Dodano: 14.11.06 - 13:47 | Dział: Nasze zdrowie

Ratunek dla oczu

Komórki macierzyste przywrócą wzrok?

Naukowcom z Wielkiej Brytanii i USA udało się przeszczepić światłoczułe komórki siatkówki do oczu chorych myszy i przywrócić im sprawność wzroku. Sekretem sukcesu okazało się użycie komórek o pewnym stopniu zaawansowania rozwoju, a nie jak dotychczas próbowano zupełnie niezróżnicowanych.

To przełomowe odkrycie, opublikowane w elektronicznej wersji czasopisma „Nature” w przyszłości moĹźe pomĂłc tysiącom ludzi tracących wzrok w wyniku chorĂłb siatkĂłwki.

Siatkówka to rodzaj błony na tylnej powierzchni gałki ocznej. Jest wrażliwa na światło i umożliwia widzenie. Z mózgiem łączy ją nerw wzrokowy. W skład siatkówki wchodzą światłoczułe komórki receptorowe: czopki i pręciki. Pręciki odróżniają światło od ciemności. Czopki zaś umożliwiają wyraźne widzenie i rozpoznawanie barw. Najwięcej światłoczułych komórek (fotoreceptorów) znajduje się w tzw. plamce żółtej siatkówki.

Fotoreceptory są komórkami nerwowymi, które można porównać do pikseli w aparacie cyfrowym. W ludzkim oku jest ich ponad sto milionów. Związane z wiekiem, cukrzycą lub mutacjami genetycznymi choroby oczu prowadzą do utraty wzroku ponieważ komórki te ulegają w trakcie choroby zniszczeniu.

Doświadczenie przeprowadzono w londyńskim Institute of Ophthalmology przy zastosowaniu techniki umożliwiającej użycie komórek prekursorowych pręcików opracowanej na University of Michigan.

Naukowcy uzyskali niedojrzałe komórki siatkówki z oczu nowo urodzonych myszy na etapie, kiedy przestawały się dzielić - były to niedojrzałe komórki prekursorowe, zaprogramowane już żeby stać się fotoreceptorem. Następnie przeszczepili je do siatkówki myszy, które straciły wzrok w związku z chorobą genetyczną podobną do występującego u ludzi zwyrodnienia barwnikowego siatkówki. Myszy, które otrzymały komórki odzyskały zdolność widzenia, co świadczy o tym, że przeszczepione fotoreceptory nie tylko przeżyły ale także wytworzyły połączenia z innymi komórkami siatkówki i z mózgiem.

Ĺťeby uzyskać takie same wyniki w transplantacji komĂłrek u ludzi, moĹźna byłoby uĹźyć embrionalnych komĂłrek macierzystych, ale moĹźliwe Ĺźe nie będzie to konieczne. Profesor Ali, główny autor pracy mĂłwi: „Wyniki ostatnich badań wykazały, Ĺźe samoodnawiająca się populacja komĂłrek o właściwościach podobnych do komĂłrek macierzystych istnieje na obrzeĹźach siatkĂłwki dorosłych ludzi. Dzięki niewielkiemu zabiegowi chirurgicznemu moĹźna byłoby izolować te komĂłrki i hodować w laboratorium, tak Ĺźeby uzyskać gotowe do przeszczepu z powrotem do siatkĂłwki komĂłrki fotoreceptorowe”.

(PAP - TVP)