sikorskim – premierze, generale
Lecz splot wydarzeń był tak tragiczny…
Pochłonęły go cieśniny fale
Zabrał do grobu swą śmierć tajemną
Historycy – kłóćcie się ze mną.

Autor nie idzie na skróty, prostuje to, co zostało wypaczone. Chce być rzetelnym w tym, co robi, tacy właśnie powinni być pisarze. Władysław Janusz Obara spełnia te warunki.
Taki też był Bohdan Poręba, kręcił filmy zgodne z prawdą, a z dotacją takich zawsze były problemy. Inni mieli mniej problemów, bo posłuszni ich nie mają.

W tej poetyckiej opowieści nie trudno się doszukać pięknych słów i co za tym idzie bogactwa literackiego. Mało kto pisze dzisiaj poematy, zapomniano o klasyce i tych cudownych strofach gdzie szumiały trawy i śpiewały rzeki. Chcemy być nowocześni, idziemy za postępem, ale zapominamy, że w poezji najważniejszy jest rytm, z którym doskonale sobie radzi W. J. Obara.

(…) Z Brukseli salonĂłw nasze „europosły”
Mówią, że nasz patriotyzm ma złe notowania
Nasz honor narodowy – mĂłwią – zbyt wyniosły
Ĺťe mamy na tym punkcie zbytnie wymagania
I za duĹźo jest wiary w naszym obyczaju
Po prostu: trzeba wiele zmienić w naszym kraju

Szczegółowy opis pozwala czytelnikowi zapoznać się z twórczością Bohdana Poręby, który wyreżyserował sporo dobrych filmów opowiadających o naszych bohaterskich żołnierzach, którzy nie wahali się oddać życia za naszą Polskę.
Janusz Obara potrafi jak nikt inny pisać o patriotach walczących na frontach, to temat dobrze Mu znany, sam długo był żołnierzem. Kto może lepiej ująć pole bitwy i posługiwać się językiem obcym cywilowi.
Dobry warsztat i dobrane słowa sprawiają, że opowieści Władysława Janusza Obary zachęcają czytelnika do lektury i gwarantują pożyteczne spędzenie czasu.
Każdemu polecam zapoznanie się z twórczością W. J. Obary, która z dnia na dzień staje się obszerniejsza i piękniejsza. A więc nie wszystko jeszcze stracone.

Bohdanie! Artysto! Wajdeloto!
W Twoim życiu chodziło o to
By artysta był dłużnikiem narodu
Tarczą wobec Wschodu i Zachodu
„ z krwi Ĺźołnierskiej Polska wyrosła”…
Taka myśl przez dzieje Cię niosła

Dzieło Twe dokończymy
Przed Bogiem się kalaj
I pozdrĂłw od nas wszystkich
Majora Dobrzańskiego –„ Hubala”

Władysław Janusz Obara „ SzarĹźa” Tryptyk o Bohdanie Porębie
Oficyna wydawnicza: ARS pro Memoria Starachowice 2014
str.62


Władysław Panasiuk

Zdjęcie: TV Starachowice