Dodano: 31.12.06 - 12:10 | Dział: Kultura i Nauka

Archiwum Herberta

Najwcześniej za dwa lata Biblioteka Narodowa zacznie udostępniać zbiory rękopisĂłw, listĂłw i dokumentĂłw z archiwum Zbigniewa Herberta – poinformowała st. kustosz Maria Wrede, kierownik Zakładu RękopisĂłw BN. W czwartek fragmenty zbioru zaprezentowano na jednodniowej wystawie w Warszawie.

Zbiory dokumentĂłw poety, zanim będą dostępne dla czytelnikĂłw, muszą najpierw zostać poddane pracom konserwatorskim. Niezbędne jest teĹź ich skatalogowanie, aby moĹźna było w masie papieru znaleźć to, co będzie w danym momencie potrzebne. Wszystko to potrwa co najmniej dwa lata – powiedziała Maria Wrede. Na 2008 r. Biblioteka Narodowa planuje monograficzną wystawę poświęconą twĂłrczości Herberta, prezentującą uporządkowane juĹź archiwum poety.

Najwięcej czasu zajmie bibliotekarzom spisanie i ułoĹźenie dokumentĂłw w odpowiedniej kolejności – czyli skatalogowanie zbioru. Jak tłumaczyła Wrede, archiwum poety składa się z co najmniej 20 tys. kart. – Wszystko to trzeba dokładnie przejrzeć i to kilkakrotnie, aby odpowiednio poukładać poszczegĂłlne rękopisy i notatki. Chodzi nam o to, aby archiwum było uporządkowane w sposĂłb najbardziej zgodny z zamysłem poety – powiedziała Wrede.

Wyjaśniła, że przy odpowiednim ułożeniu dokumentów, czytelnik korzystający z archiwum może prześledzić całą drogę powstawania konkretnego utworu, od pierwszego pomysłu do wersji, która ostatecznie została wydrukowana.

– On się posługiwał takimi nieduĹźymi zeszycikami, w ktĂłrych notował róşne rzeczy, ktĂłre mu przychodziły do głowy. W tych zeszycikach pojawiają się zamysły róşnych utworĂłw, ktĂłre później rozwijają się bardziej w róşnych brulionowych zapiskach – gdie tekst juĹź zaczyna przybierać kształt utworu. Kolejny brulion jest bardziej podobny do tego, co my znamy. Potem następny brulion, potem czystopis, potem maszynopis. Na tym maszynopisie są jego poprawki, notatki, przeróşne bazgroły. Temu towarzyszą szkice, rysunki. Z tego wyrasta czystopis juĹź prawdziwy. Do tego mamy szczotkę drukarską z korektą naniesioną przez Herberta i wersję drukowaną. Mamy całą drogę od początku do końca – opowiadała Wrede.

Nad skatalogowaniem archiwum będzie pracował zespół specjalistów, któremu przewodniczyć będzie Teresa Sieniatecka z BN.

Zanim jednak rozpoczną się prace nad katalogiem, wszystkie papiery ze zbioru będą poddane dezynfekcji w komorze, gdzie zostaną odkażone za pomocą specjalnego gazu. Jak podkreśliła Wrede, dokumenty nie wyglądają na zaatakowane żadnymi szkodnikami, np. grzybami, jednak taka dezynfekcja to konieczny środek zapobiegawczy, stosowany zawsze, kiedy do biblioteki trafiają nowe rękopisy.

Katalogowanie będzie nadzorowane przez konserwatorów, którzy zadbają o to, aby dokumenty nie doznały fizycznych uszkodzeń. Dopiero po skatalogowaniu zbioru i ponumerowaniu kart będzie też możliwe wykonanie kopii wszystkich zawartych w archiwum dokumentów. Ostatecznie cały zbiór ma zostać skopiowany i zachowany w wersji cyfrowej. Technika kopiowania poszczególnych dokumentów (mikrofilm, fotografia cyfrowa, skan) będzie wybrana przez konserwatorów i dostosowana indywidualnie do stanu poszczególnych rękopisów.

.............

Fragmenty zbioru rękopisów, listów i dokumentów z archiwum Zbigniewa Herberta zaprezentowano 28 bm. na jednodniowej wystawie w Bibliotece Narodowej przy Placu Krasińskich w Warszawie.

PAP-TVP