Czwartek 28 Marca 2024r. - 88 dz. roku,  Imieniny: Anieli, Kasrota, Soni

| Strona główna | | Mapa serwisu 

dodano: 04.08.17 - 22:38     Czytano: [1936]

Dwie Australie


Australijskie rządy federalne i stanowe prezentują od lat wielkokulturowość jako sukces, jako coś co pozytywnie spaja wieloetniczną ludność Australii. Tymczasem przeprowadzone badania w latach 1996-2001 wykazały, że wielkokulturowość wcale nie spaja mieszkańców Australii. Większość imigrantów przyjeżdżających od lat do Australii to głównie Azjaci i ostatnio Afrykańczycy. I większość z nich osiedla się w kilkunastu największych miastach australijskich, w których tworzą swoje duże getta i żyją własnym życiem. Dziennik „Herald Sun” (Sarah Wilson, Melbourne 18.3.2002) zauważył, że mamy teraz dwie Australie: prowincję zamieszkałą w 95% przez białą ludność i wielkie miasta z bardzo dużym odsetkiem Azjatów i Afrykańczyków i ich gettami. I w zasadzie nie ma ich asymilacji z białą ludnością. Od tego czasu nic się nie zmieniło. Proces dwóch Australii znacznie się pogłębił no i mamy teraz islamskie zamachy terrorystyczne.

Zasłużone wydawnictwo w Brodach

Zasłużone dla literatury polskiej wydawnictwo Feliksa Westa w Brodach w Małopolsce Wschodniej w latach 1902-14 wydawało serię Arcydzieła polskich i obcych pisarzy, obejmującą 84 tomy, przeznaczoną przede wszystkim dla uczniów gimnazjalnych w Galicji (Małopolsce Wschodniej). Z autorów polskich ukazały się w serii dzieła m.in. J. Kochanowskiego, Ł. Górnickiego, A. Fredry, A. Mickiewicza, J. Słowackiego, Z. Krasińskiego, A. Malczewskiego, J.I. Kraszewskiego, J. Korzeniowskiego, J.U. Niemcewicza.

Handel polsko-holenderski

W XVI stuleciu nastąpiła ożywiona wymiana handlowa między Polską a Niderlandami (Holandią). Przez Gdańsk Polska eksportowała tam głównie duże ilości zboża, a także drewno, smołę, konopie i len dla przemysłu okrętowego. Z Niderlandów przywożono do Polski śledzie, cegłę, tkaniny, wina francuskie, owoce południowe, używki i towary kolonialne.

Kopiec Unii Lubelskiej we Lwowie

Nad Lwowem wznosi się wzgórze zwane Wysokim Zamkiem z okazałym kopcem u szczytu (413 m n.p.m.). Kopiec nazywany jest Kopcem Unii Lubelskiej, dlatego, że w 1869 roku został usypany z okazji 300. rocznicy zawarcia unii lubelskiej. Wzniesiony dzięki inicjatywie i wkładowi finansowemu znanego polskiego działa politycznego ze Lwowa Franciszka Smolki, a usypany rękami lwowian. W dniu poświęcenia kamienia węgielnego – 11 sierpnia 1869 roku, po mszy w kościele Dominikanów, wśród uroczystego, manifestacyjnego nastroju wielu tysięcy ludzi sypano tam ziemię ze wszystkich stron Polski, a nawet z grobów: Mickiewicza, Słowackiego i gen. Kniaziewicza. Kamień węgielny miał wyryte herby i napis; "Wolni z wolnymi, równi z równymi - Polska, Litwa i Ruś zjednoczone Unią Lubelską 12 sierpnia 1569". Kopiec był i jest ulubionym miejscem wycieczek mieszkańców miasta, gdyż z niego roztacza się piękny widok na miasto Semper Fidels – zawsze wierne Polsce.

Dominikanie w Polsce

Dominikanie albo Zakon Kaznodziejski (łac. Ordo Praedicatorum) to katolicki zakon męski założony w 1216 roku przez św. Dominika Guzmana „szczególnie dla kaznodziejstwa i zbawiania dusz”. Pierwszym Polakiem, który wstąpił do nowo utworzonego zakonu był święty Jacek Odrowąż. On i jego towarzysze byli pierwszymi dominikanami w Polsce. Pierwszy klasztor dominikański w Polsce został założony w Krakowie już w 1223 roku. Z biegiem lat był to jeden z największych zakonów w Polsce. Powstała Krakowie w 1228 roku prowincja polska dominikanów miała w 1720 roku 43 klasztory, 12 klasztorów obserwantów i 10 klasztorów żeńskich; prowincja ruska powstała we Lwowie w 1612 roku miała w 1720 roku 69 klasztorów męskich i 3 żeńskie; prowincja litewska powstała w Wilnie w 1647 roku na początku XVIII w. miała 38 klasztorów męskich i 1 żeński. Tak prowincja ruska jak i litewska miały charakter polski. Najważniejszymi w historii polskich dominikanów były klasztory w Krakowie i we Lwowie (ten do 1945 r.). Prawie wszystkie klasztory zamknęli zaborcy i dzisiaj jest 20 klasztorów dominikańskich w Polsce i dwa za granicą, ale należące do polskiej prowincji: w Monachium i Nowym Jorku.

Książki polskie w Afryce

Kto by pomyślał, że w Afryce będą drukowane polskie książki. Mam w swoich zbiorach „Modlitewnik prawosławny” w opracowaniu ks. Michała Bożerianowa wydany w Nairobi (stolica Kenii) w 1944 roku przez Wydawnictwo Prawosławnego Duszpasterstwa Polskiego w Afryce.

Mniej Polaków

W 1955 roku ludność Polski wynosiła 27,5 miliona, a tym roku urodziło się 793 800 dzieci; w 1985 roku ludność Polski wynosiła już 37,2 mln. i w tym roku zarejestrowano 677 600 urodzeń dzieci; w 1998 roku przy ludności 38,7 mln urodziło się już tylko 395 600 dzieci. W 2013 roku zarejestrowano 372 tys. urodzeń żywych. Młode małżeństwa polskie nie chcą mieć dzieci albo najwyżej tylko jedno dziecko. Stąd w latach 1997-2007 – liczba ludności Polski zmniejszyła się o prawie 179 tys. osób.

Polka królową Szwecji

Jan III Waza (1537-1592) był księciem Finlandii w latach 1556-63 i królem Szwecji w latach 1569–92. W Wilnie 4 października 1562 roku poślubił starszą o 11 lat Katarzynę Jagiellonkę (1526-1583), która była najmłodszą córką króla Polski Zygmunta I Starego i Bony Sforzy. W czasie elekcji 1573 roku i w 1575 roku Jan III Waza był kandydatem do tronu polskiego. Katarzyna Jagiellonka jako księżniczka Finlandii zamieszkała wraz z mężem w ówczesnej stolicy Finlandii Turku, gdzie prowadziła własny dwór. Król Szwecji Eryk XIV, podejrzewając Jana o spiskowanie z Rzeczpospolitą, 12 sierpnia 1563 roku zdobył Turku i uwięził parę książęcą w zamku Gripsholm koło Sztokholmu. Tam 20 czerwca 1566 roku Katarzyna urodziła syna Zygmunta, późniejszego – w latach 1587-1632 króla Polski i Szwecji w latach 1592-99.

Diecezja wrocławska

Wrocław został przyłączony do Polski ok. 985-990 za czasów księcia Mieszka I, założyciela państwa polskiego, złożonego z ziem zamieszkiwanych przez Lechitów (Polaków). Jego syn Bolesław Chrobry w 1000 roku założył we Wrocławiu diecezję wrocławską (erygowana przez papieża Sylwestra II), która do 1821 roku była sufraganią polskiej metropolii gnieźnieńskiej.

Puszcza Białowieska

Puszcza Białowieska to kompleks leśny położony na terenie Polski (od 1945 r. także Białorusi), odznaczający się dużymi walorami przyrodniczymi i historycznymi. Należy do ostatnich i największych fragmentów lasu pierwotnego nizin europejskich. Jedynie tutaj w Europie w okresie międzywojennym żyły na wolności żubry. 11 sierpnia 1932 roku rząd polski utworzył Białowieski Park Narodowy. W Puszczy Białowieskiej powstał jeden z siedmiu na świecie i trzech w Europie transgraniczny obiekt dziedzictwa światowego. W 1979 roku z racji dużego znaczenia dla kultury i dziedzictwa ludzkości Białowieski Park Narodowy wpisano na prestiżową Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego UNESCO.

Wolne Miasto Gdańsk

Po I wojnie światowej, którą Niemcy przegrały, toczyła się kłótnia polsko-niemiecka o Gdańsk, który przed rozbiorami należał do Polski. 10 stycznia 1920 r. decyzją Ligi Narodów i pod jej ochroną powstało Wolne Miasto Gdańsk (1893 km kw. i 350 tys. mieszk. – Niemców i Polaków); proklamowanie WMG nastąpiło 15 listopada 1920 r. Miało to być kompromisowe rozwiązanie sprawy Gdańska. Wolne Miasto Gdańsk w wielu sprawach było powiązane z Polską, co regulowała konwencja polsko-gdańska. Np. Polska odpowiadała za prowadzenie spraw zagranicznych (Wolne Miasto miało prawo mianować swoich reprezentantów będących częścią personelu polskich konsulatów w miejscach istotnych z punktu widzenia interesów ekonomicznych Gdańska) i ochronę interesów obywateli Wolnego Miasta za granicą (polskie placówki dyplomatyczne mogły wydawać gdańskie paszporty obywatelom Wolnego Miasta Gdańska), zawieranie umów międzynarodowych w imieniu Wolnego Miasta, zgodę na zaciąganie zagranicznych zobowiązań kredytowych przez Wolne Miasto oraz rejestr statków pływających pod gdańską banderą. Terytorium Wolnego Miasta należało do polskiego obszaru celnego, a kontrola celna na granicy lądowej i morskiej była prowadzona przez polskich funkcjonariuszy celnych. Polska miała pełną swobodę korzystania z wielkiego portu gdańskiego, z którego korzystała głównie polska gospodarka: działała wspólna polsko-gdańska Rada Portu i Dróg Wodnych Gdańska z uprawnieniami zarządu portem, urządzeń służących portowi i swobodzie żeglugi na Wiśle. Polska miała prawo posiadania własnej służby pocztowo-telefoniczno-telegraficznej i była właścicielem kolei na obszarze Wolnego Miasta. Na Westerplatte stacjonowała polska załoga wojskowa.

Biblia lwowska

W 1561 roku w oficynie wydawniczej Szarffenbergów w Krakowie została wydana po raz pierwszy w języku polskim Biblia, w tłumaczeniu Jana Nycza (1523-1572); jest ona znana pod nazwą „Biblia Leopolity” (Leopolis – Lwów), gdyż Nycz pochodził ze Lwowa.

Claude Monet w Poznaniu

Claude Oskar Monet (1840-1926) był francuskim malarzem, jednym z twórców i czołowych przedstawicieli impresjonizmu. Dzisiaj jego obrazy są na wagę złota. Jedynym obrazem Moneta w polskich zbiorach jest „Plaża w Pourvill” znajdujący się w zbiorach Muzeum Narodowego w Poznaniu.

Most Kierbedzia w Warszawie

W latach 1864-1944 w Warszawie był Most Kierbedzia – pierwszy stały most stalowy przez Wisłę i pierwszy zbudowany most od czasów króla Zygmunta Augusta. Był to kolejowy most kratownicowy. Jego budowniczym był pochodzący z Litwy Kowieńskiej Stanisław Kierbedź (1810 Nowy Dwór koło Poniewieża -1899 Warszawa), polski inżynier, generał-major armii rosyjskiej, członek Rady Stanu Królestwa Kongresowego, rzeczywisty radca tajny, znany filantrop warszawski, pionier budowy żelaznych mostów kratownicowych. Pierwszy taki most, o rozpiętości przęseł 55 metrów, zbudował w latach 1853-57 na rzece Łudze w rejonie Petersburga, na linii kolejowej Warszawsko-Petersburskiej.

Kętrzyn od Kętrzyńskiego

Kętrzyn to miasto na Mazurach, w województwie warmińsko-mazurskim. Do 1946 roku Polacy nazywali je Rastembork, od jego niemieckiej nazwy Rastenburg. W 1945 roku Rastembork został włączony do Polski i jego niemiecko brzmiącą nazwę w 1946 roku zamieniono oficjalnie na Kętrzyn, od nazwiska urodzonego w pobliskim Giżycku Wojciecha Kętrzyńskiego (1838-1918), który w Rasemborku (Rastenburgu – Kętrzynie) ukończył gimnazjum, polskiego historyka walczącego z germanizacją Mazur i wieloletniego dyrektora polskiego Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Lwowie.

Kościół św. Elżbiety we Lwowie

Katolicki kościół św. Elżbiety we Lwowie, na przedwojennym placu abpa Bilczewskiego, został wzniesiony w najwyższym punkcie Śródmieścia, dokładnie na wododziale Wisły i Dniestru. Zbudowany w latach 1904–1911 w stylu wczesnogotyckim z trzema wysokimi wieżami według projektu znanego polskiego architekta Teodora Talowskiego, był i jest określany jako „największa i zarazem najpiękniejsza świątynia lwowska ery nowożytnej” oraz „najwspanialszy zabytek architektury sakralnej epoki historyzmu na ziemiach polskich” (Lwów od 1945 r. należy do Ukrainy) – jest jedną z najwspanialszych budowli we Lwowie. Przed 1945 r. miał piękny wystrój wnętrza. 25 września 1904 roku arcybiskup lwowski (dziś święty) Józef Bilczewski poświęcił rozpoczęcie budowy, a dnia 15 października 1905 roku położył kamień węgielny i wmurował akt fundacyjny. Wszystkie te uroczystości odbywały się w obecności tysięcy ludzi. Budowa kościoła miała również podkreślić „polski i rzymskokatolicki charakter” Lwowa owego czasu. 3 listopada 1911 roku arcybiskup J. Bilczewski poświęcił nowo wybudowaną świątynię.

Literatura polska po jakucku

Leżąca na wschodniej Syberii Jakucja (jako Republika Sacha) wchodzi w skład Federacji Rosyjskiej. Zamieszkują ją 1 milion ludzi, z tego tylko połowę stanowią Jakuci. Za pośrednictwem języka rosyjskiego w 1956 roku wydano w języku jakuckim wybrane utwory Adama Mickiewicza, a później także przekłady polskiej literatury młodzieżowej.

Skrzatusz – odsiecz wiedeńska

Skrzatusz to wieś koło Piły w Wielkopolsce. Przed rozbiorami należała do Polski i przez długi okres czasu należała do Kostków. Tutejszy katolicki kościół parafialny pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, został zbudowany w latach 1687-94 jako wotum za odsiecz wiedeńską 1683 roku. Skrzatusz nie został przywrócony odrodzonej Polsce po I wojnie światowej. Powrócił do Polski dopiero w 1945 roku.

„Athenaeum” wileńskie

W latach 1841-51 wydawany był w Wilnie przez znanego powieściopisarza polskiego Józefa Ignacego Kraszewskiego dwumiesięcznik „Athenaeum”, które było poświęcone problemom historii, filozofii, literatury, sztuki i krytyki.

Diecezja kruszwicka

Tylko garstka współczesnych Polaków wie, że piątą najstarszą diecezją katolicką w Polsce była diecezja kruszwicka (Kruszwica na Kujawach), która została erygowana po zaniknięciu diecezji kołobrzeskiej około 1015 roku. Była ona sufraganią archidiecezji gnieźnieńskiej. Przestała istnieć po 1123 roku, kiedy to została utworzona diecezja włocławska (Włocławek), która przejęła rolę diecezji kruszwickiej. Biskupami kruszwickimi byli: Marceli 1015-35, Wenanty 1035-55, Andrzej 1056-81, Jan 1082-97, Paulin 1098-1110, Baldwin 1111-28.

Z dziejów polskich Szczecina

W latach 1557 – 1700 działała w Szczecinie znana oficyna wydawnicza Rhetów, która w XVII w. drukowała książki dla Gdańskiego Gimnazjum Akademickiego, wydawała również wiele druków polskich i Polski dotyczących, m.in. kancjonały dla polskich ewangelików, podręczniki do języka polskiego dla mieszkańców Szczecina – głównie kupców handlujących z Polską, a w latach 1656-57 pismo o Polsce „Polnische Nouvellen”.

Muzeum Diecezjalne w Płocku

Zbiory w Muzeum Diecezjalnym w Płocku to głównie przedmioty z byłego bardzo bogatego skarbca katedralnego. Według Wikipedii do najcenniejszych eksponatów w muzeum należą m.in.: kielich z pateną fundacji księcia Konrada mazowieckiego (XIII w.), relikwiarz hermowy św. Zygmunta fundacji króla Kazimierza Wielkiego (XIV w.), zawierający czaszkę świętego (na hermę wykonaną ze srebrnej blachy nałożono w XVII w. - złotnik Stanisław Zemelka z Płocka złotą koronę z XIII wieku, zapewne ofiarowaną niegdyś katedrze przez któregoś z książąt mazowieckich - prawdopodobnie należała do Konrada mazowieckiego, która jest bodaj najstarszą z zachowanych koron polskich), puszka czerwińska, składająca się z pięciu części pochodzących z różnych wieków oraz ołtarz polowy królowej polskiej Konstancji Austriaczki.

Slawista niemiecki

Jednym z najwybitniejszych slawistów niemieckich był Reinhold Olesch (1910-1990), wykładowca slawistyki na uniwersytetach w Greifswaldzie, Lipsku i Kolonii. M.in. zajmował się dialektami Śląska, słownikiem łacińsko-polskim J. Mączyńskiego, XVI-wieczną ortografią polską, dokonał reedycji Biblii Leopolity (1989) – najstarszej polskiej Biblii z 1561 roku oraz starodruków kaszubskich. Otrzymał doktorat honoris causa Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu (1972) i Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Opolu (1990), był członkiem zagranicznym Polskiej Akademii Nauk.

Australijskie prawo

Nie ma sprawiedliwego prawa opracowanego przez człowieka. Dlatego Pan Jezus powiedział: Nie sądźcie, a nie będziecie sądzeni. Np. w komentarzu redakcyjnym pt. „A travesty of justice” w wydawanym w Melbourne dzienniku „Herald Sun” (29.11.2006) czytamy o tym jak ojcowie-mordercy swoich dzieci wykorzystują ułomne prawo do tego, aby uniknąć należnej im kary. Również wiele decyzji sędziów woła o pomstę do nieba. Tymczasem w tym samym dzienniku z 18 marca 2002 Norm Middleton pisze, że jeśli członek Parlamentu (w Wiktorii) nie może w Parlamencie skrytykować decyzję sędziego, to jaką szansę ma na to przeciętny obywatel.

Lwów wybierał królów polskich

Lwów był miastem królewskim z prawem udziału delegatów miasta w elekcji królów polskich. Stąd obok podpisów innych dygnitarzy nazwiska przedstawicieli miasta Lwowa figurują na aktach obioru królów Władysława IV (1632), Jana Kazimierza (1648), Michała Korybuta Wiśniowieckiego (1669) i Jana III Sobieskiego (1674). – Można tu dodać, że we Lwowie urodził się Stanisław Leszczyński (1677-1766), król Polski w latach 1704-09 i 1733-36.

Balet polski rodem z Wileńszczyzny

Balet w Polsce znany był od czasów renesansu. Występowali od czasu do czasu przybywający do Polski zagraniczni tancerze. Ojcem baletu polskiego był król Stanisław August Poniatowski. Powstał on wraz z Teatrem Narodowym w Warszawie w 1765 roku. Występowali w nim zaangażowani zagraniczni tancerze, głównie Włosi i Francuzi. W 1785 roku powstał pierwszy polski zawodowy zespół baletowy, tzw. Towarzystwo Tancerzów JK Mości albo Tancerze Narodowi Jego Królewskiej Mości, złożone głównie ze zorganizowanego w Grodnie baletu poddańczego – dworskiego Antoniego Tyzenhausa, z osób pochodzących z jego dóbr z okolic Podstaw na Wileńszczyźnie. Zespół ten występował do powstania kościuszkowskiego w 1794 roku. Założył go i prowadził francuski baletmistrz F. Le Doux. Był to jeden z najlepszych w Europie zespołów baletowych. Do najlepszych europejskich baletów przez cały XIX w. należał również założony w 1818 roku zespół baletowy Teatru Wielkiego w Warszawie.

Polska Piła

Wielkopolskie miasto Piła do 1772 roku należało do Polski i należało do miast królewskich. Piłę zagarnęły Prusy podczas I rozbioru Polski w 1772 roku i miasto nie zostało zwrócone odrodzonej Polsce w 1918 r.; granica z Polską przebiegała 6 km od miasta. Do 1939 r. Piła pozostawała ośrodkiem polskości. Działały tu polskie organizacje społeczne, m.in. oddział Związku Polaków w Niemczech czy chór „Halka”, śpiewający m.in. na polskich mszach w kościele, od 1922 r. był tu wicekonsulat i od 1930 r. konsulat RP. W Pile urodził się Stanisław Staszic (1755 – 1826 Warszawa), działacz polskiego oświecenia, pionier polskiej spółdzielczości, pisarz polityczny i publicysta, filozof, przyrodnik, tłumacz, minister stanu Księstwa Warszawskiego 1809-14, zastępca ministra oświaty Królestwa Polskiego 1818–24, minister stanu Królestwa Polskiego od 1824 roku.

Malarstwo niderlandzkie w Gdańsku

W Muzeum Narodowym w Gdańsku jest dość bogata kolekcja malarstwa niderlandzkiego z XVI i XVII wieku: m. in. obrazy J. Beuckelaera (Sprzedawcy ryb), F. Florisa (Caritas XVI w.), P. J. Moreelsea (Portret damy jako Minerwy), B. van Orleya (Opłakiwanie Chrystusa (XVI w.), F. Pourbusa i P. Brueghla mł. (Misa z kwiatami) oraz flamandzkiego i holenderskiego m.in.: A. van Dycka (Portret kobiety XVII w.), J. Jordaensa (Studium dziecka 1626), D. Teniersa, J. Fyta, F. Bola (Anioł ukazujący się Hagar na pustyni ok. 1650), A. Cuypa (Portret mężczyzny), J. van Goyena (Chałupy nad kanałem 1630), M. de Hondecoetera (Martwa natura z ptakami), P. de Hoocha (Kobieta skubiąca kaczkę ok. 1668), P. Lastmana (Scena pasterska - Granida i Daifilo 1624), S. Luttichuysa (Vanitas ok. 1650), N. Maesa, J. van Noorta, A. van Ostade (Autoportret 1663, Lirnik), J. Peetresa (Okręty na morzu z ok. 1650), P.D. de Rij (Portret damy), A. van Stalbemt (Raj), J. Steena, I. Swanenburgha (Łódź Charona ok. 1625), W. van de Velde, H.V. de Vries (Alegoria zbawienia i grzechu). Najcenniejszym eksponatem jest bez wątpienia Sąd Ostateczny malarza niderlandzkiego Hansa Memlinga z 1471 roku.

„Stara baśń” Kraszewskiego

Znana prawie wszystkim Polakom powieść Józefa Ignacego Kraszewskiego „Stara baśń: powieść z IX wieku” wydana w Warszawie i Krakowie w 1876 roku, stanowi pierwszą część jego cyklu powieściowego Dzieje Polski (wydał 30 tomów!). Przedstawia proces kształtowania się państwa polskiego na ziemiach plemienia Polan w IX w., nawiązując do staropolskich podań i legend, m.in. o okrutnym władcy Popielu. Powieść jest najpopularniejszym utworem Kraszewskiego. W 1907 roku znany kompozytor polski Władysław Żeleński wystawił we Lwowie operę Stara baśń z librettem na podstawie utworu Kraszewskiego. Powieść została przetłumaczona na angielski, bułgarski, czeski, rosyjski, serbo-chorwacki, słowacki i ukraiński.

Ryksa – żona władców

Ryksa (1116 – po 25 grudnia 1155) była najstarszą córką księcia polskiego Bolesława Krzywoustego i Salomei. W 1129 roku poślubiła księcia duńskiego Magnusa Silnego, późniejszego króla Szwecji. Krzywousty liczył na to, że małżeństwo to zapewni Polsce poparcie Danii w konflikcie z Niemcami (kat się nie stało). Po śmierci Magnusa w 1134 roku Ryksa wróciła do Polski i po niedługim czasie ponownie została wydana za mąż za księcia nowogrodzkiego Włodzimierza. Tym razem małżeństwo to miało pozyskać dla Polski sojusznika przeciwko Węgrom. Po śmierci Włodzimierza Ryksa poślubiła Swerkera I, króla Szwecji.

Ukraińcy zniszczyli kościoły

W 1943 roku bandy nacjonalistów ukraińskich z Ukraińskiej Powstańczej Armii podczas rzezi Polaków na Wołyniu zniszczyły lub spaliły kościoły katolickie na terenie powiatu dubieńskiego w: Boremlu, Drańczy Polskiej, Krupcu, Łysinie, Pełczy, Ptyczy, Radowie, Targowicy, Tesłuchowie (zamordowali też ks. Hieronima Szczerbickiego) i Złoczówce (Leon Popek Kościoły Wołynia Lublin 1997).

Złotów – ośrodek polskości

Złotów i cała ziemia złotowska przez wieki i aż do 1772 roku należały do Polski. W tymże roku przeszły pod panowanie pruskie w ramach I rozbioru Polski. Prusacy prowadzili tu brutalne germanizowanie Polaków. Stąd Złotów i ziemia złotowska nie powrócili do odrodzonej w 1918 roku Polski, o co walczyła zaraz po I wojnie światowej powołana w tym celu w Złotowie Powiatowa Rada Ludowa. Do Polski powróciła jedynie część wschodnia powiatu z miastami Więcbork i Sępólno Krajeńskie. Przed wojną w powiecie złotowskim mieszkało ciągle 12 000 Polaków. Byli to twardzi Polacy. To sprawiło, że ziemia złotowska była silnym i prężnym ośrodkiem polskości od 2. poł. XIX w. Powstały tu instytucje i organizacje mające na celu utrzymanie narodowej tożsamości, jak np. bractwo kurkowe, chór „Cecylia” (zał. 1884), Bank Ludowy (1902), Spółdzielnia Rolniczo-Handlowa „Rolnik” (1906); istniało tu najlepiej zorganizowane szkolnictwo polskie w Niemczech – 22 szkoły w 1930 roku. 10 października 1923 roku ukonstytuowała się w Złotowie 5. Dzielnica Związku Polaków w Niemczech. Swoim zasięgiem obejmowała teren Pogranicza i Kaszub. Jej pierwszym prezesem został Jan Styp-Rekowski. Najwybitniejszym bojownikiem o polskość ziemi złotowskiej był ksiądz Bolesław Domański (1872-1939), od 1903 roku proboszcz parafii w pobliskim Zakrzewie i 1933-39 prezes Związku Polaków w Niemczech.

Marian Kałuski

Wersja do druku

Pod tym artykułem nie ma jeszcze komentarzy... Dodaj własny!

28 Marca 1933 roku
Rozwiązano Obóz Wielkiej Polski


28 Marca 1892 roku
Urodził się Stanisław Dąbek, polski płk, dowódca Lądowej Obrony Wybrzeża podczas kampanii wrześniowej (zm. 1939)


Zobacz więcej