Dodano: 23.01.11 - 17:41 | Dział: Oceny-Poglądy-Analizy

Obywatele są najważniejsi

Odmiana demokracji, ktĂłra aktualnie obowiązuje w naszej ojczyĹşnie to nie „władza ludu” lecz politykĂłw. Konieczność wzajemnej rywalizacji ugrupowań politycznych o władzę uniemoĹźliwia im prowadzenie merytorycznych debat i poszukiwanie racjonalnych rozwiązań naszych problemĂłw. Populistyczny sposĂłb wyłaniania władzy uniemoĹźliwia im podejmowanie strategicznych decyzji wymagających na wstępie inwestycji/ograniczeń/wyrzeczeń. itd. Dominującym kryterium decyzji wyborczej obywateli jest ocena kandydatĂłw wg kryterium: „Co mi dany kandydat (ugrupowanie) moĹźe zagwarantować, załatwić?”. Decyzji „zaciskania pasa” Ĺźaden polityk nie moĹźe im proponować/narzucić bo wyborcy „demokratycznie” zaprotestują. Wyeliminują go z polityki i zastąpią innym.

W tych warunkach nasze zadłużenie rośnie lawinowo. W szybkim tempie zbliżamy się do katastrofy finansów publicznych. Obywatele będą ponosić koszty nieracjonalnej gospodarki zatem oni powinni decydować czy tego naprawdę chcą. Powinni wziąć swoje sprawy w swoje ręce i osobiście, bezpośrednio decydować o swoich finansach tak jak to robią Helweci.

Pod koniec ubiegłego wieku Szwajcarzy nadmiernie się zadłuĹźyli. Ekonomiści powiedzieli: „Tak dalej być nie moĹźe” i przygotowali ustawę ograniczającą zasadniczo ich wydatki socjalne tzw. „Schuldenbremse”. W grudniu 2001 odbyło się ogĂłlnokrajowe referendum nad tą ustawą i ... ? - ok. 80% głosujących opowiedziało się ZA jej przyjęciem. W wyniku jej zastosowania w przeciągu 4 lat zmniejszyli swoje zadłuĹźenie z ok. 55% do ok. 35% PKB. Udowodnili, Ĺźe decyzje o „zaciskaniu pasa” obywatele mogą/potrafią podjąć osobiście i BEZPOŚREDNIO. Wystarczy jasno, zrozumiale i przekonywująco obywatelom przedstawić wszystkie za i przeciw takiej decyzji.

Powinniśmy wziąć z nich przykład. Nie jest to sprawa prosta. Szwajcarzy uczą się praktycznie na „własnej skĂłrze” postawy obywatelskiej ponad 150 lat. My mamy w genach silnie zakodowaną postawę podwładnego/kibica a nie rĂłwnoprawnego obywatela - suwerena. Na początek musimy:

• Przekonać obywateli, Ĺźe są na tyle „dorośli”, iĹź nie muszą mieć tak jak zwierzęta stadne swojego „Alfa” i mogą sami decydować o swoich sprawach. Nauczyć podejmowania decyzji publicznych drogą referendĂłw na „płytkiej wodzie” w gminach. Uświadomić ludziom zalety i satysfakcję z niezaleĹźności i samorządności. Ponad 70% SzwajcarĂłw uwaĹźa to za największy powĂłd do dumy narodowej.

• Przekonać wszelkie mniejszości i legalne grupy interesĂłw, Ĺźe demokracja bezpośrednia nie oznacza bezwzględnej, niczym nie ograniczonej dyktatury większości i nie jest dla nich śmiertelnym zagroĹźeniem. Na „kamiennych tablicach” wypisane muszą być tematy, ktĂłrych drogą referendum Ĺźadna większość nie powinna rozstrzygać.

• Wykazać przeciwnikom demokracji bezpośredniej, Ĺźe „ciemny lud” jeśli mu się jasno przedstawi za i przeciw w najbardziej skomplikowanej sprawie podejmie rozsądną decyzję. Ĺťe nie trzeba przeprowadzać referendum w kaĹźdej sprawie i Ĺźe ich koszty nie są znaczące.

Nie możemy żywcem przenieść szwajcarskiego mechanizmu politycznego do Polski. Nie mamy także zbyt wiele czasu na naukę. Stowarzyszenie WIĘCEJ DEMOKRACJI na początek na okres np. 4 lat postuluje uczyć postaw obywatelskich w naszej ojczyźnie poprzez:

1. Znowelizowanie ustawy o samorządzie gminnym z dn. 8 marca 1990 roku polegającej na uzupełnieniu ww. ustawy o nakaz przygotowywania przez rady gmin wszystkich ważnych decyzji wariantowo pozostawiając ostateczną decyzję wyboru, który z nich zatwierdzić do realizacji, jej mieszkańcom w drodze referendum.

2. Ustanowienie przez Zgromadzenie Narodowe oraz Prezydent RP specjalnej ustawy umożliwiającej obywatelom prawo weta, na wniosek np. 100 tys. obywateli, wszystkich tych ustaw które powodują zwiększenie wydatków budżetu oraz dającej prawo inicjatywy ustawodawczej, na wniosek np. 200 tys. obywateli, projektów ustaw których wynik na TAK redukowałby wydatki budżetowe.

O wynikach powyższych referendów powinna decydować zwykła większość głosujących i powinny mieć moc wiążącą bez limitu frekwencji.

Szanowny czytelniku

Czy oddał byś głos na ugrupowanie polityczne które przed najbliższymi wyborami zadeklarowało się oddać nieco swojej władzy w ręce obywateli i ww. postulaty SWD umieściło by w swoim programie?

Zdzisław Gromada