Dodano: 29.10.06 - 20:44 | Dział: Interwencje

Nieludzkie farmy

Praca na farmach to najgorsza praca w Wielkiej Brytanii . Krzysztof i Tomasz przyjechali do Londynu kilka miesięcy temu. Oboje pochodzą ze Śląska, znają się jeszcze ze szkoły podstawowej. Tradycyjnie chcieli znaleźć tu jakaś pracę. Przeczytali ogłoszenie firmy zajmującej się rekrutacją. Zgłosili się. Po tygodniu firma oddzwoniła, że jest praca na farmie na obrzeżach Londynu, zakwaterowanie i cztery funty na godzinę. Przyjęli propozycje i pojechali.

Wszystko wydawało się bardzo dobrze zorganizowane. Na ostatniej stacji metra czarnej linii czekał już na nich właściciel farmy, który zawiózł mężczyzn do oddalonego około dwadzieścia minut od stacji metra miejsca pracy.
- Farma była duża. Nie widzieliśmy nawet jej granic, już od początku wydała nam się zaniedbana - wspomina Krzysztof - chociaż sama okolica bardzo ładna, drogie domy i ta nasza jedna farma, która przypominała twierdzę: ogromna brama, wysokie mury, wszystko zamykane i pilnowane przez psy.

Od razu po przyjeĹşdzie właściciel zaprowadził Krzysztofa i Tomka do szklarni i kazał pielić chwasty. - Nawet się ucieszyliśmy, to nie była ciężka praca – przyznaje Tomek – zdziwiło nas tylko, na czym ten farmer zarabia, skoro pomidory w szklarni były całe uschnięte.
Na farmie oprĂłcz nich pracowały jeszcze dwie osoby, jakiś Rosjanin i Polak dobiegający sześćdziesiątki. Zenek – bo tak miał na imię starszy Polak - pracował nielegalnie, głównie zajmował się przerzucaniem gnoju, dopiero za kilka dni Krzysztof i Tomek zobaczyli, w jakich warunkach to się odbywało.

JuĹź wieczorem koledzy poczuli, Ĺźe na farmie nie będzie łatwo. Właściciel zakwaterował ich w barakach gospodarczych porośniętych grzybem, gdzie było bardzo brudno: oprĂłcz starych łóżek – tylko lodĂłwka dopełniała całego wyposaĹźenia ich niewielkiego pomieszczenia. Ubikacje i prysznic, choć to najdelikatniejsza nazwa w tym przypadku, znajdowały się w innej części farmy. Za "mieszkania" właściciel pobierał 25 funtĂłw tygodniowo.

Krzysztof i Tomasz juĹź zasypiali, kiedy obudziło ich pukanie do drzwi farmera, ktĂłry prosił, aby pomĂłc mu rozładować towar. Oczywiście mowy o dodatkowych pieniądzach nie było, a kiedy nie wykazywali zainteresowania propozycją, właściciel zagroził zwolnieniem. W hali, do ktĂłrej zaprowadził ich farmer, stały dwa tiry. Szef kazał szybko je rozładowywać i wszystkie owoce przepakowywać do skrzynek. - Musieliśmy z jabłek i ziemniakĂłw zdejmować nalepki, Ĺźe pochodzą z Nowej Zelandii i w to miejsce dawać nalepki właściciela – opowiada Tomasz – i tak przez pół nocy. Jak się później dowiedzieli, farmer prowadzi trzy markety w centrum Londynu, gdzie sprzedaje piękne owoce, warzywa i jajka reklamując je jako własne, wyhodowane bez uĹźycia pestycydĂłw. Ma nawet zdjęcia, jak zrywa je z drzewa! Tylko, Ĺźe na jego farmie wszystko jest uschnięte...

Następnego dnia rano przyszła kolej na kurnik i chlew - i wĂłwczas zaczęły się prawdziwe problemy. - Weszliśmy do kurnika i to, co tam zobaczyliśmy, napełniło nas obrzydzeniem – mĂłwi Krzysztof. – Nie dość, Ĺźe odchodĂłw naprawdę po kolana, to w tych odchodach pływały zdechłe kury i kaczki. Właściciel kazał polewać to wodą i wynosić padnięte sztuki gołymi rękami. Zresztą drĂłb bardzo rzadko był karmiony. Jednak to, co właściciel kazał zrobić na drugi dzień, przerosło wszelkie pojęcie. Zaprowadził robotnikĂłw gdzieś w zakamarki farmy, gdzie leĹźała rozkładająca się od kilku dni owca, do połowy zjedzona przez robaki. - Kazał nam gołymi rękami wrzucić owcę na samochĂłd – wspomina Tomasz. - Wymiotowaliśmy, ale musieliśmy to zrobić, bo groził, Ĺźe nie zapłaci. Zresztą tam wiele zwierząt padało, a kury wręcz topiły się w odchodach. Zero jakiejkolwiek higieny i czystości - o BHP nie wspominając. - Widzieliśmy, jak segregowali jajka na sprzedaĹź – dodaje Krzysztof. – Część wyrzucali, bo miały takie dziwne robaki. Byliśmy przeraĹźeni, jak moĹźna sprzedawać takie jedzenie i to w centrum najbogatszej stolicy Europy?!...

Po tygodniu Krzysztof i Tomasz postanowili rzucić pracę. Farmer nie chciał się zgodzić. Najpierw straszył Ĺźoną, ktĂłra rzekomo miała być prawnikiem, Ĺźe i tak nic mu nie udowodnią, później zaczął straszyć swoją wiatrĂłwką. - Powiedzieliśmy, Ĺźe się nie boimy i dzwonimy na policję – twierdzi Krzysztof. – Dopiero wtedy się uspokoił, zresztą wiedział, Ĺźe jeĹźeli policja zobaczy te warunki, to będzie miał problemy. - Poinformowaliśmy agencję o tym, co tam zastaliśmy - dopowiada Tomek. – Niestety, dowiedzieliśmy się, Ĺźe farmer nie podpisał z agencją kontraktu i moĹźe nam ona zapłacić tylko za trzy dni, o ktĂłrych wie, Ĺźe pracowaliśmy. O kolejnych farmer powiedział, Ĺźe nas nie ma, a my bez doładowanych telefonĂłw nie mogliśmy powiedzieć, Ĺźe jest inaczej. Agencja spisała oświadczenia Krzysztofa i Tomasza o warunkach, w jakich Ĺźyją tam zwierzęta i zgłosiła sprawę do sądu. Skierowała rĂłwnieĹź pozew o odszkodowanie dla pracownikĂłw.
Według Konsula Generalnego RP Janusza Wacha praca na farmach to najgorsza praca w Wielkiej Brytanii i w zasadzie trudno farmerowi udowodnić wyzyskiwanie pracownika, bo przepisy w tej kwestii są niejednoznaczne. Kiedy pracuje się na tzw. akord, właściciel może płacić różnie. Dwa, trzy funty za koszyk np. jabłek. Nie jest też powiedziane, jakie to mają być jabłka, więc nieuczciwy farmer może żądać największych, których jest tylko kilka na drzewie.
Najczęściej na stronach internetowych farm podane są warunki zatrudnienia i pokazane zdjęcia pomieszczeń, w których się będzie kwaterować. Praca na brytyjskich farmach to jedyny sposób legalnej pracy dla ludzi z krajów objętych wizami. Dlatego Polacy przed wejściem do Unii Europejskiej bardzo często jeździli w wakacje pracować na farmach, bo była to jedyna forma legalnego zatrudnienia. Teraz dotyczy to głównie Rosjan i Ukraińców. Zdarzają się również nieuczciwe biura w Polsce, które wykorzystując niewiedzę swoich klientów obiecują im legalną pracę w Wielkiej Brytanii, nie wspominając nic o warunkach.

Radio Pomost