Środa 17 Kwietnia 2024r. - 107 dz. roku,  Imieniny: Anicety, Klary, Rudolfina

| Strona główna | | Mapa serwisu 

dodano: 07.10.19 - 17:01     Czytano: [615]

Dział: Śladami naszych przodków

Z wizytą u Jana Kasprowicza

Willa na Harendzie

Zakopane od okresu końca dziewiętnastego stulecia, było miejscem natchnienia i wypoczynku dla poetów, pisarzy, malarzy, a nawet dla polityków i uczonych. Jan Kasprowicz często także przyjeżdżał do Zakopanego, ale gdy w roku 1923 zakupił Willę na Harendzie, osiadł w niej na stałe ze swoją żoną Marusią z domu Bunin.

….Za chatami krępy sad wiśniowy;
Wierzby siwe poschylały głowy
Przy stodołach, przy niskich obórkach.

Płot się wali; piołun na podwórkach;
Tu rżą konie, ryczą chude krowy,
Tam się zwija dziewek wieniec zdrowy
W kraśnych chustkach, w koralowych sznurkach....

Kim był....

Jan Kasprowicz urodził się 12 grudnia 1860 roku w Szymborzu, obecnej dzielnicy Inowrocławia. Zmarł natomiast w dniu 1 sierpnia 1926 w Zakopanem. Jego dzieciństwo ściśle związane było z legendą o cudownym uzdrowieniu. Legenda ta głosi, że nasz wieszcz Adam Mickiewicz, doznał cudownego ozdrowienia z ciężkiej choroby w wieku młodzieńczym, po czym stał się on wieszczem i wykładnikiem prawdziwej polskości dla wielu pokoleń naszych rodaków. Kasprowicz studiował w Lipsku i we Wrocławiu na kierunkach filozofia i literaturoznawstwo. Był on znany jako poeta okresu Młodej Polski. Jan Kasprowicz był nie tylko znanym literatem, ale też profesorem Uniwersytetu Lwowskiego.


Na zapłociu spędzali wieczory,
On jej szeptał: "O, moja jedyna!"
Z nim bylica i biała brzezina,
Z nim szeptały zielone jawory.

A przed świtem na nogach... Tak, skory!
I gbur kontent, i lubi jak syna -
Da mu córkę, gdy przyjdzie godzina,
I mórg ziemi, i krowę z obory.

Przyszły żniwa, czasy zapowiedzi...
"I do cepów jestem, i do cięcia,
Panie gburze! weźcie mnie za zięcia!"

Ale gbur mu odpowie z owczarska:
"Niechaj każdy, jak usiadł, tak siedzi -
Tyś parobkiem, ona gospodarska".

Dzieje Willi na Harendzie

Willa na Harendzie znajduje się między Zakopanem a Poroninem. Wejście do niej, ozdabiane jest co roku ulubionymi kwiatami Kasprowicza, a mianowicie nasturcjami. Z niej to roztacza się niezwykły wprost widok na przepiękne polskie góry. W 1920 roku, willę tę wybudował Jan Fudala Kluś, w którym chciał on urządzić pensjonat dla turystów i kuracjuszy. Lecz z nieznanych nam bliżej powodów, sprzedał ją w niedługim czasie po wybudowaniu angielskiej malarce Winifrid Cooper. Angielka miała poważne problemy z językiem polskim, nie mogła ona zatem załatwić wielu spraw związanych z nabyciem tej nieruchomości. Z upływem niedługiego czasu,, postanowiła angielska jejmość sprzedać Willę na Harendzie. To był akuratni moment dla Kasprowicza, który właśnie odkupił od niej ten wspaniały dom. Od roku 1950, jest tutaj muzeum tego niezwykłego polskiego poety. A we wspomnianej willi można zobaczyć jadalnię, salonik i sypialnię, w której umarł poeta.

Aż mu cała rozpala się dusza,
Tak naukę wciąż chłonie i chłonie,
A nauka w szlachetne pogonie
Za ideą i serce mu zmusza.

I braterstwo do głębi go wzrusza,
Chciałby wszystkich pomieścić w swym łonie,
Choć mu Spartak szepce o swym zgonie,
Choć go nieraz straszy cień Mariusza..

Można tu zobaczyć

W Willi na Harendzie, możemy zobaczyć liczne pamiątki po poecie. Są to oczywiście meble, obrazy, książki i oczywiście fotografie. Wnętrze willi pozostawiono w takim stanie jak przekazała je Maria Kasprowiczowa, trzecia żona Jana. Obok przeuroczej willi, znajduje się granitowe mauzoleum wzniesione z inicjatywy Marii Kasprowiczowej. Jan Kasprowicz, był pochowany początkowo na Starym Cmentarzu. Gdy zaś w 1933 roku skończono budować wspomniane mauzoleum według projektu Karola Stryjeńskiego, przeniesiono właśnie tutaj jego prochy. W górnej części mauzoleum, w tak zwanej kaplicy spoczywa Maria Kasprowiczowa, zwana przez poetę Marusią.

Ewa Michałowska -Walkiewicz

Wersja do druku

• Strona główna
• Powitanie
• Napisz artykuł
• Redakcja
• Działy
• Bannery Kworum
• Współpraca
• Linki
• Kontakt