Piątek 19 Kwietnia 2024r. - 110 dz. roku,  Imieniny: Alfa, Leonii, Tytusa

| Strona główna | | Mapa serwisu 

dodano: 06.03.15 - 10:21     Czytano: [1269]

Dział: Śladami naszych przodków

Rola kobiety, w szerzeniu miłości

Kobieta w literaturze

W Dniu Kobiet, należy rozważyć rolę kobiety, jaką pełniła ona na przestrzeni dziejów. Była ona motywem przewodnim dla wielu artystów i wyrobników pióra. Kobieta we wszystkich epokach literackich, była natchnieniem dla licznego grona poetów i pisarzy.

Z biegiem lat i dni

Wraz z upływem czasu, zmieniał się status społeczny kobiety, inaczej też przedstawiano ją w literaturze, a inaczej w malarstwie i w rzeźbie. Jednakże od zawsze utożsamiana była ona z miłością, którą umiała się ona dzielić z innymi. Zmieniał się też wzorzec osobowości kobiecej, z podległej mężczyźnie do bardziej wyzwolonej i władczej. Z całą pewnością wpływ miała na to, charakterystyka danej epoki oraz mentalność ówcześnie tworzących sztukę ludzi.

Typy kobiety

Mimo dużych rozbieżności, dotyczących szczegółowych opisów płci pięknej można wyróżnić pewne typy kobiety, które zostały przedstawione na przestrzeni literackich dziejów. Średniowiecze to epoka teocentryzmu. Bogu podporządkowano wszystkie dziedziny życia i działalności człowieka. Autorytetem było Pismo Święte i Ojcowie Kościoła, do których należał święty Tomasz, święta Brygida czy też święty Augustyn. Na piedestał całej ludzkości, stawiano wzorce osobowe, jakim był dla przykładu waleczny rycerz i sprawiedliwy władca. Średniowiecze, to także epoka symboli i wizerunków. Takimi symbolami niejednokrotnie były kobiety, dla przykładu: Ewa-kusicielka, jako symbol zła, grzechu, ale też pokuty i cierpienia. Biblijna Ewa, była też matką rodzaju ludzkiego, skalanego bólem i grzechem. Ale mimo to, nie była jej obca miłość, która stanowiła wykładnik jej życia. Kobiety owiane mitem miłości i dobra, to siostry Łazarza z Betani. A były to Maria i Marta, symbole wielu cnót. Marta, jest utożsamiana z gospodynią domową, krzątała się ona po izbie kuchennej, aby podjąć dobrym jadłem goszczącego w ich progach Jezusa. Maria, jest symbolem miłości i dobra. Zasłuchana w słowa, które głosił Jezus, zapominała o codziennych obowiązkach. Obrała ona tym samym drogę czystego chrześcijaństwa, który opiera się na wzajemnej miłości. Jednak mimo wszystko kobieta uważana była ogólnie za zło, które spadło na ludzi, przez nieposłuszeństwo pramatki Ewy, wobec Boga.

Zdaniem mędrców

Przez wielu filozofĂłw i literatĂłw, uwaĹźana ona była za bramę piekieł, najdzikszą z bestii, a takĹźe utoĹźsamiano ją z pewnego rodzaju nietrwałością, przynoszącą wstyd mężowi. NiektĂłrzy poeci sądzili, Ĺźe kaĹźda kobieta jest ĹşrĂłdłem niepokoju. Apogeum myśli średniowiecznej, podejmującym wszelkie hipotezy dotyczące kobiet, jest dzieło pod tytułem: „Młot na czarownice”, ktĂłre wyszło spod piĂłra braci dominikanĂłw. Kobieta w średniowieczu, była symbolem męskich dążeń i pragnień. KaĹźdy bowiem rycerz, musiał posiadać damę swojego serca. Literatura polska, opisywała szereg bohaterskich rycerzy, ktĂłrzy wręcz ubĂłstwiali swe damy serca i za przykładem Zbyszka z Bogdańca, byli oni gotowi poświęcić dla niej nawet Ĺźycie.

W literaturze angielskiej

Dzieła literatury angielskiej donosiły nam, Ĺźe rycerze w średniowieczni, traktowali swe damy przedmiotowo i wcale nie liczyli się oni z jej zdaniem i potrzebami. W kwitnącej poezji miłosnej wędrownych trubadurĂłw, czołowe miejsce ich pieśni zajmowała kobieta i spleciona z nią miłość. Pieśni te dotyczyły wybranek serc kaĹźdego rycerza, ktĂłre były damami niedostępnymi, a zarazem wyidealizowanymi, ktĂłrych zwiewne sylwetki moĹźna było uwielbiać i podziwiać. Wydawałoby się, Ĺźe w czasach, gdy człowiek patrzył na świat przez pryzmat nauki, ktĂłrą szerzył kościół, w literaturze nie będzie pochwały miłości niewiernej, choć prawdziwej. Motyw miłości dworskiej, miłości idealnej, a mimo to miłości złej, zawarty jest w literackim dziele, pod tytułem „Tristan i Izolda”. Jest to powieść o niewierności, zdradzie, o uczuciu, ktĂłre w świetle średniowiecznych, rycerskich zasad nie mogło się realizować. W tym utworze, kobieta czuje i mĂłwi tak jak mężczyzna. Jest traktowana na rĂłwni z nim. Izolda, był cĂłrką krĂłla Irlandii. Potrafiła ona przyrządzać mikstury i wszelkie lekarstwa z ziół i polnych kwiatĂłw. Dzięki tej umiejętności, dwukrotnie uratowała Ĺźycie Tristanowi, ktĂłrego wtedy szczerze nienawidziła, bo zabił w walce jej wuja. W końcu dała się ona przekonać, Ĺźe Tristan przyjechał po nią, bo takie przeznaczenie nim kierowało. Kiedy okazało się, Ĺźe wiezie ją, jako przyszłą Ĺźonę dla krĂłla Marka jej nienawiść wobec niego, wzmogła się jeszcze bardziej. JednakĹźe, Tristan i Izolda zakochali się w sobie po wypiciu miłosnego napoju. Po tym wydarzeniu juĹź Ĺźadna siła nie mogła rozdzielić tych dwoje, kochających się ludzi. Izolda, jest pełną temperamentu czasem gwałtowności kobietą, kierującą się emocjami ulegając przy tym porywczej wręcz namiętności. Bez wahania wchodzi w wir namiętności względem Tristana, mimo świadomości, Ĺźe zdradza ona męża, SwĂłj spryt wykorzystuje ona, by spotykać się potajemnie z ukochanym. Nie ma poczucia winy, Ĺźe szczęściem w ramionach Tristana, rani zakochanego w niej Marka. Dzielnie znosi ataki wrogĂłw, z godnością idzie na stos wiedząc, Ĺźe umiera przepełniona miłością i namiętnością. Izolda była do końca swych dni przekonana, Ĺźe postępuje słusznie, uwaĹźała nawet, Ĺźe BĂłg jej sprzyja. Wydaje się, Ĺźe ta historia odbiega od kanonu średniowiecznych poglądĂłw i od charakterystyki Ăłwczesnej kobiety postrzeganej przez zacofany kler jako uosobienie totalnego zła. Nie jest ona wierna swojemu mężowi, ale jest ona zarazem oddana swemu kochankowi, co jest ogĂłlnie potępianym zjawiskiem.

Zakochana w Arturze i....

Podobna jest także historia królowej Ginewry, która zdradziła króla Artura z najlepszym jego Rycerzem Okrągłego Stołu, sir Lancelotem. I tym razem, była to miłość wbrew woli kochanków i wszelkim moralnym zasadom. Ale gdyby nie taka spontaniczna miłość tych dwojga ludzi, nie przeszła by ona do czasów nam współczesnych, mimo, że była ona miłością ogólnie potępianą.

A co na to Dante

Na szczyty mistycznego uwielbienia, wznosi się teĹź Dante, czyniąc swą ubĂłstwianą Beatrycze przewodniczką po niebie, o czym czytamy w „Boskiej komedii”. Dla Francois’a Villona, ideałem kobiety była gruba Małgośka, z ktĂłrą oddawał się uciechom cielesnym w domu publicznym. Do korzystania z Ĺźycia, zachęca nas takĹźe Jan z Czarnolasu, uwaĹźając istnienie człowieka na tej ziemi, jako krĂłtki incydent, ktĂłry musi się splatać z miłością. W średniowieczu, inspiracją malarzy były kobiety o skromnym spojrzeniu, blondynki o jasnej cerze, szczupłe, wiotkie, o bardzo wysokim czole.

Ideał kobiety

Idealna kobieta w średniowiecznej sztuce, oczy miała jasne, nos prosty, a jej jasna twarz uchodziła za anielską. Mistrzowie tamtej epoki sądzili, że tylko piękna kobieta może wpływać na losy ludzi i świata. W średniowieczu pierwszą kobietą, która miała znaczący wpływ na historię Europy, była Klotylda, o której rozpisywali się prozaicy i poeci. Mimo to, że była piękną, posiadała też Klotylda niebywały intelekt i niecodzienną wręcz zmysłowość. We wspomnianej epoce, pojawia się też nowy typ kobiety - zakonnicy. Ubiór jej był prosty, wręcz zgrzebny, a zarazem dobrze przystosowany do kształtów ciała. Niektóre z sióstr zakonnych, także są związywane pętami miłości z mężczyznami, o czym pisał mistrz Jan Janusz Pomorski, w swoich lirykach i esejach. Jednakże byli i tacy, którzy podobnie jak znany filozof Arystoteles, uważał kobiety za coś gorszego. Ich nadmierne pożądanie, rozbudzało w mężczyznach pociąg do grzesznego z nimi obcowania. Dobra czy też zła pozycja kobiety w literaturze i sztuce średniowiecznej, już nigdy nie była tak znacząca. W tym też okresie kobieta była kochaną i uwielbianą za swoją kobiecość, kokieterię i czasem też bezpruderyjność. Często sprawowała ona władzę i stawała na równi z mężczyznami. Często też była ona skromna, zazwyczaj pobożna, z reguły lepiej wykształcona od mężczyzn. Stanowiła ona westchnienie i natchnienie dla wielu artystów i mistrzów sztuki.

W czasach nam współczesnych

We współczesności brak jest wyrazistych rozróşnień, wyznacznikĂłw i kobiecych typĂłw. Kobieta współczesna, nie jest „abstraktem”, lecz konkretną osobą, często rozpoznawalną jako towarzyszka męskiego Ĺźycia, Ĺźona, matka, a takĹźe cĂłrka. Tematyką dzieł czasĂłw nam obecnych, jest teĹź niejednokrotnie kobieta, ale i związane z nią sytuacje dnia codziennego. Częstym odnośnikiem do wspomnianego tematu, są dramaty wojenne, w ktĂłrych miłość splata się z tragedią kobiety, po stracie syna, męża, czy całego domu, jako typowego dla niej sakralnego wręcz miejsca. Literatura obozowa, spowija tragedię Ĺźycia ludzkiego, z dramatem kobiet, ktĂłre tam na tym skrawku nieludzkiej ziemi, mienią się być prawdziwymi bohaterkami, owianymi nicią heroizmu i miłości.

EWA MICHAŁOWSKA - WALKIEWICZ

Wersja do druku

• Strona główna
• Powitanie
• Napisz artykuł
• Redakcja
• Działy
• Bannery Kworum
• Współpraca
• Linki
• Kontakt