Środa 24 Kwietnia 2024r. - 114 dz. roku,  Imieniny: Bony, Horacji, Jerzego

| Strona główna | | Mapa serwisu 

dodano: 05.12.09 - 20:31     Czytano: [2149]

Dział: Na każdy temat

Walka z krzyĹźem pokutnym

Już grubo ponad miesiąc minął od zniknięcia największego na Dolnym Śląsku krzyża pokutnego, mierzącego 214 cm, do niedawna znajdującego się w lesie blisko Kijowic, niedaleko Bierutowa. Jego brak zauważono 5 października 2009 r. Na miejscu została jedynie około 30 cm dolna część. Okazało się, że został złamany u podstawy i przewieziony do miejscowego kamieniarza. Mieszkańcy Bierutowa i Kijowic zastanawiają się, jak to możliwe, że krzyż pokutny z XIV wieku, będący zabytkiem pod ochroną prawa, został połamany (trwale uszkodzony), ale miejscowa władza w postaci burmistrza miasta Bierutów i policja w Oleśnicy twierdzą, że nie doszło do popełnienia przestępstwa. Odmiennego zdania jest nawet prokuratura, która, zawiadomiona przez konserwatora zabytków, jak poinformowała lokalna prasa pod koniec listopada 2009 r., prowadzi śledztwo w tej sprawie i odnalazła już osobę, która jest podejrzana o zniszczenie krzyża. Jest to kobieta, mieszkanka Bierutowa. Uszkodziła zabytek wjeżdżając w niego autem.

Wróćmy jednak do wydarzeń sprzed ponad miesiąca. Wydaje się, Ĺźe nawet pobieĹźna analiza wypowiedzi zamieszczonych wĂłwczas na łamach „Panoramy Oleśnickiej” pozwoli wysunąć wnioski, ktĂłre powinny zainteresować organa ścigania i wymiar sprawiedliwości. Najpierw opis tego, co naoczni świadkowie widzieli w miejscu, gdzie pozostał jedynie dolny (ok. 30 cm) fragment krzyĹźa. „Policja przyjechała dosłownie w parę minut po moim sygnale i technicy policyjni zaczęli prowadzić swoje działania. Po krzyĹźu została jedynie tabliczka informacyjna i jego podstawa” – powiedziała sołtys Kijowic pani Małgorzata Bączek. Pani sołtys nie miała wątpliwości, Ĺźe stało się coś niezgodnego z prawem, skoro zawiadomiła policję. Nazwała ten czyn barbarzyństwem. Nie miała wątpliwości rĂłwnieĹź policja, skoro zaczęli „prowadzić swoje działania”. „Jego ukruszone fragmenty świadczyły o typowym akcie wandalizmu. Według mnie ktoś przy pomocy liny zaczepionej o gĂłrne ramię krzyĹźa prĂłbował go wyrwać z ziemi, być moĹźe przy uĹźyciu auta. Sprawca musiał uĹźyć naprawdę duĹźej siły, Ĺźeby dokonać tego aktu wandalizmu” – ocenił nauczyciel historii w szkole średniej w Bierutowie pan Andrzej WoĹşniak. ZauwaĹźmy, nauczyciel historii nie miał wątpliwości, Ĺźe dokonano aktu wandalizmu.

„Zastępca burmistrza [Bierutowa] zgłosił kradzieĹź krzyĹźa pokutnego w Kijowicach” - powiedział Grzegorz Krawczyk, rzecznik Komendy Powiatowej Policji w Oleśnicy. Jak widać zastępca burmistrza Bierutowa nie miał wątpliwości, Ĺźe dokonano kradzieĹźy.
Dlaczego więc burmistrz Bierutowa i policja w Oleśnicy utrzymywali, Ĺźe nie doszło do przestępstwa? Kluczowa w tej sprawie jest wypowiedĹş Władysław Kobiałki, burmistrza Bierutowa: „DwĂłjka mieszkańcĂłw była wczoraj u mnie około południa. Nie wiem, jak to się stało, bo przecieĹź nie jestem śledczym. Stało się, jak się stało - krzyĹź pękł. Co mają zrobić? PrzecieĹź ich nie rozstrzelam. Powiedziałem, Ĺźeby wzięli kamieniarza, bo to jest kamień, i w jakiś sposĂłb go wkleili. Wyszli ode mnie zadowoleni, Ĺźe jest takie wyjście z sytuacji. Mieli iść do kamieniarza. Nie wiem, u ktĂłrego byli, ale na naszym terenie jest tylko pan Olczyk. Nie wiem, czy u niego byli, czy nie. Wieczorem miałem telefon, Ĺźe krzyĹź zginął, Ĺźe ktoś go ukradł. Powiedziałem: KrzyĹź nie zginął, bo skoro go nie ma, to najwidoczniej nie moĹźna go było na miejscu naprawić i kamieniarz go wziął na warsztat, Ĺźeby skleić. I tyle wiem. Ja nie jestem fachowcem od klejenia kamieni. Według tego, co oni mi mĂłwili, mała pionowa część odpadła. Dla mnie to jest zabytek, ale ja nie będę przykładał wagi do tego, Ĺźe krzyĹź pękł, tym bardziej Ĺźe on ma setki lat, więc miał prawo pęknąć… Dzisiaj dowiedziałem się o godzinie 9, Ĺźe jest afera, Ĺźe jest policja. Dziwię się, Ĺźe mnie nikt w urzędzie najpierw się nie spytał. Wczoraj wieczorem dostałem telefon, Ĺźe zginął, no to wytłumaczyłem, Ĺźe nie zginął, tylko jest taka sytuacja. Zadzwoniłem do komendanta, Ĺźeby to odwołał, bo przecieĹź nic nie zginęło [podkreślenia autora]”.

Z tej wypowiedzi wynika, Ĺźe „renowacja” krzyĹźa miała sprowadzać się do sklejenia złamanego zabytku. Burmistrz Kobiałka potwierdziła więc pośrednio, Ĺźe krzyĹź pokutny został złamany. Uszkodzenie zabytku jest przestępstwem (jeśli ktoś tego nie wie, to z tabliczki znajdującej się przed krzyĹźem mĂłgł dowiedzieć się, Ĺźe krzyĹź jest zabytkiem i znajduje się pod ochroną prawa, wystarczyło przeczytać), jednak nie zawiadomił policji, prokuratury, konserwatora zabytkĂłw, ale kazał do skleić.

Wydaje się, Ĺźe sytuacja wyglądała następująco. Małżeństwo zapewne wpływowych w Bierutowie osĂłb jeĹşdziło po lesie autem, walnęli w krzyĹź i go złamali. Był to najprawdopodobniej przypadek. Oglądałem na miejscu ślady i one z pewnością uderzenia samochodu w krzyĹź nie wykluczają. Następnie poszli do burmistrza Bierutowa, aby sprĂłbować jakoś z tego wybrnąć, widać, Ĺźe byli świadomi, iĹź dokonali czegoś niezgodnego z prawem. „DwĂłjka mieszkańcĂłw była wczoraj u mnie około południa. Nie wiem, jak to się stało, bo przecieĹź nie jestem śledczym. Stało się, jak się stało - krzyĹź pękł.” – mĂłwił burmistrz Kobiałka w wywiadzie dla „Panoramy Oleśnickiej”. Zdaje się, Ĺźe burmistrz obmyślił sposĂłb na wyciszenie sprawy. Oddajmy ponownie głos Kobiałce: „Powiedziałem, Ĺźeby wzięli kamieniarza, bo to jest kamień, i w jakiś sposĂłb go wkleili. Wyszli ode mnie zadowoleni, Ĺźe jest takie wyjście z sytuacji. Mieli iść do kamieniarza”. Małżeństwo jak widać było złamaniem krzyĹźa bardzo przejęte, pewnie obawiali się konsekwencji karnych. Burmistrz jednak obmyślił, Ĺźeby kamieniarz skleił ten XIV wieczny zabytek i nie będzie problemu. Wygląda teĹź na to, Ĺźe burmistrz Bierutowa wziął na siebie ukręcenia łba sprawie. „Zadzwoniłem do komendanta, Ĺźeby to odwołał, bo przecieĹź nic nie zginęło” – powiedział Kobiałka, a rzecznik policji w Oleśnicy na pytanie, czy policja prowadzi jakieś postępowanie, odpowiedział: „Jak moĹźna, jeĹźeli kradzieĹźy nie było, to jakie postępowanie?... Policjanci podjęli czynności wstępne związane ze zgłoszeniem, bo taki mamy obowiązek, a postępowanie raczej nie będzie prowadzone z tego względu, Ĺźe nie zaistniało przestępstwo.” Po pierwsze przestępstwo było, polegało ono na uszkodzeniu zabytku znajdującego się pod ochrona prawną, po drugie do rzekomej „renowacji” nie oddał krzyĹźa burmistrz, ale jakieś „małżeństwo”.

Pan Andrzej WoĹşniak, jak wynika z jego wypowiedzi, poinformował konserwatora zabytkĂłw o kradzieĹźy krzyĹźa, ten powiadomił prokuraturę i sprawa się wydała. „Dlaczego burmistrz Kobiałka chciał ukryć przed policją przestępstwo polegające na prĂłbie zniszczenia zabytku klasy zerowej, dlaczego nie powiadomił konserwatora zabytkĂłw we Wrocławiu, dlaczego prĂłbował tuszować przestępstwo” – napisał anonimowy internauta i są to w tej sprawie pytanie jak najbardziej trafne. Dodajmy inne pytania, dlaczego rzecznik policji powiatowej w Oleśnicy udawał, Ĺźe nie m przestępstwa? A swoją drogą, czy był przetarg na „renowację” krzyĹźa pokutnego? Czy kamieniarz, do ktĂłrego trafił ma odpowiednie kwalifikacja do naprawy zabytkĂłw z XIV wieku? Kto odpowie za to, Ĺźe krzyĹź został niewłaściwie sklejony i kto za to wszystko zapłaci?

Prawdopodobnie krzyĹź został połamany nieumyślnie, ale juĹź ukrywanie przestępstwa było całkiem umyślne. MoĹźna zadać więc kolejne pytanie, czy za „sprawę krzyĹźa” powinna odpowiedzieć tylko ta kobieta, ktĂłra połamała krzyĹź (zresztą jeĹźeli otrzyma wyrok skazujący, to z pewnością symboliczny), czy rĂłwnieĹź ci, ktĂłrzy ukrywali przestępstwo. A czy kroki podejmowane przez burmistrza Bierutowa Władysława Kobiałkę, rzecznika policji w Oleśnicy, męża kobiety, ktĂłra połamała krzyĹź, oraz tej kobiety oraz kamieniarza były ukrywaniem przestępstwa, niech wypowiedzą się prawnicy.

***

Wszystkie osoby, którym na sercu leży dbałość o zabytki w Polsce, szczególnie krzyże pokutne oraz przestrzeganie prawa, proszone są o pomoc w tej sprawie. Pomóc ukarać wszystkich winnych w tej sprawie może jedynie jej nagłośnienie, szczególnie w mediach i alarmowanie wszystkich instytucji, stowarzyszeń itp., które zajmują się zabytkami i przestrzeganiem prawa od prokuratury po lokalną prasę, od policji na szczeblu wojewódzkim po miłośników historii.

Artykuł powstał tylko i wyłącznie na podstawie doniesień miejscowej prasy.

Michał Pluta
mieszkaniec Bierutowa, doktor nauk humanistycznych w zakresie historii

Wersja do druku

• Strona główna
• Powitanie
• Napisz artykuł
• Redakcja
• Działy
• Bannery Kworum
• Współpraca
• Linki
• Kontakt