Dodano: 10.10.06 - 8:11 | Dział: Kultura i Nauka

Zmarł Marek Grechuta

Marek Grechuta nie Ĺźyje. Piosenkarz i kompozytor zmarł w wieku 61 lat. Największą popularność zdobył dzięki przebojom „Tango Anawa", „KorowĂłd”, „Serce”, „Niepewność”, „Ocalić od zapomnienia”. Wielokrotnie był nagradzany na Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu.

Architekt, rzeĹşbiarz, filozof
– Przepełnia mnie bezmierny smutek. Marek był ostatnio w złej formie, ale nie dopuszczaliśmy myśli, Ĺźe go zabraknie – powiedział wyraĹşnie wzruszony przyjaciel i wieloletni współpracownik artysty kompozytor Jan Kanty Pawluśkiewicz.

O stracie dla kultury polskiej i wielu Polaków mówił także dyrektor Piwnicy pod Baranami Piotr Ferster.

Grechuta był z wykształcenia architektem. Często podkreślał, Ĺźe architektura jest „poniekąd związana ze sztuką”. – Wiele nocy spędzałem przy desce kreślarskiej. Dochodziła rzeĹşba, projektowanie, filozofia – wspominał w wywiadach.

Urodził się w 1945 r. w Zamościu, studiował na Politechnice Krakowskiej. Tam na przełomie 1966 i 1967 r. załoĹźył wraz z innym studentem architektury – właśnie Janem Kantym Pawluśkiewiczem – „Kabaret ArchitektĂłw Anawa” (od francuskiego „en avant” – naprzĂłd).

Kabaret wkrĂłtce przekształcił się w zespół muzyczny towarzyszący Grechucie. Marek Grechuta & Anawa zadebiutowali na VI Festiwalu Piosenki Studenckiej w Krakowie od razu notując podwĂłjny sukces. Anawa została wyróşniona I nagrodą za aranĹźację, natomiast sam Grechuta – II nagrodą w kategorii wokalistĂłw, ustępując tylko studentce warszawskiej AWF – Maryli Rodowicz.

– Po debiucie na Festiwalu Piosenki Studenckiej posypały się propozycje koncertĂłw. Człowiek wpadł w rytm tworzenia utworĂłw, w rytm występĂłw. Wtedy zrozumiałem, Ĺźe architektem nie zostanę, a innej drogi, poza artystyczną, nie widziałem – mĂłwił artysta.

Opolskie sukcesy i nie tylko
Największe sukcesy odnosił podczas Festiwali Piosenki Polskiej w Opolu. JuĹź w 1968 r. otrzymał nagrodę dziennikarzy. W rok później dostał nagrodę Telewizji Polskiej za piosenkę „Wesele”. Dwukrotnie wyśpiewał tam Nagrody główne: za „KorowĂłd” w 1971 r. i za „Hop, szklankę piwa” w 1977 r. Piosenka ta pochodziła z musicalu „Szalona lokomotywa” według Stanisława Ignacego Witkiewicza, napisanego wraz z Krzysztofem Jasińskim i Pawluśkiewiczem na potrzeby Teatru STU.

W latach 70. artysta prowadził zespół Wiem, z ktĂłrym nagrał dwa albumy – „Droga za widnokres” i „Magia obłokĂłw”; do drugiej połowy lat 80. współpracował z Piwnicą pod Baranami.

Grechuta śpiewał najczęściej własne teksty do własnej muzyki. Korzystał również z muzyki komponowanej przez Jana Kantego Pawluśkiewicza, do wierszy m.in. Leszka Aleksandra Moczulskiego, Juliana Tuwima, Adama Mickiewicza, Bolesława Leśmiana. Koncertował w Europie, Ameryce i Australii.

Wśród gwiazd
W grudniu 2001 r. odebrał pierwszą w swej twĂłrczości Złotą Płytę za album „Dni, ktĂłrych nie znamy” wydany w serii Złota Kolekcja, sprzedany w ilości 50 tys. egzemplarzy.

Ostatnia płyta Grechuty, zatytułowana „Niezwykłe miejsca”, ukazała się w 2003 r. W tym samym roku nagrał teĹź z zespołem Myslowitz piosenkę „KrakĂłw”.

W tym roku podczas 43. Krajowego Festiwalu Polskiej Piosenki „Opole 2006” Marek Grechuta uhonorowany został nagrodą Grand Prix za całokształt twĂłrczości, a jego piosenki zaprezentowano podczas koncertu „Świat w obłokach”. W Alei Gwiazd Polskiej Piosenki na opolskim Rynku wmurowano gwiazdę Marka Grechuty, ktĂłrą odsłonił Kanty Pawluśkiewicz. Grechuta nie mĂłgł przyjechać do Opola ze względu na problemy zdrowotne. Nagrodę Grand Prix odebrała jego Ĺźona Danuta.

(źródło - TVP, IAR)