Dodano: 01.05.13 - 21:24 | Dział: Godne uwagi

O dekomunizacji sądownictwa

w kontekście sprawy B. Sawickiej



Głęboki kryzys sądownictwa to efekt braku dekomunizacji!


Jestem zdumiony. Była poseł PO Beata Sawicka, która przyjęła korzyść majątkową została uniewinniona przez warszawski sąd. O ile można dyskutować nad kwestiami rzekomo nielegalnej inwigilacji to zapadłe orzeczenie stoi w sprzeczności z art. 2 Konstytucji RP. Tego typu orzeczenia wynikają z PRL-owskiej mentalności, którą jest przesycone sądownictwo.

Bez pilnego wprowadzenia tzw. „ław przysięgłych” w sprawach karnych z całą pewnością czeka nas wiele Ĺźałosnych orzeczeń, z ktĂłrymi niby nie wolno dyskutować. Obecna konstytucyjna pozycja sędziĂłw stawia ich nawet ponad dogmatem papieskiej nieomylności. Trzeba jednak zauwaĹźyć, Ĺźe nawet PapieĹź Franciszek wprowadza zmiany, np. powołując ciało doradcze w postaci grupy ośmiu kardynałów mających wspomagać podejmowanie decyzji w interesie Kościoła Katolickiego. W tym kontekście polski wymiar sprawiedliwości pozbawiając się moĹźliwości realizowania zasad sprawiedliwości społecznej w postaci głosu obywateli ujawnianego przez decyzję „ławy przysięgłych” niebezpiecznie zbliĹźa nas do wzorĂłw sądownictwa realizowanego w ZSRR. ZauwaĹźyć przy tym naleĹźy, Ĺźe „ławy przysięgłych” istniały w II RP i były waĹźnym elementem edukacji obywatelskiej.

Niewinność Sawickiej a śmierć za węgiel

Wymiar sprawiedliwości III RP potrzebuje zmiany. Coraz częściej dochodzi do przykładów nie tylko nieuzasadnionej pobłażliwości sądów ale i nieuzasadnionej oraz niewspółmiernej do winy dolegliwości kary. Zresztą skoro w Polsce 98 % skierowanych aktów oskarżenia kończy się skazaniem ... to coś jest nie tak. Nieuzasadnioną surowość sądów opisał niedawno były sędzia i europoseł Janusz Wojciechowski, cyt.

„Kilka miesięcy temu, tuĹź przed świętami BoĹźego Narodzenia, w więzieniu w Wojkowicach umarł 23-letni Wojtek Ligenza. Odsiadywał tam karę półtora roku więzienia za kradzieĹź węgla z nasypu kolejowego. (...)Wojtek szukał pracy, pisał ogłoszenia, ale nie znalazł jej nigdzie. W domu była bieda, zbliĹźała się zima, brakowało węgla na opał. Koledzy wokół kradli węgiel, rozrzucony na nasypach kolejowych. Wojtek poszedł z nimi, bo chciał pomĂłc matce, siostrze i bratu, Ĺźeby zimą nie zamarzli. Pieniędzy nie mieli, węgla nie było za co kupić.

Miał pecha. Złapali go na tej kradzieży, postawili przed sąd i skazali na półtora roku więzienia.

Biedny, ciężko chory Wojtek Ligenza nie wiedział, Ĺźe w Polsce jak juĹź kraść, to miliony. Gdyby się wdał w mafię węglową, gdyby razem z dyrektorami, prezesami kradł węgiel tysiącami ton włos by mu nie spadł z głowy. Ĺťadne wielkie afery, węglowe, hazardowe, paliwowe, czy inne Amber-Goldy nie zostały rozliczone. Ale on nie kradł milionĂłw, on ukradł worek węgla, Ĺźeby w biednym domu było czym w piecu napalić (...)”.

Z tej perspektywy zdumiewa pobłaĹźliwość sądu w sprawach zbrodniarzy WRON, Grudnia’70 czy Beaty Sawickiej. Jest to tylko potwierdzeniem degrengolady i braku moralności w realizowaniu przez wymiar sprawiedliwości zasad, ktĂłrymi musi kierować się państwo demokratyczne.

Źródła zapaści państwa w braku dekomunizacji

Moim zdaniem powodem postępującej zapaści państwa jest brak dekomunizacji. Wpierw w 1991 r. partie postsolidarnościowe zablokowały uchwalenie KPN-owskiej ustawy dekomunizacyjnej „o Restytucji Niepodległości”. Następnie w 1999 r. AWS i Unia Wolności zablokowały zmodyfikowany projekt ustawy dekomunizacyjnej naszego autorstwa. Ten projekt umoĹźliwiłby wiele lat temu uzdrowienie państwa i pozbycie się postkomunistycznego garba. 21 paĹşdziernika 1999 roku w czasie sejmowej debaty nad projektem ustawy dekomunizacyjnej autorstwa późniejszego szefa CBA Mariusza Kamińskiego waĹźne stanowisko zajął premier Jan Olszewski, ktĂłry mĂłwił, cyt.

„(...) nie byłem entuzjastą takiej formuły dekomunizacji, ktĂłra sprowadzałaby się tylko do symbolicznego ograniczenia czy pozbawienia praw jakiegoś wyselekcjonowanego zespołu ludzi odpowiedzialnych za całe dzieje PRL. Zawsze uwaĹźałem - i to był od początku zasadniczy przedmiot sporu co do formuły dekomunizacji w Polsce - Ĺźe jedyną skuteczną formą przeciwdziałania wpływom postkomunistycznej nomenklatury w Polsce, jedynym sposobem złamania pozostałości tamtego systemu, było pozbawienie korzyści ekonomicznych, ktĂłre ta grupa ludzi wyniosła z PRL metodą przewłaszczenia znacznej części majątku narodowego. W moim przekonaniu tym ludziom naleĹźało odebrać nie prawo do piastowania urzędĂłw, lecz to, co dzięki ich pełnieniu ukradli. O dekomunizacji Polski rozstrzygał ten zasadniczy problem, problem własności, sposĂłb zagospodarowania narodowego majątku.

Dzisiaj, gdy patrzę na te sprawy z perspektywy 10 lat, muszę przyznać, że gdyby ta ustawa, nad której projektem dzisiaj dyskutujemy, została uchwalona w roku 1990 lub 1991 i wprowadzona w życie, to pewnie Polska wyglądałaby rzeczywiście inaczej.

(...)
Jest jednak jeden ważny powód, jest jedna okoliczność, dla której nie można sprawy dekomunizacji, sprawy odpowiedzialności za okres 44 lat PRL zamknąć czy przemilczeć. Władza PZPR w Polsce była władzą dyktatorską. Jednak ta dyktatura nie była ustanowiona w Polsce przez siły wewnętrzne. Ona była Polsce narzucona z zewnątrz. Ta dyktatura była w Polsce wykonywana dla umocnienia dominacji nad Polską obcego mocarstwa. Była wykonywana w taki sposób, aby interesy narodu, interesy polskiej państwowości podporządkować obcym interesom. I przez cały ten czas istnienia PRL, w obronie interesów narodu, przeciwko tej wewnętrznej opresji toczyła się w kraju walka. Walkę toczyło społeczeństwo z komunistyczną władzą, ale także toczyła się ona w samym aparacie władzy. Czasami, w pewnych wyjątkowych sytuacjach, nawet na jego szczytach. Znamy nazwiska ludzi, którzy się szczególnie tym wyróżnili, że pełniąc formalnie funkcje najwyższych dostojników państwa polskiego, w rzeczywistości działali przeciwko interesom tego państwa w obcym interesie. Tej sprawy zamknąć i pozostawić bez rozrachunku nie wolno. Sprzeniewierzenie się interesom narodu nie może być zapomniane. (...)

Dlatego twierdzę, że ustawa dekomunizacyjna jest ciągle Polsce potrzebna. Może nie taka. Nawet na pewno nie taka i nie w tej formie, w jakiej nam tutaj się ją dzisiaj proponuje. Ona powinna ulec daleko idącym przekształceniom, ale jest potrzebna. Myślę w szczególności, że jeżeli popatrzymy na to, co się w tej chwili dzieje z procesami sprawców najcięższych zbrodni okresu PRL, zbrodni w których przelana została krew polskich robotników w kopalni Wujek, w Lubinie, na Wybrzeżu w 1970 r ., to wydaje się, że ta parodia wymiaru sprawiedliwości obrażająca zdrowy rozsądek i elementarne poczucie moralności publicznej, która się odbywa w naszych sądach, powinna też znaleźć jakieś rozwiązanie właśnie przy okazji uchwalania tej ustawy. Powinniśmy być może pójść tym tropem, jaki wskazywał odrzucony projekt KPN, który nie został przedstawiony Wysokiej Izbie, projekt odwołujący się do pomysłu utworzenia trybunału narodowego w tych sprawach. Sądzę, że do tej koncepcji trzeba i warto będzie wrócić.
(...)”.

Bez wydolnego wymiaru sprawiedliwości państwo jest fasadą

Wbrew nadziei wyrażonej w latach 90-tych XX wieku przez Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego Adama Strzembosza wymiar sprawiedliwości nie dokonał samooczyszczenia. Dyspozycyjni sędziowie i prokuratorzy czasów PRL nie zostali pociągnięci w zasadzie do żadnej odpowiedzialności. Awansowali w III RP przykładając też rękę do sposobu realizowania praktyki kolejnego pokolenia osób, które rozpoczęły karierę w wymiarze sprawiedliwości po 1989 roku. Poczucie bezkarności i rozbujała niezawisłość sędziowska powoduje orzeczenia, które są jawnym wsparciem dla rządzących lub są gremialnie uznawane za sprzeczne z interesem społecznym. Jeśli się zważy, że niezwykle rzadko są też prowadzone postępowania dyscyplinarne blokowane przez rady sędziowskie lub prokuratorskie to dochodzimy do sytuacji, w której trójpodział władzy jest fikcją. Jeśli do tego dodamy fakt, że w Polsce obecnie mamy największą ilość zakładanych podsłuchów i zapytań o dane telekomunikacyjne ... to III RP jest aksamitnym systemem represji okraszonym PR-em.

Dodam, Ĺźe niedawno przed Sądem Rejonowym w Myślenicach prezes Sądu Rejonowego Katowice ZachĂłd Krzysztof Hejosz przyznał, Ĺźe otrzymał niedawno materiały z MSW dotyczące nielegalnej inwigilacji Konfederacji celem wykorzystania w sprawie przeciwko KPN... Całkiem identycznie, jak w aferze „szafy” płk. SB/ABW Jana Lesiaka. Podobnie rzecz wygląda z sadową ochroną byłej poseł PO Beaty Sawickiej przed odpowiedzialnością za korupcję ujawnioną przez CBA.

Niczego też nie zmienia PR-owski fakt, że parlament głosami koalicji PO -SLD - Ruch Palikota będzie próbował postawić przed Trybunałem Stanu Jarosława Kaczyńskiego i Zbigniewa Ziobrę. Takie postępowanie ma przede wszystkim odwrócić uwagę społeczeństwa od istotnych problemów. Przyznam, że używanie Trybunału w sprawie samobójstwa byłej minister Barbary Blidy jest karkołomne. Zapomina się dosyć celowo, że parlament głosami postkomunistów i ich okrągłostołowych przyjaciół odmówił sądzenia przed tym organem członków WRON z Wojciechem Jaruzelskim na czele czy Mieczysława Rakowskiego za sprawę dotyczącą likwidacji stoczni gdańskiej.

Skoro nikt z rządzących nie jest zainteresowany uzdrowieniem państwa to moĹźna tylko ostrzegać, Ĺźe to doprowadzi do niepokojĂłw społecznych. Uczestnik kongresu „Polska - Wielki Projekt” i były lider lewicowej Unii Pracy prof. Ryszard Bugaj na pytanie o nastroje rewolucyjne stwierdził, Ĺźe chyba szykuje się nam rewolucja i nie naleĹźy jej hamować. Myślę, Ĺźe ujawnienie fasadowości państwa przez odwołanie do aktywności i protestu świadomej części narodu jest jak najbardziej potrzebne, wręcz niezbędne.

Adam Słomka
Przewodniczący KPN-Obóz Patriotyczny
Poseł na Sejm RP (1991-2001)